el24.kz Адам жаны өледі ме, әлде басқа денеде қайта тіріле ме? Бұл – адамзат санасын мыңдаған жылдар бойы толғандырған сұрақ. Реинкарнация, яғни жанның бір тәннен екінші тәнге өтуі, көптеген мәдениет пен дінде бар ұғым.

Шығыстың сенімі

Буддизм мен индуизмде реинкарнация негізгі сенім жүйесіне кіреді. Олардың нанымында, адамның қазіргі өмірі – бұрынғы өмірдегі іс-әрекеттерінің (кармасының) нәтижесі. Бұл өмірде жасаған жақсылық не жамандық – келесі өмірдегі тағдырына тікелей әсер етеді.

Батыс көзқарасы

Христиан діні жандардың қайта тууын қолдамайды, бірақ бұл тақырып батыс философиясында да қызығушылық тудырып келеді. Кейбір заманауи психологтар – мысалы, Карл Юнг – адам жанының «ұжымдық бейсаналыда» сақталатын естеліктері барын айтып, жанның мәңгілік болатынын жанама түрде мойындайды.

Ғылыми көзқарас

Ғылым нақты дәлел ұсынбайды. Бірақ соңғы жылдары белгілі психиатр Ян Стивенсон мен Джим Такер секілді ғалымдар кішкентай балалардың өздерін "бұрын басқа адам болғанын" айтып берген жүздеген жағдайын зерттеген. Олар кейде өздерінің "алдыңғы өмірінде" болған оқиғаларды дәл сипаттаған.

Қазақ танымы

Қазақ халқында да «жаны басқа адамда жүр» деген ұғымдар кездеседі. «Бір кем дүниеде» өмір сүріп, кейінгі ұрпақ арқылы жалғасу идеясы халықтың рухани мұрасында бар.

Реинкарнация – дәлелденбеген, бірақ мүлде теріске шығаруға да болмайтын құбылыс. Жанның мәңгілік табиғатын сезетін адам үшін бұл өмір – жалғыз емес, жалғасы бар жолдың бір аялдамасы ғана болуы мүмкін.

Ал сіз қалай ойлайсыз – жан қайта туа ма?