Жан мен тәннің байланысы: аурудың түпкі себебі – санада ма?

 

 el24.kz Адам денсаулығы тек дәрі-дәрмек пен тамаққа ғана емес, ішкі жан күйіне де тікелей байланысты. Соңғы жылдары ғалымдар мен рухани ұстаздар аурудың көпшілігі санадағы теріс ойлар мен эмоциялардан туындайтынын жиі айтып жүр.

Біз әдетте ауруды сыртқы себептерден іздейміз: суық тиді, шаршадық, дұрыс тамақтанбадық дейміз. Ал шын мәнінде, адамның ой-санасы мен ішкі күйі денеге тікелей әсер етеді.

Қорқыныш, реніш, ашу, кінә сияқты эмоциялар энергия деңгейінде бұғаттар тудырып, белгілі бір ағзада сырқаттың пайда болуына себеп болады.

Мысалы, ұзақ уақыт ренішті ұстаған адамда бауыр мен өттің жұмысы бұзылады, ал қорқынышта өмір сүретіндерде бүйрек әлсірейді дейді шығыс медицинасы. Ал сүйіспеншілік пен ризашылық сезімі, керісінше, жасушаларға өмір қуатын береді.

Көптеген рухани ұстаздар «ауру – жанның белгі беру тәсілі» дейді. Яғни дене ауырғанда, ол бізге «тоқта, өзіңе қара, ішкі дүниеңді тазартып ал» деп ескертеді. Бұл тұрғыда адам аурумен күресіп емес, оны түсініп қабылдауы керек.

Ғылыми тұрғыдан да эмоция мен дененің байланысы дәлелденген. Стресстік гормондар (кортизол, адреналин) ұзақ уақыт бойы жоғары деңгейде болса, иммунитет төмендеп, созылмалы аурулар пайда болады.

Сондықтан денсаулықты сақтаудың басты шарты – жанның тыныштығы. Кешірім, ризашылық, өз-өзіне деген махаббат – ең жақсы ем.

 

Қазақстанда АИ-92 бензині мен дизель отынының бағасын көтеруге мораторий енгізілді

 

  el24.kz 2025 жылдың 16 қазанынан бастап Қазақстан Үкіметі АИ-92 маркалы бензин мен дизель отынының бағасын көтеруге мораторий жариялады. Бұл шешім елдегі баға тұрақтылығын сақтау және инфляцияны тежеу мақсатында қабылданды.

Энергетика министрлігі мен Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігіне өңірлерде жанармай бағасын бақылау және заңсыз баға өсіміне жол бермеу тапсырылды. Сонымен қатар, ішкі нарықты үздіксіз отынмен қамтамасыз ету міндеті жүктелді.

 Мораторий не үшін енгізілді

Үкіметтің ресми түсіндіруінше, бұл шешім инфляцияны төмендету және халықтың әлеуметтік жағдайын қорғау үшін қабылданған.

Соңғы айларда мұнай мен отын бағасының әлемдік нарықта құбылуы ішкі нарыққа да әсер ете бастаған. Сондықтан мемлекет бағаның негізсіз өсуіне уақытша шектеу қоюды жөн көрді.

Мораторий тек АИ-92 маркалы бензин мен дизельге қатысты, өйткені бұл екі отын түрі халық арасында ең кең қолданылатын және стратегиялық маңызы бар өнімдер қатарына жатады.

 

  

 

Хайп қуған блогерлер шектен шықты: Мәжіліс депутатынан ұсыныс

 

 el24.kz Соңғы уақытта әлеуметтік желілерде қоғамды дүрліктіретін, тіпті қорқыныш туғызатын бейнероликтер көбейді. Әсіресе «пранк» форматындағы видеоларда азаматтардың намысына тиіп, психологиялық соққы келтіретін көріністер жиіледі.

Мәселен, елордалық блогерлердің бірі достарымен бірге жеделсатыда адамдарды әдейі қорқытып, бейнежазба түсірген. Ал Алматыда жас блогерлер аула сыпырушыларға қоқыс лақтырып, мазақ еткен видео таратқан. Мұндай әрекеттер қоғамда наразылық туғызды.

