Қазақстанда жаңа айыппұл түрлері күшіне енді

 

2025 жылғы 13 наурыздан бастап Қазақстанда Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодекске енгізілген бірқатар өзгерістер заңды күшіне енді,-деп хабарлайды el24.kz тілшісі. Бұл түзетулер бірнеше саладағы құқық бұзушылықтарға қатысты айыппұлдарды күшейтуді және қоғамдық тәртіпті сақтау тетіктерін жетілдіруді көздейді.

Жол қозғалысы ережелеріне қатысты жаңа айыппұлдар

1. Жолаушыларды дұрыс тасымалдамау

Енді көлік қозғалысы кезінде салонынан тыс жолаушыларды тасымалдауға немесе жолаушылардың терезе не люктен басын шығаруға рұқсат берген жүргізушіге
10 АЕК (шамамен 39 490 теңге) көлемінде айыппұл салынады.

2. Арнайы көліктерге жол бермеу

Жедел жәрдем, өрт сөндіру немесе полиция көліктеріне жол бермегендерге:
– бірінші рет бұзған жағдайда – 20 АЕК (78 980 теңге);
– қайталап бұзса – 40 АЕК (157 960 теңге) немесе 20 сағатқа дейін қоғамдық жұмысқа тарту жазасы қолданылады.

Тұтынушылар құқығын қорғау саласындағы жауапкершілік

Енді кәсіпкерлерге ескерту емес, бірден айыппұл салынады:

  • Шағын бизнес субъектілері – 15 АЕК (59 235 теңге);
  • Орта бизнес – 20 АЕК (78 980 теңге);
  • Ірі бизнес – 25 АЕК (98 725 теңге).

Бұл жаңашылдықтар тұтынушылардың құқықтарын тиімді қорғауға бағытталған.

Еңбек қауіпсіздігіне қатысты айыппұлдар

Еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау талаптарын бұзғаны үшін:

  • Лауазымды тұлғалар мен шағын кәсіп иелері – 20 АЕК (78 980 теңге);
  • Ірі кәсіпорындар – 120 АЕК (473 880 теңге) көлемінде айыппұл төлейді.

Қоғамдық жұмыс – жаңа жаза түрі

2025 жылдың 1 қыркүйегінен бастап әкімшілік құқық бұзушылық жасаған тұлғаларға қоғамдық жұмыстарға тарту жазасы енгізіледі. Бұл жаза бұған дейін тек қылмыстық істерде қолданылып келген болатын.

Есірткі немесе күшті әсер ететін заттарды қолдану

Медициналық мақсаттан тыс есірткі немесе психобелсенді заттарды қолданғандарға қатысты да жазалар қатаңдатылды:

  • Бірінші рет – 40 АЕК (157 960 теңге) немесе 10 тәулікке дейін қамауға алу;
  • Қайталанған жағдайда – 80 АЕК (315 920 теңге) немесе 20 тәулікке дейін қамауға алу көзделген.

Жаңа талаптар құқық бұзушылықтардың алдын алып, азаматтардың қауіпсіздігі мен заң алдындағы жауапкершілігін арттыруға бағытталған. Сондықтан заң талаптарын сақтау – әрбір азаматтың борышы.

Қазақстандағы салық заңнамасындағы 2025 жылғы өзгерістер: халық нені білуі керек?

 

Ақтау, 8 сәуір – el24.kz 

2025 жылдың 1 қаңтарынан бастап Қазақстанда салық және әлеуметтік төлемдер жүйесіне бірқатар маңызды өзгерістер енгізілді. Бұл жаңалықтар кәсіпкерлер мен жалдамалы қызметкерлер үшін де өзекті.

1. Әлеуметтік төлемдер мөлшерлемесі артты

  • Әлеуметтік аударымдар – 3,5%-дан 5%-ға дейін өсті.
  • Әлеуметтік салық – 9,5%-дан 11%-ға дейін көбейді.
  • Жұмыс берушінің міндетті зейнетақы жарнасы – 1,5%-дан 2,5%-ға дейін артты.

Бұл төлемдерді жұмыс берушілер өз қызметкерлері үшін ай сайынғы еңбекақы қорынан аударып отырады.

2. Жеке кәсіпкерлерге арналған жеңілдетілген режим

  • Қызметкерлер саны 30 адамнан аспауы тиіс.
  • Филиалдары болмауы қажет.
  • POS-терминал, онлайн-касса және ERP жүйесін пайдаланбайтын ЖК үшін жарты жылдық айналым шегі – 24 038 АЕК.
  • Ал толық интеграцияланған жүйе қолданатын ЖК үшін айналым шегі – 94 086 АЕК.

ЖК салықты жылына екі рет төлейді: 25 тамызға дейін және келесі жылдың 25 ақпанына дейін.

3. Салық мөлшерлемелері

  • ЖТС – 1,5%
  • Әлеуметтік салық – 1,5%
  • Міндетті зейнетақы жарнасы – 10%
  • Әлеуметтік аударым – 5%
  • Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жарнасы – ең төменгі жалақының 5%-ы

4. Төлемдерді кім және қалай төлейді?

