Деректі оқиға желісімен
Фариза Амангелдіқызы
Мариямның әкесінің ауырып жатқанына бүгін тура бір ай болды. Көлік жүргізіп нәпақасын тауып жүрген Әкім бір ай бұрын көлік апатына түсіп, жұлыны зақым алып, ауруханадан бір-ақ шықты. Студент қызы мен мектеп оқитын ұлының тамағы мен киімін таксист болып тауып жүрген еді. Өзі көлікті өте жақсы меңгерген, жақсы жүргізеді. Асығып-аптықпайды, және көлікті байыппен айдау керектігін Мариямға да үйретіп отыратын. Мариям студент. Демалысқа келгенде әкесі екеуі жазық далаға шығып машина айдауды үйренетін. Қала сыртында тұратындықтан, Мариям жатақханаға орналасқан. Тек сенбі-жексенбі үйде болатын. Жастайынан көлікке қатты құмар болды. Әкесі де бетін қақпай барынша үйретуге тырысты. Міне, енді көлік те қираған, әкесінің халі нашар, ал анасы үйде отырған әйел. 7сынып оқитын інісі бар.
Бір ай бұрын Әкім кешке жұмыстан келе жатып жолда қолын бұлғап тұрған бір жігітті көреді. Жауын құйып тұр. Әбіржіп қалмасын, ала кетейін деген оймен тоқтады. Ішке кірген жас жігіт тілі бұралып "Рақметті" зорға айтты. Ішімдіктің иісі мүңк етіп, лезде көлік ішін қолаңса иіс алып кетті. Әкім ішімдік ішпейді, бірақ ойланып тұрып, амалсыз қайта түс деуге ыңғайсызданып, жүріп кетті. Жол-жөнекей әлгі жігіт әр нәрсені бір шатып, Әкімнің мазасын әбден алды. Бір кезде жүрегі айнығанын айтып, көлікті тоқтатуын сұрады. Бұл жерге тоқтауға болмайды, біраз жүріп барып тоқтайын деген Әкімнің қолына жармасқан әлгі жігіт тоқта шшш... деп рульді бұрып жіберді. Қарсы алдында келе жатқан көлікке барып соқтығуға сәл қалғанда Әкім рульді қарсы бағытқа бұрып жіберді де, көше шетінде тұрған цементке барып ұрынды. Бәрі аяқ-астынан көзді ашып-жұмғанша болды. Әкім есін ауруханада жинады. Көлік оқыстан ұрылғандықтан, тура белге салмақ түсіп, жұлыны зақым алыпты. Ал әлгі жігіт дін-аман. Еш жері зақымданбаған. Тек бет терісі сырылып, аяғы қысылып қалыпты. Ақсаңдап көрші палатада жүр. Жайсыз хабарды есітіп үй іші түгел ауруханаға жетті.
Бір ай бұрын Әкім кешке жұмыстан келе жатып жолда қолын бұлғап тұрған бір жігітті көреді. Жауын құйып тұр. Әбіржіп қалмасын, ала кетейін деген оймен тоқтады. Ішке кірген жас жігіт тілі бұралып "Рақметті" зорға айтты. Ішімдіктің иісі мүңк етіп, лезде көлік ішін қолаңса иіс алып кетті. Әкім ішімдік ішпейді, бірақ ойланып тұрып, амалсыз қайта түс деуге ыңғайсызданып, жүріп кетті. Жол-жөнекей әлгі жігіт әр нәрсені бір шатып, Әкімнің мазасын әбден алды. Бір кезде жүрегі айнығанын айтып, көлікті тоқтатуын сұрады. Бұл жерге тоқтауға болмайды, біраз жүріп барып тоқтайын деген Әкімнің қолына жармасқан әлгі жігіт тоқта шшш... деп рульді бұрып жіберді. Қарсы алдында келе жатқан көлікке барып соқтығуға сәл қалғанда Әкім рульді қарсы бағытқа бұрып жіберді де, көше шетінде тұрған цементке барып ұрынды. Бәрі аяқ-астынан көзді ашып-жұмғанша болды. Әкім есін ауруханада жинады. Көлік оқыстан ұрылғандықтан, тура белге салмақ түсіп, жұлыны зақым алыпты. Ал әлгі жігіт дін-аман. Еш жері зақымданбаған. Тек бет терісі сырылып, аяғы қысылып қалыпты. Ақсаңдап көрші палатада жүр. Жайсыз хабарды есітіп үй іші түгел ауруханаға жетті.