Осыған байланысты Мәжіліс депутаты Нартай Арайбұлы өрескел пранк жасаушыларды жазаға тарту мәселесін көтерді.

«Адамдарды әдейі үркітіп, олардың психикасына әсер ететін мұндай бейнероликтер қоғамда агрессияны күшейтеді. Еркіндік пен жауапкершілік қатар жүруі керек. Блогерлік атақ қуалау ешкімнің намысына тиіп, қауіпсіздігіне қатер төндіруге себеп болмауы тиіс», – деді депутат.

Халық қалаулысының пікірінше, мұндай контенттерді әзірлейтін блогерлерге қатысты заңнаманы күшейту қажет. Қазір мұндай істер Әкімшілік кодекстің 434-бабымен («Ұсақ бұзақылық») немесе Қылмыстық кодекстің 293-бабымен («Бұзақылық») қаралуы мүмкін.

Депутаттың ұсынысы – қоғамдық қауіп төндіретін пранктерге арнайы бап енгізу, яғни әлеуметтік желі арқылы үрей тудыруды жеке құқықбұзушылық ретінде тану.

«Көру санын арттыру үшін елдің зәресін алу — өнер де, ерлік те емес. Мұндай контенттер қоғамның моральдық деңгейін төмендетеді. Әр блогер жариялайтын материалы үшін заң алдында жауап беруі тиіс», – деді Нартай Арайбұлы.

Қазір Ақпарат және қоғамдық даму министрлігі блогерлердің қызметін заңмен реттеу жөніндегі түзетулерді әзірлеп жатыр. Егер ұсыныстар қолдау тапса, пранк арқылы жұрттың психикасына әсер ететін бейнелерге нақты жаза қарастырылмақ.

 

Қазақстанда көлік әкелуге жаңа шектеулер енгізілді

 

  el24.kz 20 қазаннан бастап Қазақстанда жеке пайдалану мақсатында көлік құралдарын сырттан әкелуге қатысты жаңа шектеулер күшіне енеді. Бұл өзгерістер Еуразиялық экономикалық комиссия кеңесінің (ЕЭК) 2025 жылғы 23 мамырдағы №45 шешіміне сәйкес қабылданған.

Жаңа талаптарға сай, енді елге тек ЕЭК коллегиясының 2017 жылғы 30 маусымдағы №74 шешімімен бекітілген тізімге енгізілген көлік түрлерін ғана әкелуге рұқсат беріледі.

Шектеулер жеңіл автокөліктерге (медициналық арнайы көліктерден басқа), сондай-ақ квадроциклдерге, қарда жүретін көліктерге, жолсыз жерлерге арналған техникаларға, мотоциклдерге, мотороллерлер мен мопедтерге қатысты. Сонымен қатар, 12 орынға дейінгі автобустар мен жалпы салмағы 5 тоннаға дейінгі жүк көліктері де белгілі СЭҚ ТН кодтары бойынша аталған тізімге енгізілген.

Барлық әкелінетін көлік құралдары «Доңғалақты көлік құралдарының қауіпсіздігі туралы» техникалық регламентке сай болуы қажет. Бұл талапқа сәйкестікті растайтын басты құжат – көлік құралының конструкциясының қауіпсіздігі туралы куәлік (СБКТС) болып саналады.

Егер бұл құжат болмаса, жеке тұлғалар көлікті кедендік рәсімдеуден өткізе алмайды, электрондық паспорт (ЭПТС) ала алмайды, утилизациялық алымды төлей алмайды және ең бастысы — көлікті тіркеуге қоя алмайды.

Осылайша, бекітілген тізімге кірмейтін кез келген автокөлікті Қазақстан аумағына әкелу мүлде мүмкін болмайды. Мұндай көліктерге қатысты рәсімдеу, кедендік тазарту және тіркеу жүргізілмейді.

Мамандардың айтуынша, бұл өзгерістер Еуразиялық экономикалық одақ елдері арасындағы техникалық талаптарды біріздендіруге және сертификаты жоқ көліктердің импортын шектеуге бағытталған.