  • Өзін-өзі жұмыспен қамтушылар өз табысынан жоғарыдағы жарналарды дербес төлейді.
  • Жалдама қызметкерлері бар кәсіпкерлер әр қызметкер үшін жоғарыдағыдай төлемдерді толық аударуға міндетті.

5. Жаңа жүйенің мақсаты Бұл реформалар әлеуметтік қорғау жүйесін күшейтуге, зейнетақы қорын толықтыруға және медицина саласына қосымша қаражат тартуға бағытталған.

 

 

Түркістанда қызғалдақ жұлған әйелге 12 миллион теңге айыппұл салынуы мүмкін

 

Түркістан, 8 сәуір – el24.kz
Түркістан облысының Ордабасы ауданында Қызыл кітапқа енген қызғалдақтарды заңсыз жұлу дерегі тіркелді. Әлеуметтік желілерде тараған видеода белгісіз әйелдің далада қызғалдақ теріп жүргені бейнеленген.

Тексеру нәтижесінде полиция күдіктінің Шымкент қаласының тұрғыны екенін анықтады. Қазіргі таңда оған қатысты Қылмыстық кодекстің 339-бабы 1-бөлігі бойынша (сирек кездесетін және жойылып кету қаупі бар өсімдіктерді заңсыз жою немесе жинау) қылмыстық іс қозғалды.

Аталған бап бойынша кінәлі деп танылған адамға 3 000 АЕК-ке дейін айыппұл салынады немесе бас бостандығынан айыру жазасы қарастырылады. Бұл шамамен 12 миллион теңге көлеміндегі айыппұлды құрауы мүмкін.

Экологтар мен құқық қорғау органдары тұрғындарды табиғатты аялауға және сирек кездесетін өсімдіктерді қорғауға шақырып отыр. Грейг қызғалдағы — еліміздің символына айналған, Қызыл кітапқа енген ерекше өсімдік түрі.

Алматы әуежайында қызметкерді кепілге алған күдіктіге қатысты сот болды

 

Алматы, 8 сәуір – el24.kz 

2025 жылғы 7 наурызда Алматы халықаралық әуежайының ішкі рейстер терминалында орын алған шулы оқиға бойынша сот процесі басталды.

67 жастағы Машрапбек Баратов Авиациялық қауіпсіздік қызметкерін пышақпен қорқытып, кепілге алғаны үшін жауапқа тартылуда.

Оқиға кезінде күдікті тексеру аймағына кіріп, құжаттарын көрсетуден бас тартып, қызметкерге суық қару қолдану арқылы шабуыл жасаған. Қауіпсіздік күштері оқиға орнына дереу жеткенімен, күдіктіні қарусыздандыруда 52 жастағы Мұса Әбдірайымның батылдығы ерекше рөл атқарды. Ол оқиға куәгері ретінде, өз өмірін қатерге тігіп, кепілге алынған қызды құтқаруға бел шешіп кіріскен.

Тергеу барысында Баратовтың 2024 жылы қоғамдық көлікте әйелге шабуыл жасап, бір жылға бас бостандығын шектеу жазасына кесілгені анықталды. Алайда ол бұл жазаны толық өтемей жатып, қайтадан қылмыс жасаған.

Қазіргі таңда ол ҚР Қылмыстық кодексінің 293-бабы 3-бөлігі – "Суық қаруды қолдана отырып жасалған бұзақылық" бойынша айыпталып отыр. Бұл бап бойынша 10 жылға дейін бас бостандығынан айыру жазасы көзделген. Сонымен қатар, сот медициналық сараптама арқылы күдіктінің психикалық жай-күйін анықтап жатыр.

Сот отырысы Алматы қалалық сотында өтуде. Қоғам бұл оқиғаның әділ шешімін күтуде.

Қазақстандағы салық заңнамасындағы 2025 жылғы өзгерістер: халық нені білуі керек?

 

Ақтау, 8 сәуір – el24.kz 

2025 жылдың 1 қаңтарынан бастап Қазақстанда салық және әлеуметтік төлемдер жүйесіне бірқатар маңызды өзгерістер енгізілді. Бұл жаңалықтар кәсіпкерлер мен жалдамалы қызметкерлер үшін де өзекті.

1. Әлеуметтік төлемдер мөлшерлемесі артты

  • Әлеуметтік аударымдар – 3,5%-дан 5%-ға дейін өсті.
  • Әлеуметтік салық – 9,5%-дан 11%-ға дейін көбейді.
  • Жұмыс берушінің міндетті зейнетақы жарнасы – 1,5%-дан 2,5%-ға дейін артты.

Бұл төлемдерді жұмыс берушілер өз қызметкерлері үшін ай сайынғы еңбекақы қорынан аударып отырады.