Әкім есін жинаса, денелері қақсап барады екен, бірақ аяғы жансыз сияқты ауруды сезер емес. Себебін сұрап еді, уколдың әсері деді. Мариям анасы мен інісін отырғызып, өзі дәрігермен сөйлесті. Қазір жан сақтау бөлімінде деп, ертерек ота жасамаса болмайтынын айтты. Мариям ойланып жатпастан қол қойып жіберді. Ал, апатқа жауапты әлгі жігіт келіп, басы салбырап кешірім сұрады. Онымен сөйлесіп отыратын уақыт жоқ деп, Мариям әкесін көруге кірді. Есін бір жинап, бір талықсып әкесі қиналып жатыр.
Не керек ота жасалынды. Әкім аман, бірақ аяқтары жансыз қалды. Белінен төмен сезбейді. Ауруханадан шыққан соң да, үйінде бір ай жатты. Мариям оқуын жалғастырмаса болмайды, жұмыс істемесе тағы болмайды. Қаражат жағынан қинала бастады. Ағайын-туыс, дос-жаран қашанғы берсін. Олардың да өз отаны бар. Шындап келгенде Мариям көмек сұраған да емес. Өздері келіп беріп жатты. Ауыртпалықтың бәрі өз мойнына түсіп тұрғанын Мариям жақсы білді.
Не керек ота жасалынды. Әкім аман, бірақ аяқтары жансыз қалды. Белінен төмен сезбейді. Ауруханадан шыққан соң да, үйінде бір ай жатты. Мариям оқуын жалғастырмаса болмайды, жұмыс істемесе тағы болмайды. Қаражат жағынан қинала бастады. Ағайын-туыс, дос-жаран қашанғы берсін. Олардың да өз отаны бар. Шындап келгенде Мариям көмек сұраған да емес. Өздері келіп беріп жатты. Ауыртпалықтың бәрі өз мойнына түсіп тұрғанын Мариям жақсы білді.
Сондықтан да, оқуын бір жылға тоқтатып, жұмыс іздеуге кірісті. Қалада жұмыс көп, екі қолға бір күрек деп білекті сыбанды да, екі жерден жұмыс тапты. Күндіз қымбат ресторанда даяшы, түнде магазинде сатушы болып істеп жүрді.
Соңғы кезде қатты зорыққаннан түтігіп кеткен. Әкесі қызының мына жүзін көріп, ернін тістелегеннен басқа ештеңе қолынан келмеді. Үйдің ас-ауқаты мен керек -жарағы, әкесінің дәрі-дәрмегі мен інісінің оқу құралдары, бәрі бәрі Мариямның мойнында. Анасы да жұмыс істемекке бел буып еді, Әкімге қарайтын адам болмағандықтан үнсіз қалды. Солай күндері өтіп жатты. Бір күні кешкісін есік алдына әкесінің көлігі келіп тоқтады. Баяғы жас жігіт әкеліпті. Кінәсін мойындап, көлікті жөндеуден өткізіп берем деп алып кеткен болатын. Соны алып келіпті. Азын-аулақ қаражат пен азық-түлігі де бар. Әкіммен біраз әңгімелесіп отырды да, бәрінен кешірім сұрап шығып кетті. Кешірмегенде қайтеді? Одан қанша ақша сұрағанмен әкесінің денсаулығын сатып ала алмайды ғой. Керек кезде көмектесіп тұрамын, хабарласыңыздар деп нөмірін қалдырмақшы еді, Мариям бас тартты.
Мариямның сұсты жанарынан қаймыққан жігіт үнсіз шығып кетті. Мариям әкесінің жанына келді де:
- Пап, машинаны маған бересің бе?
- Пап, машинаны маған бересің бе?
- Неге?
- Мен айдаймын.
- Мен айдаймын.
- Сен жақсы жүргізгенмен куәлігің жоқ қой.
- Аламын. Қара жұмыс жасағанша такси айдайын.
- Қой, оның не? Таксиі нес? Рұқсат етпеймін.
- Пап...
- Жоқ!
Әңгіме осымен аяқталды. Мариям үнсіз бөлмесіне барып ұзақ ойланды. Бәрібір дегенімнен қайтпаймын деді ішінен. Қалайда ақша топтап, куәлік алуым керек. Есіне әлгі жігіт тастап кеткен ақша түсті.
Бір айда Мариям куәлік алып үлгерді. Өзіне сенімді. Басында әкесіне айтпай қала шетінде айдап келетін. Біртіндеп қалаға да кіріп-шығып үйренді. Қаланың көшелерін, ой-шұқырын жаттап алды. Бүгін барып ойын әкесіне айтып көрмекші. Анасының хабары бар, бірақ әкесі не дер екен?
Кешкі астан соң Мариям әкесінің бөлмесіне кіріп, екеуі біршама уақыт сөйлесіп отырды. Әкесі төсекке таңылғалы Мариям сырттан келсе, әкесіне жаңалық айтып, көрген-білгенін айтып көңілін аулайтын. Бүгін де әңгімені алыстан орағытты. Тоқ етерін соңында айтып, рұқсат сұрады. - Қызым, қазір куәліксіз жүру өте қиын болып кеткен.