Алматыдағы зілзала кезінде қосылмай қалған дабыл үшін бірнеше шенеунік сотталды

 

   el24.kz    Былтыр Алматыда болған жер сілкінісі кезінде тұрғындарға ескерту дабылы қосылмай қалғаны ел есінде. Осы оқиға бойынша тергеу амалдары аяқталып, кінәлілерге қатысты сот үкімі шықты.

Белгілі болғандай, дабыл жүйесінің істен шығуына байланысты Алматы қаласы Төтенше жағдайлар департаменті басшысының үш орынбасары, сондай-ақ мердігер ұйым мен техникалық бақылау өкілдері жауапқа тартылды.

Тергеу материалдарына сәйкес, TNS-INTEC атты компания қала бойынша ескерту жүйесін орнату кезінде техникалық талаптарды сақтамаған. Жабдықтардың бір бөлігі жарамсыз болып шыққанымен, қабылдау актілері заңсыз түрде рәсімделген. Бұл фактілерге ТЖД басшылығы мен техникалық қадағалау мамандарының немқұрайлығы себеп болған.

Сот шешімімен аталған лауазымды тұлғалар әртүрлі мерзімге бас бостандығынан айыру және мемлекеттік қызмет атқаруға тыйым салу жазасына кесілді.

Айта кетейік, былтырғы зілзала кезінде дабыл жүйесі автоматты түрде іске қосылуы тиіс болған, алайда техникалық ақауға байланысты ескерту сигналы халыққа жетпеген. Бұл жайт қоғамда кең талқыланып, жауаптыларды жазалау талабын күшейтті.

Мамандардың айтуынша, мұндай жағдай қайталанбауы үшін қазір қаладағы ескерту жүйелерін жаңарту және цифрлық бақылауды күшейту жұмыстары жүргізіліп жатыр.

ІІМ басшысы: алкоголь тек арнайы дүкендерде сатылуы тиіс

 

  Қазақстан Ішкі істер министрі Ержан Саденов алкоголь өнімдерін тек мамандандырылған дүкендерде сатуды ұсынды,-деп хабарлайды el24.kz тілшісі.

Министрдің айтуынша, елде мас күйінде жасалатын қылмыстар азаймай отыр. Жыл сайын шамамен 10 мың қылмыс, оның ішінде 1,400-ден астамы ойын-сауық орындарында тіркеледі.

Сондықтан ІІМ мынадай шектеулер енгізуді қарастыруда:

  • алкоголь тек арнайы лицензиясы бар дүкендерде сатылуы;
  • түнгі уақытта сату шектелуі;
  • үйге жеткізу және онлайн-сатуға толық тыйым салу.

Ержан Саденовтың сөзінше, бұл шара толық тыйым емес, тек реттеу және қоғамдық қауіпсіздікті күшейтуге бағытталған.

«Түнге дейін ішіп отыру – дұрыс емес. Алкоголь тек белгілі уақытта және арнайы орындарда сатылуы керек», — деді министр.

Қазір бұл ұсыныс талқылау кезеңінде. Сарапшылар оның тиімділігі мен ықтимал салдарын қарастырып жатыр.

Подробности
Категория: Керек кеңес

 

Психологиялық тесттерді өту арқылы кей сұрақтарға жауап алуға болады. Көзіңізді жұмып, денеңізді бос ұстап, содан соң мына суретке қараңыз. Көзіңізге бірінші не түсті?

Подробности
Категория: Жаңалықтар

 

Қазақстан Ұлттық Олимпиадалық комитетінің президенті Тимур Құлыбаев 2023-2026 жылдарға арналған Азия Олимпиада кеңесінің вице-президенті қызметіне қайта сайланды,-деп хабарлайды el24.kz тілшісі olympic.kzке сілтеме жасап.

Подробности
Категория: Елең еткізер

 

Ұлттық банк kazcoins.nationalbank.kz интернет-дүкенінің сатып алушыларына коллекциялық монеталардың санына қойылатын шектеулерді айналып өтеді деген желеумен арнайы бағдарлама сатып алуды ұсынушы алаяқтардың белсенді бола бастағанын ескертті.

