Оның ішінде киімге және косметикалық қызметтерді пайдалануға қатысты. Бұл ретте Түрікменстанда әйелдердің мінез-құлқын реттейтін қандай да бір нормативтік құжаттар жоқ.

Кешке автомобильдерде отыруға болмайды

Балқан уәлаятында тағы екі тыйым пайда болды: біріншіден, әйелдер автомобильді басқаруды айтпағанда, алдыңғы жолаушылар орындығында отырмауы керек. Ал 20-00-ден кейін оларға көлікте отыруға ТЫЙЫМ САЛЫНАДЫ.

— Енді әйелді алдыңғы орынға отырғызған жүргізушілердің көлігін полиция бекетіне алып кетіп, жүргізушіге 7 мың манат айыппұл салынады. Жалпы кешкі сағат 8-ден кейін әйелді өз көлігіне отырғызуға мүлдем тыйым салынады, – деді Балқаннан келген көлік иесі.

Бұл туралы Turkmen.news тәуелсіз басылымы да хабарлады, бұл тыйым мемлекеттік көлікке де, жеке автокөлік иелеріне де қатысты екенін түсіндірді.

Балқанда полиция қызметкерлері көшеде әйелдерді тоқтатып, олардың жүзін тексеруде.

— Олар масканы шешуді сұрап, ерінін үлкейткен бе, жоқ па, тексереді, — деді Балқан велаятының тұрғыны

Мұндай тыйымдарға наразы аймақ тұрғындары жаппай наразылық шеруін өткізуді жоспарлауда.

— Бұл президент әйелдерді жеккөретін болып шықты. Ешқандай гендерлік теңдік жоқ”, — деді ол.

Соңғы бірнеше аптада әйелдердің күнделікті өміріне қатысты тыйымдар бұрын-соңды болмаған деңгейге жетті

Біріншіден, әйелдерге шашын бояуға, шаш қиюға, маникюр, ботокс, депиляция, жалған кірпіктер мен тырнақтар жасауға тыйым салынды. Содан кейін олар киімге қатаң шектеулер қойды — мысалы, әйелдерге джинсы, ал ерлерге шорты киюге болмайды. Ережені бұзғандар үшін полиция айыппұл салады.

Билік тыйымдар мен шектеулердің себептерін түсіндірмейді. Бірақ соңғы күндері мемлекеттік мекемелер мен оқу орындарында жиналыстар өткізіліп, онда “табиғи сұлулықты” насихаттау басталды. Бюджеттік сала қызметкерлерінен “жасанды сұлулық” тәсілдерінен бас тартқаны туралы қолхат алынады.

Еріндегі ботокс үшін жұмыстан шығару

Портал мәліметінше, әйелдер косметикалық процедура жасатса, жұмысынан айырылады екен. Нақтырақ айтсақ,ботокс болуы және ерін коррекциясы мемлекеттік әуе компанияларында стюардессаларды және пойыз жолсеріктерін жұмыстан шығаруға себеп екен.

Алайда халықтың жеке өміріне араласуға ашық наразылық білдіру жағдайлары көбейіпті.

— Үзілістен кейін ішкі рейстерді қалпына келтіретін түрікмен авиакомпаниялары ерніне ботокс жасатқан 20-ға жуық жолсерікті жұмыстан шығарды. Теміржолда жұмыс істейтін жолсеріктер де осылай жұмыстан қуылған. 50-і еріннің ұлғаюына байланысты жұмыстан шығарылған, тағы бірнешеуі төсін үлкейту үшін силикон салдырған”, – дейді Ашхабадтағы дереккөз. Оның айтуынша, көптеген адам басқа жұмысқа алыну құқығынсыз жұмыстан шығарылыпты.

Ботокс елдің басқа аймақтарында, атап айтқанда, елдің батысындағы Түрікменбашы әуежайында жұмыстан босатылуға себеп болды, осы себеппен кем дегенде алты қызметкер жұмысынан айрылған. Түрікменабадтан Ашхабадқа жасалатын ішкі рейстердің екі стюардессасы да жұмыстан шығарылыпты.

Әйелдер өз құқықтарын қорғауға тырысып жатыр. Дереккөздердің хабарына қарағанда, құқық қорғау органдарының қызметкерлеріне қарсы күрес жағдайлары жиілеген. Мысалы,

Ашхабадтағы екі ханым полиция қызметкерімен төбелескен, олар әйелдерге жалған кірпік салдырғаны үшін айыппұл салуға тырысқан.

— Әйелдер тыйым салу туралы жазбаша жарлықты көрсетуді талап еткен, учаскелік полиция қызметкері оларға дауыс көтерді”, — деді оқиға куәгері.

Батыл ханымдардың бұдан кейінгі тағдыры белгісіз.

Шалбар мен джинсы кигендерге же барлық мемлекеттік мекемеге баруға тыйым салу жағдайлары да Ашхабадтан хабарланып отыр. Оларға жай ғана қызмет көрсетуден бас тартып, құжаттарын қабылдамайды, тіпті сөйлеспейді де.

Түрікменстанда тыйымдардың көпшілігі ауызша. Билік жаңа тыйымдар енгізу туралы ресми түрде жарияламайды.

Басшылар тойымсыз

Сонымен қатар, елде субсидияланған азық-түлікпен қамтамасыз етудегі іркілістер мен оларды өткізудегі ережебұзушылықтар көп анықталып жатыр. Марий велаяттың кейбір ауылдарының тұрғындары 2021 жылдың кейінгі екі айында субсидияланған азық-түлік рационын әлі күнге ала алмай отыр.

— Олар өткен жылдың соңғы екі айында ұн мен майды жеткізбей, санақты жаңадан бастай салды,— дейді жергілікті тұрғындардың бірі, ол дүкен қызметкерлері мұның себебін айтудан бас тартатынын да әңгімеледі.

Жергілікті тұрғындардың айтуынша, жағдай бірнеше жылдан бері қайталанып келеді, өйткені ауыл этрап орталығынан алыс орналасқан және оларға тексеру комиссиялары келмейді екен.

— Дүкен қызметкерлерінің қызметін ешкім тексермейді, сондықтан олар қалағанын істеп жатыр. Жыл бойына бөлінген өнімдер соңғы айларда бөлінбей қалады, – дейді жергілікті тұрғын.

Ұнның мөлшері азаяды, ал ұнның сапасы өте нашар.

“Үнемделген” тауарды мемлекеттік дүкен қызметкерлері нарыққа шығарып сатады екен, себебі олар “жоғары билікке ақша жинауымыз керек” дейтін көрінеді

– Мұндай схема Зяхмет ауылында ғана емес, басқа шалғай ауылдарда да бар. Егер ол мұқият түзетілмесе, халықтың қайғы-қасіреті жалғасады. Басшылар тойымсыз, олар кедейлерге қарағанда да аш сияқты көрінеді, — дейді жергілікті тұрғын.

Кейінгі бірнеше жылда Түрікменстан тәуелсіздік алғаннан бері ауыр экономикалық дағдарысты бастан кешіріп жатыр. Ал билік экономикалық проблемалардың бар екенін мойындамайды.