- Пап, мен алып алғанмын.
- Жоқ!
Әңгіме осымен аяқталды. Мариям үнсіз бөлмесіне барып ұзақ ойланды. Бәрібір дегенімнен қайтпаймын деді ішінен. Қалайда ақша топтап, куәлік алуым керек. Есіне әлгі жігіт тастап кеткен ақша түсті.
Бір айда Мариям куәлік алып үлгерді. Өзіне сенімді. Басында әкесіне айтпай қала шетінде айдап келетін. Біртіндеп қалаға да кіріп-шығып үйренді. Қаланың көшелерін, ой-шұқырын жаттап алды. Бүгін барып ойын әкесіне айтып көрмекші. Анасының хабары бар, бірақ әкесі не дер екен?
Кешкі астан соң Мариям әкесінің бөлмесіне кіріп, екеуі біршама уақыт сөйлесіп отырды. Әкесі төсекке таңылғалы Мариям сырттан келсе, әкесіне жаңалық айтып, көрген-білгенін айтып көңілін аулайтын. Бүгін де әңгімені алыстан орағытты. Тоқ етерін соңында айтып, рұқсат сұрады. - Қызым, қазір куәліксіз жүру өте қиын болып кеткен.
- Пап, мен алып алғанмын.
- Қашан?
- Сізге айтсам рұқсат етпейді ме деп ойладым. Қара жұмыс істеп, берген тиын-тебеніне қанағат тұтқанша, емін-еркін өз жұмысымды жасайын. Егер уақыт болып жатса басқа жұмыс та қарастырып көремін.
- Сізге айтсам рұқсат етпейді ме деп ойладым. Қара жұмыс істеп, берген тиын-тебеніне қанағат тұтқанша, емін-еркін өз жұмысымды жасайын. Егер уақыт болып жатса басқа жұмыс та қарастырып көремін.
- Өзіңді олай қатты шаршатпа қызым, жарайды көлікті ала ғой, бірақ тек бір шартпен, кешке жүргізбейсің. - Бірақ папа, таксидің жұмысы қайнайтын кез түнде ғой.
- Айттым, бітті !
- Айттым, бітті !
- Жарайды...
Осыған да шүкір деп шыққан Мариям қуанышты жүзбен бөлмесіне кіріп кетті.
Ертеңіне-ақ жұмысқа кірісті. Күнімен рульде отырды. Түскі асын көлікте отырып ішті. Алғашқы күні табысты оралды. Бірақ нақты айлық емес, бір күн олай, бір күн бұлай табыс тауып жүрді. Таксиге отырғандар алғашында біртүрлі көзбен қарайтын, кейін Мариямның еті үйреніп кетті ме, мән бермейтін болды.
Осыған да шүкір деп шыққан Мариям қуанышты жүзбен бөлмесіне кіріп кетті.
Ертеңіне-ақ жұмысқа кірісті. Күнімен рульде отырды. Түскі асын көлікте отырып ішті. Алғашқы күні табысты оралды. Бірақ нақты айлық емес, бір күн олай, бір күн бұлай табыс тауып жүрді. Таксиге отырғандар алғашында біртүрлі көзбен қарайтын, кейін Мариямның еті үйреніп кетті ме, мән бермейтін болды.
Мариям осылайша такси айдап үйін асырады. Күндіз қала ішінде такси айдайды, кешкісін үйіне келіп тамақтанып, көлікті тастап баяғы жұмысы магазинде сатушы болуға кетеді. Соңғы кездері тым шаршап жүр. Ұйқысы да қанбайды. Анасы іштей сезеді, бірақ айта алмайды, айтқан күнде де, Мариям ешкімді тыңдамайды. Әкесі айтқанмен, шаршап жүргенім жоқ деп құтылады.
Бүгін дүйсенбі, дем аламын деп, жұмысқа шықпады. Түске дейін ұйықтады. Әжептәуір ұйқысы қанып, шаршауы басылып, көңілді оянды. Түскі астың үстінде анасы бір әңгіме қозғады.
- Әкім, саған үкіметтен қаржылай көмекке(мүгедектікке пенсия) құжат тапсырсақ қалай қарайсың?
Ішіп отырған шәйіне шашалып қалған Әкім, үнсіз қалды. Орнынан тұра алмай жатқанын уақытша деп ойлап, әлі-ақ аяққа тұрып, отбасымның панасы болып, бәрін өз мойныма аламын деп ойлаушы еді. Мына әңгіме өңменінен өтіп кетті. Мүгедек екенін енді сезінгендей. Іштей күңіреніп кетті. Айтарға сөзі болмай, жүрегі қан жылап, басын изей берді...
- Бүгін демалдым, түстен соң барып біліп қайтайын, қандай құжат керек екенін,- деді Мариям. Үй ішінде үнсіз келісім болды.
