Тұрмыс құрғанмен,тұрақтамау үрдіске айналды ма?

 Соңғы жылдары Қазақстанда ажырасу көрсеткіші алаңдатарлық деңгейге жетті. Әсіресе, 50 жастан асқан ерлі-зайыптылар арасында некені бұзу жиілеп отыр. Бұл құбылыс тек Түркия мен Еуропада емес, біздің елде де айқын көрінуде.

Ресми статистика не дейді?Бұл жөнінде el24.kz тілшісі сараптама жүргізіп көрді.
Ұлттық статистика бюросының 2024 жылы жариялаған дерегіне сүйенсек:

2023 жылы елде 128 839 неке тіркелген болса, соның 47 948-і ажырасумен аяқталған.
Яғни, әрбір үшінші неке бұзылады деген сөз.
Бұл – соңғы он жылдағы ең жоғары көрсеткіштердің бірі. 2020 жылы карантиндік шектеулер салдарынан некеге тұру мен ажырасу азайғанымен, кейінгі жылдары бұл көрсеткіш қайта шарықтап отыр.

«Ажырасатындардың басым көпшілігі – 5 жылға дейінгі, сондай-ақ 20 жылдан астам уақыт отасқан жұптар», – дейді демограф-әлеуметтанушылар.

Ажырасудың негізгі себептері

Мамандардың айтуынша, неке тұрақсыздығына әсер ететін бірнеше негізгі себеп бар:

Қаржылық қиындықтар. Отбасылық бюджеттің жетіспеушілігі – жанжалдардың жиі туындауына әкеледі.

Эмоциялық суыну. Ерлі-зайыптылар арасында уақыт өте келе түсіністік жоғалып, сезім салқындайды.

Күйеу тарапынан агрессия немесе әйелдің рөлінің өзгеруі. Әйелдердің әлеуметтік белсенділігі артқан сайын, ер-азаматтардың дәстүрлі рөлі өзгеріске ұшырап жатыр.
Балалар ержеткен соң "өз өмірін бастау" синдромы. 50 жастан асқан жұптар арасында орта жастағы дағдарыс, өмірге жаңаша қарау, еркіндікке ұмтылу тенденциясы байқалады.

Психологтар не дейді?

Психологтардың пікірінше, ажырасу көбіне ішкі жан дүниедегі қақтығыстар мен отбасылық құндылықтардың әлсіреуінен туындайды. Әсіресе, ұзақ жылдар бірге өмір сүргеннен кейін ажырасу — бұл физикалық емес, эмоциялық жалғыздықтың көрінісі.

«Жұптар тек ата-ана ретінде ғана емес, ер мен әйел ретінде де қарым-қатынасты сақтап қалуға ұмтылуы тиіс», – дейді отбасылық психолог Айгүл Мұратқызы.

Не істеу керек?

Білім мен мәдениет деңгейін көтеру. Некеге тұрар алдында жастарға психологиялық дайындық керек.
Медиа мен қоғамдағы отбасы бейнесін қайта жаңғырту. Тұрақты, сыйластыққа негізделген отбасы моделін насихаттау маңызды.
Тегін кеңес беру орталықтары. Мемлекеттік және қоғамдық ұйымдар жанынан психолог, медиатор, отбасылық кеңесшілер қызметін көбейту қажет.
Қорытынды
Ажырасу – жеке таңдау. Бірақ бұл таңдау қоғам үшін үлкен салмаққа ие. Себебі, ажырасқан жұптардан туған балалардың болашағы, психологиялық жағдайы, қоғаммен байланысы да өзгереді. Сондықтан да неке институтын сақтау – мемлекеттің ғана емес, әр отбасының ортақ жауапкершілігі болуы тиіс.