Жан мен тәннің байланысы: аурудың түпкі себебі – санада ма?

 

 el24.kz Адам денсаулығы тек дәрі-дәрмек пен тамаққа ғана емес, ішкі жан күйіне де тікелей байланысты. Соңғы жылдары ғалымдар мен рухани ұстаздар аурудың көпшілігі санадағы теріс ойлар мен эмоциялардан туындайтынын жиі айтып жүр.

Біз әдетте ауруды сыртқы себептерден іздейміз: суық тиді, шаршадық, дұрыс тамақтанбадық дейміз. Ал шын мәнінде, адамның ой-санасы мен ішкі күйі денеге тікелей әсер етеді.

Қорқыныш, реніш, ашу, кінә сияқты эмоциялар энергия деңгейінде бұғаттар тудырып, белгілі бір ағзада сырқаттың пайда болуына себеп болады.

Мысалы, ұзақ уақыт ренішті ұстаған адамда бауыр мен өттің жұмысы бұзылады, ал қорқынышта өмір сүретіндерде бүйрек әлсірейді дейді шығыс медицинасы. Ал сүйіспеншілік пен ризашылық сезімі, керісінше, жасушаларға өмір қуатын береді.

Көптеген рухани ұстаздар «ауру – жанның белгі беру тәсілі» дейді. Яғни дене ауырғанда, ол бізге «тоқта, өзіңе қара, ішкі дүниеңді тазартып ал» деп ескертеді. Бұл тұрғыда адам аурумен күресіп емес, оны түсініп қабылдауы керек.

Ғылыми тұрғыдан да эмоция мен дененің байланысы дәлелденген. Стресстік гормондар (кортизол, адреналин) ұзақ уақыт бойы жоғары деңгейде болса, иммунитет төмендеп, созылмалы аурулар пайда болады.

Сондықтан денсаулықты сақтаудың басты шарты – жанның тыныштығы. Кешірім, ризашылық, өз-өзіне деген махаббат – ең жақсы ем.

 

Қазақстанда АИ-92 бензині мен дизель отынының бағасын көтеруге мораторий енгізілді

 

  el24.kz 2025 жылдың 16 қазанынан бастап Қазақстан Үкіметі АИ-92 маркалы бензин мен дизель отынының бағасын көтеруге мораторий жариялады. Бұл шешім елдегі баға тұрақтылығын сақтау және инфляцияны тежеу мақсатында қабылданды.

Энергетика министрлігі мен Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігіне өңірлерде жанармай бағасын бақылау және заңсыз баға өсіміне жол бермеу тапсырылды. Сонымен қатар, ішкі нарықты үздіксіз отынмен қамтамасыз ету міндеті жүктелді.

 Мораторий не үшін енгізілді

Үкіметтің ресми түсіндіруінше, бұл шешім инфляцияны төмендету және халықтың әлеуметтік жағдайын қорғау үшін қабылданған.

Соңғы айларда мұнай мен отын бағасының әлемдік нарықта құбылуы ішкі нарыққа да әсер ете бастаған. Сондықтан мемлекет бағаның негізсіз өсуіне уақытша шектеу қоюды жөн көрді.

Мораторий тек АИ-92 маркалы бензин мен дизельге қатысты, өйткені бұл екі отын түрі халық арасында ең кең қолданылатын және стратегиялық маңызы бар өнімдер қатарына жатады.

 

  

 

Хайп қуған блогерлер шектен шықты: Мәжіліс депутатынан ұсыныс

 

 el24.kz Соңғы уақытта әлеуметтік желілерде қоғамды дүрліктіретін, тіпті қорқыныш туғызатын бейнероликтер көбейді. Әсіресе «пранк» форматындағы видеоларда азаматтардың намысына тиіп, психологиялық соққы келтіретін көріністер жиіледі.

Мәселен, елордалық блогерлердің бірі достарымен бірге жеделсатыда адамдарды әдейі қорқытып, бейнежазба түсірген. Ал Алматыда жас блогерлер аула сыпырушыларға қоқыс лақтырып, мазақ еткен видео таратқан. Мұндай әрекеттер қоғамда наразылық туғызды.

Осыған байланысты Мәжіліс депутаты Нартай Арайбұлы өрескел пранк жасаушыларды жазаға тарту мәселесін көтерді.

«Адамдарды әдейі үркітіп, олардың психикасына әсер ететін мұндай бейнероликтер қоғамда агрессияны күшейтеді. Еркіндік пен жауапкершілік қатар жүруі керек. Блогерлік атақ қуалау ешкімнің намысына тиіп, қауіпсіздігіне қатер төндіруге себеп болмауы тиіс», – деді депутат.