Қазір Әкім мүгедектікке байланысты пенсия алады. Ол да бір жыртықтарына жамау. Дәрі-дәрмек, ас-ауқаттарына жетіп тұрады. Әкім өмірдің бұл сынағына да мойынсұнды. Күндердің күнінде екі аяғы бірден істемей, төсекке таңылады деп кім ойлаған? Күндері өрімдей жас қызға қарап қалды. Қызы бой жетіп отыр, қыз жат жұрттық емес пе? Қашан өз отбасын құрып кетеді? Ата-анасына қарайлап, өз өмірін ұмытса не болады? Әкім осы ойлармен ұйықтап жүргелі біраз болды. Қолдан келер қайран жоқ... Жүрегі қан жылайды...
Мариям әдеттегідей бүгін таңғы астан соң жұмысқа кетті. Такси тұратын тұраққа бара жатқан, асығыс шығып келе жатқан бір жігіт қолын көтерді. Ала кетейін деген Мариям көлігін дереу тоқтатты.
Бүгін дүйсенбі, дем аламын деп, жұмысқа шықпады. Түске дейін ұйықтады. Әжептәуір ұйқысы қанып, шаршауы басылып, көңілді оянды. Түскі астың үстінде анасы бір әңгіме қозғады.
- Әкім, саған үкіметтен қаржылай көмекке(мүгедектікке пенсия) құжат тапсырсақ қалай қарайсың?
Ішіп отырған шәйіне шашалып қалған Әкім, үнсіз қалды. Орнынан тұра алмай жатқанын уақытша деп ойлап, әлі-ақ аяққа тұрып, отбасымның панасы болып, бәрін өз мойныма аламын деп ойлаушы еді. Мына әңгіме өңменінен өтіп кетті. Мүгедек екенін енді сезінгендей. Іштей күңіреніп кетті. Айтарға сөзі болмай, жүрегі қан жылап, басын изей берді...
- Бүгін демалдым, түстен соң барып біліп қайтайын, қандай құжат керек екенін,- деді Мариям. Үй ішінде үнсіз келісім болды.
Қазір Әкім мүгедектікке байланысты пенсия алады. Ол да бір жыртықтарына жамау. Дәрі-дәрмек, ас-ауқаттарына жетіп тұрады. Әкім өмірдің бұл сынағына да мойынсұнды. Күндердің күнінде екі аяғы бірден істемей, төсекке таңылады деп кім ойлаған? Күндері өрімдей жас қызға қарап қалды. Қызы бой жетіп отыр, қыз жат жұрттық емес пе? Қашан өз отбасын құрып кетеді? Ата-анасына қарайлап, өз өмірін ұмытса не болады? Әкім осы ойлармен ұйықтап жүргелі біраз болды. Қолдан келер қайран жоқ... Жүрегі қан жылайды...
Мариям әдеттегідей бүгін таңғы астан соң жұмысқа кетті. Такси тұратын тұраққа бара жатқан, асығыс шығып келе жатқан бір жігіт қолын көтерді. Ала кетейін деген Мариям көлігін дереу тоқтатты.
- Иә, қайда апару керек,- деген нәзік үнді есітіп жалт бұрылды.
- А, ойбай, сіз қыз ба едіңіз,- деп күліп жіберді.
- А, ойбай, сіз қыз ба едіңіз,- деп күліп жіберді.
- Байқамаппын да ғой, кепка киіп алғанға, дұрыстап та қарамаппын. Не ғой, мен әлгі, абдырап қалдым ғой, мені жаңа құрылыс алаңына апарасыз ба?
- Жарайды.
Көлікте үнсіздік. Мариям күнделікті ойға шомып кеткен. Ал жігіттің бар ойы қызда. Көзінің астымен ұрлана қарап қояды. Баяу үнмен музыка ойнап тұр. Ақыры әлгі жігіт шыдай алмай Мариямнан сұрамақшы болып, бірқырындай отырды да:
- Сіз шынымен такси жүргізушісіз бе, әлде, жолай менің тоқтатқанымды көріп ала кетейін дедіңіз бе?
- Өзіңіз қалай ойлайсыз?
- Енді... Қыз баласы мұндай жұмыс істемейді ғой дегенім ғой.
- Неге олай ойлайсыз? Қыздар әлсіз дегіңіз келе ме? Әлде, қолынан келмейді дейсіз бе?
- Жоқ, ондай ойым жоқ. Қазір қыз да, еркек те айырмашылық жоқ айдай беретін болды ғой. Ермекке...
- Бәрі ермекке айдай бермейді !- деді зілді дауыспен. Мұндай сөзді күтпеген жігіт:
- Мүмкін, -деді де үндемей терезеге бұрылды. Осымен екеуінің арасындағы әңгіме үзілді. Межеге жеткен кезде жігіт-шырақ түскісі келмей қипақтап біраз отырды да, Мариямнан телефон нөмірін сұрады.