Подробности
Категория: Проза

 

Ардақ Үсейінова

Әңгіме

Ұйықтап жатқан ол әлденеден шошынып, селк етіп оянды. Әуелде қайда жатқанын ажырата алмай, біраз жатты. Тұла бойы дел-сал болып тұр. Әлі де бірер минут жылы көрпеге оранып жата тұрғысы бар.

Подробности
Категория: Ғибратты әңгімелер

 

Ғибратты әңгіме

Бір жігітті жанымнан артық сүйдім. Ол екеуміз бір көшенің бойында тұратынбыз. 3 жыл жігіт-қыз болып араластық. Сөйтіп шаңырақ көтергіміз келді. Бірақ қандай да бір түсініксіз себептермен оның отбасы біздің осы қарым-қатынасымызға қарсы болды. Амал жоқ, ара қатынасымыз үзілді. 

Подробности
Категория: Бүгін

 

Астанада қаласы Сарыарқа ауданының прокуратуры денсаулық сақтау ұйымдарының қызметіне тексеру жүргізді,-деп хабарлайды el24.kz тілшісі ҚазАқпарат қа сілтеме жасап.

Подробности
Категория: Елең еткізер

 

Ақтөбе облысында теміржол ұйымының 29 жастағы қызметкеріне әлеуметтік желіде тыйым салынған діни аудиодәрістерді сақтағаны үшін 69 мың теңге айыппұл салынды, – деп хабарлайды el24.kz тілшісі Polisia.kz.ке сілтеме жасап.

Подробности
Категория: Елең еткізер

 

Жұма күні, 16- маусымда сағат 21:30  шамасында Жаңа -Өзен, Кендірлі бағытында Toyota Camry мен  Renault Duster көліктерінің соқтығысуы нәтижесінде жол көлік апаты болды.Көлікте бес бала болған ,- деп хабарлайды el24.kz тілшісі.

Подробности
Категория: Елең еткізер

 

Қазақстанда шетелдік автокөліктерді заңдастырудың аяқталуына екі апта қалды, - деп хабарлайды el24.kz  тілшісі  Massaget.kz ке сілтеме жасап.

16 маусымдағы жағдай бойынша 161 мың автокөлік заңдастырылды, тағы 13 мыңнан астамы тіркеуді күтіп отыр.

Подробности
Категория: Керек кеңес

 

Остеопат дәрігер жаяу жүруге арналған жазғы аяқ киімді таңдауға ерекше назар аудару керек екенін айтады. Өйткені дұрыс емес аяқ киім аяқты ғана емес, белді, мойынды және басты ауыртады.

Подробности
Категория: Әлем жаңалықтары

 

Австрияда 32 жастағы әйел 12 жасар ұлын қорлағаны үшін тергеліп жатыр. Ол баланы иттің кішкентай жәшігіне қамап тастап, күн суықта аш ұстап отырған.

Подробности
Категория: Елең еткізер

 

Үстімздегі жылдың шілде айының бірінен бастап Ақтау және Мұналы ауданында "Сергек" қоғамдық және жол қауіпсіздігін бейнебақылаудың зияткерлік жүйесі іске қосылады,- деп хабарлайды el24.kz тілшісі.

Маңғыстау облысының цифрлық технологиялар басқармасының мәліметінше, өңірдегі жол ережесін бұзудың алдын алуда аталған бейнебақылау камералары аса маңызды болып отыр. 

Подробности
Категория: Бүгін

 

Бурабай курорттық аймағында Ақмола облысының Ұйымдасқан қылмысқа қарсы күрес басқармасы қызметкерлері бопсалаушылар тобының жолын кесті,- деп хабарлайды el24.kz тілшісі  Polisia.kzке сілтеме жасап.

Подробности
Категория: Елең еткізер

 

Абай облысында өрт сөндіру жұмыстары жалғасып жатыр Абай облысында мамандар орман өртін сөндіру жұмыстарын жалғастырып жатыр,- деп хабарлайды el24.kz тілшісі.

  1. Абай облысындағы өртті сөндіру кезінде тағы бір адам жоғалып кетті
  2. Түркия үкіметі Қазақстанға көңіл айтты
  3. Қырғызстанның экс-президенті Құрманбек Бәкиев 10 жылға сотталды
  4. 31 адам тырысқақтан қайтыс болды