2. Жеке кәсіпкерлерге арналған жеңілдетілген режим

  • Қызметкерлер саны 30 адамнан аспауы тиіс.
  • Филиалдары болмауы қажет.
  • POS-терминал, онлайн-касса және ERP жүйесін пайдаланбайтын ЖК үшін жарты жылдық айналым шегі – 24 038 АЕК.
  • Ал толық интеграцияланған жүйе қолданатын ЖК үшін айналым шегі – 94 086 АЕК.

ЖК салықты жылына екі рет төлейді: 25 тамызға дейін және келесі жылдың 25 ақпанына дейін.

3. Салық мөлшерлемелері

  • ЖТС – 1,5%
  • Әлеуметтік салық – 1,5%
  • Міндетті зейнетақы жарнасы – 10%
  • Әлеуметтік аударым – 5%
  • Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жарнасы – ең төменгі жалақының 5%-ы

4. Төлемдерді кім және қалай төлейді?

  • Өзін-өзі жұмыспен қамтушылар өз табысынан жоғарыдағы жарналарды дербес төлейді.
  • Жалдама қызметкерлері бар кәсіпкерлер әр қызметкер үшін жоғарыдағыдай төлемдерді толық аударуға міндетті.

5. Жаңа жүйенің мақсаты Бұл реформалар әлеуметтік қорғау жүйесін күшейтуге, зейнетақы қорын толықтыруға және медицина саласына қосымша қаражат тартуға бағытталған.

 

 

Жерде күшті магниттік дауыл: әсері мен сақтық шаралары

 

2025 жылғы 23 наурызда Жерде қуатты магниттік дауыл басталды, оның күші G3 деңгейіне жетеді деп күтілуде. Бұл 2025 жылдың басынан бергі ең күшті дауыл болмақ.

Мамандардың айтуынша, магниттік дауыл бір тәулікке созылып, 24 наурыз түстен кейін басылады,- деп хабарлайды el24.kz тілшісі.

Магниттік дауылдар Күндегі алаулар мен тәждік масса лақтырылуларынан туындайды, олар Жердің магнитосферасына әсер етіп, геомагниттік бұзылыстарды тудырады. G3 деңгейіндегі дауылдар әдетте орташа күшті болып саналады және келесі әсерлерге әкелуі мүмкін:

  • Энергетикалық жүйелер: Жоғары ендіктерде кернеу ауытқулары және электр желілерінде ақаулар болуы мүмкін.

  • Ғарыштық аппараттар: Спутниктердің орбиталық параметрлерінде өзгерістер байқалып, олардың бағдарлау жүйелерінде қателіктер туындауы ықтимал.

  • Радиобайланыс: Жоғары және төмен жиілікті радиобайланыс жүйелерінде үзілістер болуы мүмкін.

  • Полярлық шұғыла: Әдетте жоғары ендіктерде байқалатын бұл құбылыс, кейде орта ендіктерде де көрінуі мүмкін.

Магниттік дауылдар денсаулыққа тікелей қауіп төндірмесе де, ауа райына сезімтал адамдарда бас ауруы, әлсіздік немесе ұйқысыздық сияқты белгілер пайда болуы мүмкін. Мұндай кезеңдерде дәрігерлер физикалық және психикалық жүктемені азайтып, жақсы демалуды ұсынады.

Магниттік дауылдардың әсерін азайту үшін келесі сақтық шараларын қолдану ұсынылады:

  • Физикалық және психикалық жүктемені азайту: Стресстен аулақ болу және жақсы демалу маңызды.

  • Дұрыс тамақтану: Алкоголь мен кофеинді сусындардан бас тартып, жеңіл және пайдалы тағамдарды тұтыну ұсынылады.

  • Таза ауада уақыт өткізу: Серуендеу қан айналымын жақсартып, жалпы денсаулыққа оң әсер етеді.

Магниттік дауылдардың әсері бірнеше күнге созылуы мүмкін, сондықтан алдағы күндері өз денсаулығыңызға мұқият болу және жоғарыда аталған ұсыныстарды сақтау маңызды.

 

Алайда бағасы 3500 теңгеден асатын билеттер үшін комиссиялық алым сол күйі қалады.

 15 қаңтар, яғни ертеңнен бастап Қазақстанда құны 3500 теңгеге дейінгі пойыз билетін қайтарғаны үшін 1000 теңге мөлшерінде айыппұл салынбайды. "Жолаушылар тасымалы" АҚ халықтың өтінішімен осындай жаңашылдық енгізіп отыр, деп хабарлайды  Sputnik Қазақстан. 

 "Жолаушылар тасымалы" АҚ баспасөз қызметінің мәліметінше, осы жылдың 15 қаңтарынан бастап пойыз билетін қайтарғаны үшін 1000 теңге мөлшерінде айыппұл салынбайды. Алайда бұл ереже бағасы 3500 теңгеден аспайтын билеттерге ғана қатысты. Ал 3500 теңгеден асатын билетті қайтарған кезде комиссиялық алым сол күйі қалады. 

 Аталған шешім жолаушылар тарапынан түскен өтініштерден кейін қабылданған. 

"Жолаушылар тасымалы" АҚ осылайша билеттерді заңсыз қайта сататындармен күреспек.



sputniknews.kz