- Оны не істейсіз?- деді қыз жанары дөңгеленіп.
- Мен мына құрылыс алаңынан біраз зат алып кетуім керек еді, қорықпаңыз, қатты ауыр немесе көлікке зиян келтіретін материалдар емес. Салон жалдайын деп едім. Соған көлік іздегенше сізді шақырсам, - деді күлімсіреп. Мариям қомақты ақша алатын болдым, деп қуана келісті де, телефон нөмірін берді. Жігіт түсіп қалуын-қалғанымен, көліктің соңынан ұзақ қарап тұрды. Соңғы өткен 10 минуты бір қызық жағдай сияқты болып көрінді. Қайта-қайта сағатына қарап, күткен адамы келген соң, дереу қажет затын алып "уф" деді де, төс қалтасынан телефонын алды.
Бес минутта құрылыстың алдына келіп жеткен Мариям жігітті күтіп тұр.
- Жарайды.
Көлікте үнсіздік. Мариям күнделікті ойға шомып кеткен. Ал жігіттің бар ойы қызда. Көзінің астымен ұрлана қарап қояды. Баяу үнмен музыка ойнап тұр. Ақыры әлгі жігіт шыдай алмай Мариямнан сұрамақшы болып, бірқырындай отырды да:
- Сіз шынымен такси жүргізушісіз бе, әлде, жолай менің тоқтатқанымды көріп ала кетейін дедіңіз бе?
- Өзіңіз қалай ойлайсыз?
- Енді... Қыз баласы мұндай жұмыс істемейді ғой дегенім ғой.
- Неге олай ойлайсыз? Қыздар әлсіз дегіңіз келе ме? Әлде, қолынан келмейді дейсіз бе?
- Жоқ, ондай ойым жоқ. Қазір қыз да, еркек те айырмашылық жоқ айдай беретін болды ғой. Ермекке...
- Бәрі ермекке айдай бермейді !- деді зілді дауыспен. Мұндай сөзді күтпеген жігіт:
- Мүмкін, -деді де үндемей терезеге бұрылды. Осымен екеуінің арасындағы әңгіме үзілді. Межеге жеткен кезде жігіт-шырақ түскісі келмей қипақтап біраз отырды да, Мариямнан телефон нөмірін сұрады.
- Оны не істейсіз?- деді қыз жанары дөңгеленіп.
- Мен мына құрылыс алаңынан біраз зат алып кетуім керек еді, қорықпаңыз, қатты ауыр немесе көлікке зиян келтіретін материалдар емес. Салон жалдайын деп едім. Соған көлік іздегенше сізді шақырсам, - деді күлімсіреп. Мариям қомақты ақша алатын болдым, деп қуана келісті де, телефон нөмірін берді. Жігіт түсіп қалуын-қалғанымен, көліктің соңынан ұзақ қарап тұрды. Соңғы өткен 10 минуты бір қызық жағдай сияқты болып көрінді. Қайта-қайта сағатына қарап, күткен адамы келген соң, дереу қажет затын алып "уф" деді де, төс қалтасынан телефонын алды.
Бес минутта құрылыстың алдына келіп жеткен Мариям жігітті күтіп тұр.
Мариям келісімен жігітті іздей бастады. Хабарласып, тағы басқа таксимен кетіп қалмады ма екен деп ойлап тұр. Құрылыс алаңынан қорап көтерген әлгі жігіттің сұлбасы көрінгенде қуанып кетті. Есікті ашып, бәйек болып жүр. Қанша зат? Багажын да ашайын ба? Жігіт аз-кем қызарақтап, ұялып қалды.
- Отыра беріңіз, өзім саламын ғой, көп емес, 4-5 қорап. Үй ремонтына қажетті заттар ғой.
- Мейлі, ештеңе жоқ. Ауыр емес қой. Сыймағанын багажға салайық.
Екеуі тасып жүріп, лезде-ақ қораптарды тиеп үлгерді. Қолын сулыққа сүрткен жігіт, тағы біреуін Мариямға ұсынды. Қыз болса да, мұндай зат алып жүру есіне келмеген Мариям ұялып қалды. Екеуі көлікке жайғасты. Мариям оқуын тастағалы еркелігін де, қыз екенін де ұмытқан. Күні-түні жұмыс істеп, үйінің бар ауыртпалығын мойнына алғалы артық ештеңе ойламайтын болған. Міне, сулық алып жүру енді есіне түсіп отыр. Жігіт әңгіме бастады:
- Есіміңізді сұрамаппын ғой.
- Мариям.
- Менің есімім Олжас. Сізден бағаналы бері бір зат сұраймын деймін де, ренжітіп алам ба деп үндемеймін.
