Пернебай Бердалыұлы Сапаров

Қазақ шіркін ақыл айтпаса басы ауырады ғой, «Осы сен нағып ешкі асырамайсың?» деді көршім. «Ана сарайың соғұрлым бос тұр ғой». «Ана сарайым» ұзындығы үш, ені екі метр жаман там еді, о баста ешкі асырауға емес, көмір түсіруге сала салғам әшейін. Соны айтып ем, көршім екіленіп кетті, «соны да сөз деп тұрсың ба? Ешкінің пайдасы қандай екенін білесің бе өзі, қазақ атам есің кетсе ешкі жи деген, ешкі деген жарықтық жылына екі рет туады, кейбірі егізден табады, ары кетсе үш жылда байып шыға келесің»...

Пернебай Бердалыұлы Сапар

-Суретке түсейік,- деді әкем.
Бүгінгінің жастарына ертегі, ол кезде суретке түсу біз үшін кішігірім мереке, бойжетіп қалған әпкелеріміз үшін әжептеуір дайындық еді. Шешеміз сандықтан «қыдырғанда киетін» киімдерімізді шығарады. Қыры сынбаған су жаңа киімді киюдің өзі кәдімгідей қуаныш. Әпкелеріміз қазанға су жылытып бізді жуындырудан бастайды. Бетіміз обалы не керек, бір жуғанда-ақ реттеліп, түр жинап қаламыз, ал енді, ала жаздай тәпішке көрмеген аяқты жуу дегеніңіз барып тұрған азаптың азабы еді.

Пернебай БЕРДАЛЫ ҰЛЫ САПАРОВ

-Қалайсың-ей?
Астанада тұратын ағайын ағамыз еді. Амандығының түрі «қалайсың-ейден» аспайтын. Әдетте ағамыз өзіне керек болғанда ғана телефон соғады. Былайғы кезде ол кісімен хабарласу қиын. Әсіресе жолың түсіп Астанаға бара қалсаң,кемінде сегіз мәрте телефон соғып зорға сөйлесесің. Онда да жеңгей екеуі Көкшетауда не «осы қазір ғана Алматыға жетіп, ұшақтан түсіп» жатады. «Адам деген сәл ертерек хабарласу керек қой» деп өзіңді кінәлап жіберетіні тағы бар. Ал ол хабарласқанда тұтқаны көтере алмасаң түп-тұқияныңнан түк қалдырмай боқтап собшение жазады. Шешеден боқтауға правосы бар аз ғана ағамыз... обшым, сол звондап тұр. Демек керек болғаным.

Пернебай Бердалыұлы Сапаров


“Өлем” деп ойладым. Өлгенде, бекерден бекер өле салмайсың ғой, просто қатынымның “жұрттың өзіңдей еркектері” деген сөзі өтіп кетті да. Өзім пәтер жалдап тұрамын, айлығым жер алып, үй салуға жетпейді, қарыз деген шаш етектен... Қаным басыма шауып тұрғанда жұрттың еркегі де бәле болды. “Пәленшенің байына қараш... әні...” деген сөзден-ақ жүйкем жұқарып бітті.

Пернебай Бердалыұлы САПАРОВ  

“Ет асайын” деді әйелім. Кеше төркінінен келген, енем сыбығамды беріп жібергенін “сраз”түсіндім. Төркінінен келсе құры қол қайтпағанын осылай сездіреді. Дастарқанның үстіне құрт, май жайғасып, ортаға бауырсақ шашылады. Сөйтіп қайынжұртымның мәрттігін көзіме шұқып көрсетеді. Менің шешем де қайтарымызда бірдемелер тықпалап жатады, өзі келсе де екі сөмкесіз келмейді, бірақ, “каким то оброзом”, дастарқанда шекер, сосын, бәрениден басқа ештеңе көрінбей... “Ет ассайшы десең”, “өзі азғантай-ақ, ертең біреу-міреу кеп қаса ше...” деп... Обшым “ассаң асшы” дедім...