Халық қалаулысының пікірінше, мұндай контенттерді әзірлейтін блогерлерге қатысты заңнаманы күшейту қажет. Қазір мұндай істер Әкімшілік кодекстің 434-бабымен («Ұсақ бұзақылық») немесе Қылмыстық кодекстің 293-бабымен («Бұзақылық») қаралуы мүмкін.

Депутаттың ұсынысы – қоғамдық қауіп төндіретін пранктерге арнайы бап енгізу, яғни әлеуметтік желі арқылы үрей тудыруды жеке құқықбұзушылық ретінде тану.

«Көру санын арттыру үшін елдің зәресін алу — өнер де, ерлік те емес. Мұндай контенттер қоғамның моральдық деңгейін төмендетеді. Әр блогер жариялайтын материалы үшін заң алдында жауап беруі тиіс», – деді Нартай Арайбұлы.

Қазір Ақпарат және қоғамдық даму министрлігі блогерлердің қызметін заңмен реттеу жөніндегі түзетулерді әзірлеп жатыр. Егер ұсыныстар қолдау тапса, пранк арқылы жұрттың психикасына әсер ететін бейнелерге нақты жаза қарастырылмақ.

 

Қазақстанда көлік әкелуге жаңа шектеулер енгізілді

 

  el24.kz 20 қазаннан бастап Қазақстанда жеке пайдалану мақсатында көлік құралдарын сырттан әкелуге қатысты жаңа шектеулер күшіне енеді. Бұл өзгерістер Еуразиялық экономикалық комиссия кеңесінің (ЕЭК) 2025 жылғы 23 мамырдағы №45 шешіміне сәйкес қабылданған.

Жаңа талаптарға сай, енді елге тек ЕЭК коллегиясының 2017 жылғы 30 маусымдағы №74 шешімімен бекітілген тізімге енгізілген көлік түрлерін ғана әкелуге рұқсат беріледі.

Шектеулер жеңіл автокөліктерге (медициналық арнайы көліктерден басқа), сондай-ақ квадроциклдерге, қарда жүретін көліктерге, жолсыз жерлерге арналған техникаларға, мотоциклдерге, мотороллерлер мен мопедтерге қатысты. Сонымен қатар, 12 орынға дейінгі автобустар мен жалпы салмағы 5 тоннаға дейінгі жүк көліктері де белгілі СЭҚ ТН кодтары бойынша аталған тізімге енгізілген.

Барлық әкелінетін көлік құралдары «Доңғалақты көлік құралдарының қауіпсіздігі туралы» техникалық регламентке сай болуы қажет. Бұл талапқа сәйкестікті растайтын басты құжат – көлік құралының конструкциясының қауіпсіздігі туралы куәлік (СБКТС) болып саналады.

Егер бұл құжат болмаса, жеке тұлғалар көлікті кедендік рәсімдеуден өткізе алмайды, электрондық паспорт (ЭПТС) ала алмайды, утилизациялық алымды төлей алмайды және ең бастысы — көлікті тіркеуге қоя алмайды.

Осылайша, бекітілген тізімге кірмейтін кез келген автокөлікті Қазақстан аумағына әкелу мүлде мүмкін болмайды. Мұндай көліктерге қатысты рәсімдеу, кедендік тазарту және тіркеу жүргізілмейді.

Мамандардың айтуынша, бұл өзгерістер Еуразиялық экономикалық одақ елдері арасындағы техникалық талаптарды біріздендіруге және сертификаты жоқ көліктердің импортын шектеуге бағытталған.

Алматыдағы зілзала кезінде қосылмай қалған дабыл үшін бірнеше шенеунік сотталды

 

   el24.kz    Былтыр Алматыда болған жер сілкінісі кезінде тұрғындарға ескерту дабылы қосылмай қалғаны ел есінде. Осы оқиға бойынша тергеу амалдары аяқталып, кінәлілерге қатысты сот үкімі шықты.

Белгілі болғандай, дабыл жүйесінің істен шығуына байланысты Алматы қаласы Төтенше жағдайлар департаменті басшысының үш орынбасары, сондай-ақ мердігер ұйым мен техникалық бақылау өкілдері жауапқа тартылды.

Тергеу материалдарына сәйкес, TNS-INTEC атты компания қала бойынша ескерту жүйесін орнату кезінде техникалық талаптарды сақтамаған. Жабдықтардың бір бөлігі жарамсыз болып шыққанымен, қабылдау актілері заңсыз түрде рәсімделген. Бұл фактілерге ТЖД басшылығы мен техникалық қадағалау мамандарының немқұрайлығы себеп болған.

