Сағаттың тылсым күшi. Адам қайтыс болғанда оның қолсағаты ғана емес, үйiндегi сағаттары да тоқтайтын оқиғалар жетерлiк. Өлiм болған оқиға орнына жеткен криминалистер де осы құбылысты жиi байқайды екен.

Бiрақ сағат пен адам өмiрiнiң арасында қандай байланыс бар?

Ғылым алға дамып кеттi дегенiмен, мұндай тылсымды түсiндiруге келгенде ауызды қу шөппен сүртуге мәжбүрмiз. Тылсым құбылысты зерттеушi ғалымдар мұны тек физикалық тұрғыдан түсiндiретiн болжамдарын алға тартады.

Мадам Флоранц Марриант былай баяндайды:

Достарымның арасында элиталық қауымнан шыққан, көріпкелдік қабілеті өте күшті жас әйел бар еді. Оның бұл сырын тек бірнеше адам ғана білетін. Бір жыл бұрын плюрезия ауруынан 20 жасар сіңлісі қайтыс болған еді. Эдис (көріпкел әйелдің аты) сіңлісі өлім аузында жатқанда тапжылмастан жанында болады. Сол кезде ол ғайыпты тамашалау (Clairvoyance)[4] халін бастан кешкенін, яғни рухтың тәннен баяу ғана бөлініп жатқанына куә болғанын әңгімелейді.

Жеңгем көрген түсі дәл келетінін айтады. Өңінде болатын жағдайды алдын ала болжап сезеді екен. Әсіресе, өзіне етжақын бауырларының басындағы жайды анық көреді. Мәселен, бірде түсінде сіңлісінің мұңайған түрін көреді. Таңертең ерте анасына қоңырау шалса, сіңлісінің дене қызуы көтеріліп, аяқ астынан ауырып қалыпты.

Тоқтаған бетте қу отын теріп әкеп, ас қамына кірісіп кеткен Ахат қас қарайғанша қазан да көтеріп үлгерді. Күндізгі қапырықтың беті қайтып, Сауыр жоталарынан жайлауға тән салқын самал еседі.

Дастарқан басында: - Біз тоқтаған мына сайды жергілікті халық Иенсай атап кеткен – деп Едіге ақсақал тағы бір әңгіменің ұшын шығарды. Шырт-шырт етіп жанып жатқан отқа бір уақ үнсіз қадалған қария бұл жолы бұрын-соңды естімеген оқиғаны ортаға салды.

Өмірде не болмайды дейсіз… Адам сенгісіз әртүрлі оқиғалар орын алып жатады. Тағдырдың тарамыс жолдары талай жандарды тепкіге салады. Өмірде болған бір оқиға баяндап берейін. Әңгіме газет бетінде жарияланған. …

Әжемнің ауылында, бір отбасында анасы мен баласы тұрыпты. Жігіттің өзгелерден ерекшелігі, біріншіден гармонда керемет ойнайды, екіншіден летаргиялық ұйқыға жиі кетіп, апталап тіпті екі аптадай ұйықтайды екен. Анасы осыны білетіндіктен мұндайда қатты уайымға салынбайтын көрінеді.