- Сұрай беріңіз. Менде өкпе жоқ, бәрі бауыр, - деп қалжыңдады Мариям.
- Неге такси жүргізушісі болып жұмыс жасайсыз?
- ... (Мариям осы сұрақты қоятынын біліп еді).
Біраз үнсіз отырды да, иығын көтерді:
- Білмеймін. Бұл әкемнің көлігі. Әкем таксист болатын. Кішкентайымнан көлікке қатты қызықтым.... Бұл ұзақ әңгіме.
- Ендеше түскі ас ішіп отырып әңгіме қылайық.
Түскі асты есітіп Мариямның ішегі шұрылдап кетті. Таңнан бері нәр сызбапты. Келісе кетті. Анасына хабарласып, түскі асты сырттан ішетінін айтты.
Көлік кішігірім дәмхананың алдына келіп тоқтады. Мариям қаланы бес саусақтай білем дегенімен, бұл жерді білмейді екен. Мекен - жайға Олжастың айтуымен келді. Дәмхана кішігірім болса да, жанған жайлы. Тыныштық. Адамдар да апыр-топыр емес. Кезегімен келіп, тапсырыстарын алып кетіп жатыр. Бос орын жоқтың қасы болса да, дәмхананың іші тыныштықта. Бейне бір жазықтық кең далада жүргендейсің. Шеткі үстелге келіп жайғасты. Олжас дереу дәмхананың ас дайындайтын бөлмесіне кіріп кетті. Мариям таңданып тұр. Олжастың дәмхана иесі екенін білмеген еді.
Біраздан соң Олжас келіп жайғасты. Мариям мән-жайды білгісі келіп оны сұрақтың астына алды:
- Олжас, бұл дәмхана кімдікі? Жаңа ана жаққа еркін кіріп-шыққаныңа қарағанда туыстарың ба ?- деп қалдым. Әлде...
Олжас ақырын жымиды.
- Иә, бұл дәмхана менікі. Кішігірім болса да табысы жақсы шүкір. Негізі мен өзім туралы көп айтқым келмейді. Бірақ неге екенін қайдам сенен ештеңе жасырғым келіп отырған жоқ.
- Сонда сен білдей бір дәмхананың егесісің бе? Мүмкін әлгі құрылыс та сенікі шығар.
- Иә,- деді тағы жымиып Олжас.
- Мәссаған, онда неге жаяу жүрсің? Айтпағым, байлар күшті машина мінеді,- дегім келген деді Мариям таңданып.
- Мен бай емеспін ғой. Жәй шаруамды дөңгелетіп жүрген бір кәсіпкермін. Көлігім бар, сен айтпақшы байлар мінетін көлік болмаса да қарапайым көлігім бар. Аздап бұзылған соң жөндеуге бердім. Екі-үш күнде шығады бұйырса. Мариям негізі сен туралы әңгіме қыламыз деп едік қой,- деді күліп Олжас.
- Аа иә, мен сол өзің көріп отырғандай такси айдаймын,- деп бастады әңгімесін Мариям.
Екеуі ұзақ әңгіме қылды. Мариям басынан өткен қиындықтардың барлығын айтты. Үнсіз тыңдаған Олжас қызға сабыр тілегеннен басқа ештеңе айта алмады. Күн ұзаққа отырған олар, түс ауа дәмханадан шықты. Қажетті заттарды үлкен үйдің алдына алып келді.
- Сенің үйің бе?- деді Мариям жымиып.
- Жоқ, бұл ата-анамның үйі. Мен басқа қалада тұрамын.
Мариям қысқа ғана уақытта біртүрлі Олжасқа бауыр басып үлгерді ме, түсініксіз бір сезім бойын билеп кетті. "Басқа қалада тұрамын" деген сөз көңіліне жайсыз тиіп, миына "қайтып кетіп қалса ше" деген қорқыныш барып үлгерді. Көңілі құлазып, үнсіз қораптарды көліктен шығара бастады. Осы кезде үйден бір қарт кісі шығып, бұларға қарап тұр екен. Олжас барып анасын құшақтап, жас балаша еркелеп алды. Мариямды шақырып анасымен таныстырды.
- Отыра беріңіз, өзім саламын ғой, көп емес, 4-5 қорап. Үй ремонтына қажетті заттар ғой.
- Мейлі, ештеңе жоқ. Ауыр емес қой. Сыймағанын багажға салайық.
Екеуі тасып жүріп, лезде-ақ қораптарды тиеп үлгерді. Қолын сулыққа сүрткен жігіт, тағы біреуін Мариямға ұсынды. Қыз болса да, мұндай зат алып жүру есіне келмеген Мариям ұялып қалды. Екеуі көлікке жайғасты. Мариям оқуын тастағалы еркелігін де, қыз екенін де ұмытқан. Күні-түні жұмыс істеп, үйінің бар ауыртпалығын мойнына алғалы артық ештеңе ойламайтын болған. Міне, сулық алып жүру енді есіне түсіп отыр. Жігіт әңгіме бастады:
- Есіміңізді сұрамаппын ғой.