Сот шешімімен аталған лауазымды тұлғалар әртүрлі мерзімге бас бостандығынан айыру және мемлекеттік қызмет атқаруға тыйым салу жазасына кесілді.

Айта кетейік, былтырғы зілзала кезінде дабыл жүйесі автоматты түрде іске қосылуы тиіс болған, алайда техникалық ақауға байланысты ескерту сигналы халыққа жетпеген. Бұл жайт қоғамда кең талқыланып, жауаптыларды жазалау талабын күшейтті.

Мамандардың айтуынша, мұндай жағдай қайталанбауы үшін қазір қаладағы ескерту жүйелерін жаңарту және цифрлық бақылауды күшейту жұмыстары жүргізіліп жатыр.

ІІМ басшысы: алкоголь тек арнайы дүкендерде сатылуы тиіс

 

  Қазақстан Ішкі істер министрі Ержан Саденов алкоголь өнімдерін тек мамандандырылған дүкендерде сатуды ұсынды,-деп хабарлайды el24.kz тілшісі.

Министрдің айтуынша, елде мас күйінде жасалатын қылмыстар азаймай отыр. Жыл сайын шамамен 10 мың қылмыс, оның ішінде 1,400-ден астамы ойын-сауық орындарында тіркеледі.

Сондықтан ІІМ мынадай шектеулер енгізуді қарастыруда:

  • алкоголь тек арнайы лицензиясы бар дүкендерде сатылуы;
  • түнгі уақытта сату шектелуі;
  • үйге жеткізу және онлайн-сатуға толық тыйым салу.

Ержан Саденовтың сөзінше, бұл шара толық тыйым емес, тек реттеу және қоғамдық қауіпсіздікті күшейтуге бағытталған.

«Түнге дейін ішіп отыру – дұрыс емес. Алкоголь тек белгілі уақытта және арнайы орындарда сатылуы керек», — деді министр.

Қазір бұл ұсыныс талқылау кезеңінде. Сарапшылар оның тиімділігі мен ықтимал салдарын қарастырып жатыр.

Подробности
Категория: Елең еткізер

 

Алматыдағы фтизиопульмонология орталығының директоры Жанар Сәпиева өңірлік коммуникациялар қызметінің брифингте орталықтағы ковидтік стационардың жұмысы және дельта штамының жаңа клиникалық көріністері туралы айтты.

Ж. Сәпиеваның айтуынша, фтизиопульмонологиялық орталықты қала әкімдігі белгілеген және 2020 жылы коронавирус инфекциясымен сырқаттанған пациенттерге стационарлық көмек көрсетуге дайындалған.

Подробности
Категория: Елең еткізер

 

Дәрігер маман қазақстандықтарға коронавирустың үшінші компонентін салдыруға қатысты ойын айтты, - деп хабарлайды Tengrinews.kz ке сілтеме жасап el24.kz. 

Жоғары санатты инфекционист дәрігер, медицина ғылымдарының кандидаты Сәуле Атығаеваның сөзінше, бүгінде үшінші компонентті салдыруға қатысты мәселе қарастырылып жатыр. 

Подробности
Категория: Проза

 

Қара суықта ауырып көк жөтел маза бермеген соң ағасын аяп бостандыққа шығарды. Арақ ішпеуге, ешкімді ұрып соқпауға, тек үйде тыныш отыруға уәдесін алып, ант су ішкен соң ғана келісіп бостандық берді.

Құдайберген біршама өзгеріп, момын адамға айналып, Сәкенге көмектесіп қорасын тазалап, малдарына жақсы күтім жасап жүрді. Ешкімге соқтықпай, жан адамға зиян келтірмей үн түнсіз жүрді.

Подробности
Категория: Керек кеңес

 

Дәрігерлер мұны сырқаттың оң тұсы емес, ағзаға тигізген кері әсері деп санайды.
Интоксикация салдарынан адамның қалпына келу мерзімі ұзарды. COVID-19-дан кейін арықтау бастапқыда сирек кездесетін жағдай болды.

Подробности
Категория: Проза

 

Сонау алпысыншы жылдары Бекеннің атағы жер жарардай дүркіреп тұрды. Бес мыңнан астам қой, үйір үйір жылқы, қора толы сиыр.
Бір емес үш бірдей жап жас әйелді жар етіп алған. Алпысыншы жылдың соңына қарай бәйбішесі Гүлжаннан туылған тұңғыш ұл перзентінің құрметіне ұлан асыр көкпар той берді. Салымға тігілген қара малдың есебі жоқ.

Подробности
Категория: Әлем жаңалықтары

 

Израиль 6 миллион шекел (1,8 миллион доллар) тұратын 80 000 данаға жуық коронавирусқа қарсы вакцина жояды, деп хабарлайды Stan.kz ақпарат агенттігі The Times of Israel  басылымына сілтеме жасап.

Басылымның хабарлауынша, препараттар жарамдылық мерзімі өткендіктен жойылған.

Подробности
Категория: Керек кеңес

 

Адыраспанды ежелден-ақ киелі шөп санайтынымыз белгілі. Оны ем ретінде де, үй-жайды зиянды қуаттан тазарту үшін де пайдаланамыз.
Дегенмен адыраспанды қалай түтету керек? Оны не үшін, қанша және қандай мақсатта пайдаланған жөн?

Подробности
Категория: Спорт жаңалықтары

 

Токио Олимпиадасында қазақстандық боксшы Қамшыбек Қоңқабаев (91 келіден жоғары) бүгін ресейлік Иван Верясов.

Алғашқы екі раундта Қамшыбектің басымдығы байқалып тұрды. Үшінші раундта да сол қарқынынан тайған жоқ. Осылайша жартылай финалға шықты. 

Подробности
Категория: Егіз жүрек

 

Фариза Амангелдіқызы

Дидарлым өзін сондай жайсыз сезініп, бөлмесіне кіріп кетті. Мені танымағаны қалай? Әлде, байқамады ма екен? Немесе мен бұрылмай өтіп кеткенге үндемеді ме екен? Не де болса өзінен сұрап көрейін деген Дидарлым қайтадан сыртқа шықты.

Ақырын басып сыртқы қақпаға келді. Өз көзіне өзі сене алар емес. Жанболат өзінің курстас бір қызымен сөйлесіп тұр. Шыдай алмай жандарына жетіп барды.

Подробности
Категория: Спорт жаңалықтары

 

Токиодағы Олимпиадалық ойындарда қазақстандық атлеттер тартысқа қатысып, жүлде алып, отандық спорттың беделін арттырып жатқан кезде Қазақстанның спорттық өмірінде үлкен жанжал болғалы жатыр.

Мәдениет және спорт министрлігінің шенеуніктері елорданың ірі нысандарының бірі – «Сарыарқа» стадионын осы жобаның бастамашысы болған Қазақстан велоспорт федерациясының басқаруына беруді жоспарлап отыр.

Подробности
Категория: Елең еткізер

 

Бұл туралы Орталық коммуникациялар қызметінің алаңында өткен баспасөз конференциясы барысында Денсаулық сақтау министрі Алексей Цой хабарлады. Оның айтуынша, Ashyq жобасына қатыспайтын нысандар мен ұйымдар жұмыс істей алмайды.

Подробности
Категория: Егіз жүрек

Фариза Амангелдіқызы

- Бағана хабарласқанымда жатақханада бөлмемдемін деп едің ғой.
- Аға, кешіріңізші. Сізді ұрсады ма деп...
- Жүр, қайтамыз.
Дидарлым үнсіз ағасының алдына түсті. Жанындағы құрбылары қалды да ол жалғыз өзі ағасымен бірге жатақханаға қайтты. Ағасы да жалғыз емес. Жанында бірге оқитын жігіт бар. Дидарлым сол жігіттен ұялып келеді. Неге екенін, сол жігіт Дидарлымнан көз алар емес. Әр қимылын қалт жібермей көзбен тесіп барады.

Подробности
Категория: Елең еткізер

 

Жаздың соңғы айы қазақстандықтар қосымша он күн демалады. 

Мемлекеттік мереке саналатын 30 тамыз - Конституция күні дүйсенбіге түсіп тұр. Сондықтан 28, 29 және 30 тамыз күндері демалыс болады. 

Подробности
Категория: Егіз жүрек
 
Фариза Амангелдіқызы
 
Ауылда ҰБТ грантының тізімі шықты деген жаңалық тарағалы тыным жоқ. Мектеп түлектері "Егемен Қазақстан" газетін сатып алып жатыр. Дидарлым да Қазпочтаға құстай ұшты. Жанында газет сататын апа отыратын. Жеткені сол еді, апа газеттерін жинап түскі асқа жиналып жатыр екен.
- Апа, қалайсыз? Маған газет керек еді. "Егемен Қазақстан"- деді жалынғандай.
  1. Семейде сөзі қабыспаған басшылар ел алдында күлкіге қалды
  2. Қара шапан
  3. Ажалы жақын қалғанын адамның көз қарашығынан да анықтауға болады
  4. Суреттен не байқадыңыз? (психологиялық тест)