- Мариям.
- Менің есімім Олжас. Сізден бағаналы бері бір зат сұраймын деймін де, ренжітіп алам ба деп үндемеймін.
- Сұрай беріңіз. Менде өкпе жоқ, бәрі бауыр, - деп қалжыңдады Мариям.
- Неге такси жүргізушісі болып жұмыс жасайсыз?
- ... (Мариям осы сұрақты қоятынын біліп еді).
Біраз үнсіз отырды да, иығын көтерді:
- Білмеймін. Бұл әкемнің көлігі. Әкем таксист болатын. Кішкентайымнан көлікке қатты қызықтым.... Бұл ұзақ әңгіме.
- Ендеше түскі ас ішіп отырып әңгіме қылайық.
Түскі асты есітіп Мариямның ішегі шұрылдап кетті. Таңнан бері нәр сызбапты. Келісе кетті. Анасына хабарласып, түскі асты сырттан ішетінін айтты.
Көлік кішігірім дәмхананың алдына келіп тоқтады. Мариям қаланы бес саусақтай білем дегенімен, бұл жерді білмейді екен. Мекен - жайға Олжастың айтуымен келді. Дәмхана кішігірім болса да, жанған жайлы. Тыныштық. Адамдар да апыр-топыр емес. Кезегімен келіп, тапсырыстарын алып кетіп жатыр. Бос орын жоқтың қасы болса да, дәмхананың іші тыныштықта. Бейне бір жазықтық кең далада жүргендейсің. Шеткі үстелге келіп жайғасты. Олжас дереу дәмхананың ас дайындайтын бөлмесіне кіріп кетті. Мариям таңданып тұр. Олжастың дәмхана иесі екенін білмеген еді.
Біраздан соң Олжас келіп жайғасты. Мариям мән-жайды білгісі келіп оны сұрақтың астына алды:
- Олжас, бұл дәмхана кімдікі? Жаңа ана жаққа еркін кіріп-шыққаныңа қарағанда туыстарың ба ?- деп қалдым. Әлде...
Олжас ақырын жымиды.
- Иә, бұл дәмхана менікі. Кішігірім болса да табысы жақсы шүкір. Негізі мен өзім туралы көп айтқым келмейді. Бірақ неге екенін қайдам сенен ештеңе жасырғым келіп отырған жоқ.
- Сонда сен білдей бір дәмхананың егесісің бе? Мүмкін әлгі құрылыс та сенікі шығар.
- Иә,- деді тағы жымиып Олжас.
- Мәссаған, онда неге жаяу жүрсің? Айтпағым, байлар күшті машина мінеді,- дегім келген деді Мариям таңданып.
- Мен бай емеспін ғой. Жәй шаруамды дөңгелетіп жүрген бір кәсіпкермін. Көлігім бар, сен айтпақшы байлар мінетін көлік болмаса да қарапайым көлігім бар. Аздап бұзылған соң жөндеуге бердім. Екі-үш күнде шығады бұйырса. Мариям негізі сен туралы әңгіме қыламыз деп едік қой,- деді күліп Олжас.
- Аа иә, мен сол өзің көріп отырғандай такси айдаймын,- деп бастады әңгімесін Мариям.
Екеуі ұзақ әңгіме қылды. Мариям басынан өткен қиындықтардың барлығын айтты. Үнсіз тыңдаған Олжас қызға сабыр тілегеннен басқа ештеңе айта алмады. Күн ұзаққа отырған олар, түс ауа дәмханадан шықты. Қажетті заттарды үлкен үйдің алдына алып келді.
- Сенің үйің бе?- деді Мариям жымиып.
- Жоқ, бұл ата-анамның үйі. Мен басқа қалада тұрамын.
Мариям қысқа ғана уақытта біртүрлі Олжасқа бауыр басып үлгерді ме, түсініксіз бір сезім бойын билеп кетті. "Басқа қалада тұрамын" деген сөз көңіліне жайсыз тиіп, миына "қайтып кетіп қалса ше" деген қорқыныш барып үлгерді. Көңілі құлазып, үнсіз қораптарды көліктен шығара бастады. Осы кезде үйден бір қарт кісі шығып, бұларға қарап тұр екен. Олжас барып анасын құшақтап, жас балаша еркелеп алды. Мариямды шақырып анасымен таныстырды.
Біраздан соң Олжас келіп жайғасты. Мариям мән-жайды білгісі келіп оны сұрақтың астына алды:
- Олжас, бұл дәмхана кімдікі? Жаңа ана жаққа еркін кіріп-шыққаныңа қарағанда туыстарың ба ?- деп қалдым. Әлде...
Олжас ақырын жымиды.
- Иә, бұл дәмхана менікі. Кішігірім болса да табысы жақсы шүкір. Негізі мен өзім туралы көп айтқым келмейді. Бірақ неге екенін қайдам сенен ештеңе жасырғым келіп отырған жоқ.
- Сонда сен білдей бір дәмхананың егесісің бе? Мүмкін әлгі құрылыс та сенікі шығар.
- Иә,- деді тағы жымиып Олжас.
- Мәссаған, онда неге жаяу жүрсің? Айтпағым, байлар күшті машина мінеді,- дегім келген деді Мариям таңданып.
- Мен бай емеспін ғой. Жәй шаруамды дөңгелетіп жүрген бір кәсіпкермін. Көлігім бар, сен айтпақшы байлар мінетін көлік болмаса да қарапайым көлігім бар. Аздап бұзылған соң жөндеуге бердім. Екі-үш күнде шығады бұйырса. Мариям негізі сен туралы әңгіме қыламыз деп едік қой,- деді күліп Олжас.
- Аа иә, мен сол өзің көріп отырғандай такси айдаймын,- деп бастады әңгімесін Мариям.
Екеуі ұзақ әңгіме қылды. Мариям басынан өткен қиындықтардың барлығын айтты. Үнсіз тыңдаған Олжас қызға сабыр тілегеннен басқа ештеңе айта алмады. Күн ұзаққа отырған олар, түс ауа дәмханадан шықты. Қажетті заттарды үлкен үйдің алдына алып келді.
- Сенің үйің бе?- деді Мариям жымиып.
- Жоқ, бұл ата-анамның үйі. Мен басқа қалада тұрамын.
Мариям қысқа ғана уақытта біртүрлі Олжасқа бауыр басып үлгерді ме, түсініксіз бір сезім бойын билеп кетті. "Басқа қалада тұрамын" деген сөз көңіліне жайсыз тиіп, миына "қайтып кетіп қалса ше" деген қорқыныш барып үлгерді. Көңілі құлазып, үнсіз қораптарды көліктен шығара бастады. Осы кезде үйден бір қарт кісі шығып, бұларға қарап тұр екен. Олжас барып анасын құшақтап, жас балаша еркелеп алды. Мариямды шақырып анасымен таныстырды.
- Олжас, бұл дәмхана кімдікі? Жаңа ана жаққа еркін кіріп-шыққаныңа қарағанда туыстарың ба ?- деп қалдым. Әлде...
Олжас ақырын жымиды.
- Иә, бұл дәмхана менікі. Кішігірім болса да табысы жақсы шүкір. Негізі мен өзім туралы көп айтқым келмейді. Бірақ неге екенін қайдам сенен ештеңе жасырғым келіп отырған жоқ.
- Сонда сен білдей бір дәмхананың егесісің бе? Мүмкін әлгі құрылыс та сенікі шығар.
- Иә,- деді тағы жымиып Олжас.
- Мәссаған, онда неге жаяу жүрсің? Айтпағым, байлар күшті машина мінеді,- дегім келген деді Мариям таңданып.
- Мен бай емеспін ғой. Жәй шаруамды дөңгелетіп жүрген бір кәсіпкермін. Көлігім бар, сен айтпақшы байлар мінетін көлік болмаса да қарапайым көлігім бар. Аздап бұзылған соң жөндеуге бердім. Екі-үш күнде шығады бұйырса. Мариям негізі сен туралы әңгіме қыламыз деп едік қой,- деді күліп Олжас.
- Аа иә, мен сол өзің көріп отырғандай такси айдаймын,- деп бастады әңгімесін Мариям.
Екеуі ұзақ әңгіме қылды. Мариям басынан өткен қиындықтардың барлығын айтты. Үнсіз тыңдаған Олжас қызға сабыр тілегеннен басқа ештеңе айта алмады. Күн ұзаққа отырған олар, түс ауа дәмханадан шықты. Қажетті заттарды үлкен үйдің алдына алып келді.
- Сенің үйің бе?- деді Мариям жымиып.
- Жоқ, бұл ата-анамның үйі. Мен басқа қалада тұрамын.
Мариям қысқа ғана уақытта біртүрлі Олжасқа бауыр басып үлгерді ме, түсініксіз бір сезім бойын билеп кетті. "Басқа қалада тұрамын" деген сөз көңіліне жайсыз тиіп, миына "қайтып кетіп қалса ше" деген қорқыныш барып үлгерді. Көңілі құлазып, үнсіз қораптарды көліктен шығара бастады. Осы кезде үйден бір қарт кісі шығып, бұларға қарап тұр екен. Олжас барып анасын құшақтап, жас балаша еркелеп алды. Мариямды шақырып анасымен таныстырды.
Жалғасы бар...
