Жан мен тәннің байланысы: аурудың түпкі себебі – санада ма?

 

 el24.kz Адам денсаулығы тек дәрі-дәрмек пен тамаққа ғана емес, ішкі жан күйіне де тікелей байланысты. Соңғы жылдары ғалымдар мен рухани ұстаздар аурудың көпшілігі санадағы теріс ойлар мен эмоциялардан туындайтынын жиі айтып жүр.

Біз әдетте ауруды сыртқы себептерден іздейміз: суық тиді, шаршадық, дұрыс тамақтанбадық дейміз. Ал шын мәнінде, адамның ой-санасы мен ішкі күйі денеге тікелей әсер етеді.

Қорқыныш, реніш, ашу, кінә сияқты эмоциялар энергия деңгейінде бұғаттар тудырып, белгілі бір ағзада сырқаттың пайда болуына себеп болады.

Мысалы, ұзақ уақыт ренішті ұстаған адамда бауыр мен өттің жұмысы бұзылады, ал қорқынышта өмір сүретіндерде бүйрек әлсірейді дейді шығыс медицинасы. Ал сүйіспеншілік пен ризашылық сезімі, керісінше, жасушаларға өмір қуатын береді.

Көптеген рухани ұстаздар «ауру – жанның белгі беру тәсілі» дейді. Яғни дене ауырғанда, ол бізге «тоқта, өзіңе қара, ішкі дүниеңді тазартып ал» деп ескертеді. Бұл тұрғыда адам аурумен күресіп емес, оны түсініп қабылдауы керек.

Ғылыми тұрғыдан да эмоция мен дененің байланысы дәлелденген. Стресстік гормондар (кортизол, адреналин) ұзақ уақыт бойы жоғары деңгейде болса, иммунитет төмендеп, созылмалы аурулар пайда болады.

Сондықтан денсаулықты сақтаудың басты шарты – жанның тыныштығы. Кешірім, ризашылық, өз-өзіне деген махаббат – ең жақсы ем.

 

Қазақстанда АИ-92 бензині мен дизель отынының бағасын көтеруге мораторий енгізілді

 

  el24.kz 2025 жылдың 16 қазанынан бастап Қазақстан Үкіметі АИ-92 маркалы бензин мен дизель отынының бағасын көтеруге мораторий жариялады. Бұл шешім елдегі баға тұрақтылығын сақтау және инфляцияны тежеу мақсатында қабылданды.

Энергетика министрлігі мен Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігіне өңірлерде жанармай бағасын бақылау және заңсыз баға өсіміне жол бермеу тапсырылды. Сонымен қатар, ішкі нарықты үздіксіз отынмен қамтамасыз ету міндеті жүктелді.

 Мораторий не үшін енгізілді

Үкіметтің ресми түсіндіруінше, бұл шешім инфляцияны төмендету және халықтың әлеуметтік жағдайын қорғау үшін қабылданған.

Соңғы айларда мұнай мен отын бағасының әлемдік нарықта құбылуы ішкі нарыққа да әсер ете бастаған. Сондықтан мемлекет бағаның негізсіз өсуіне уақытша шектеу қоюды жөн көрді.

Мораторий тек АИ-92 маркалы бензин мен дизельге қатысты, өйткені бұл екі отын түрі халық арасында ең кең қолданылатын және стратегиялық маңызы бар өнімдер қатарына жатады.

 

  

 

Хайп қуған блогерлер шектен шықты: Мәжіліс депутатынан ұсыныс

 

 el24.kz Соңғы уақытта әлеуметтік желілерде қоғамды дүрліктіретін, тіпті қорқыныш туғызатын бейнероликтер көбейді. Әсіресе «пранк» форматындағы видеоларда азаматтардың намысына тиіп, психологиялық соққы келтіретін көріністер жиіледі.

Мәселен, елордалық блогерлердің бірі достарымен бірге жеделсатыда адамдарды әдейі қорқытып, бейнежазба түсірген. Ал Алматыда жас блогерлер аула сыпырушыларға қоқыс лақтырып, мазақ еткен видео таратқан. Мұндай әрекеттер қоғамда наразылық туғызды.

Осыған байланысты Мәжіліс депутаты Нартай Арайбұлы өрескел пранк жасаушыларды жазаға тарту мәселесін көтерді.

«Адамдарды әдейі үркітіп, олардың психикасына әсер ететін мұндай бейнероликтер қоғамда агрессияны күшейтеді. Еркіндік пен жауапкершілік қатар жүруі керек. Блогерлік атақ қуалау ешкімнің намысына тиіп, қауіпсіздігіне қатер төндіруге себеп болмауы тиіс», – деді депутат.

Халық қалаулысының пікірінше, мұндай контенттерді әзірлейтін блогерлерге қатысты заңнаманы күшейту қажет. Қазір мұндай істер Әкімшілік кодекстің 434-бабымен («Ұсақ бұзақылық») немесе Қылмыстық кодекстің 293-бабымен («Бұзақылық») қаралуы мүмкін.

Депутаттың ұсынысы – қоғамдық қауіп төндіретін пранктерге арнайы бап енгізу, яғни әлеуметтік желі арқылы үрей тудыруды жеке құқықбұзушылық ретінде тану.

«Көру санын арттыру үшін елдің зәресін алу — өнер де, ерлік те емес. Мұндай контенттер қоғамның моральдық деңгейін төмендетеді. Әр блогер жариялайтын материалы үшін заң алдында жауап беруі тиіс», – деді Нартай Арайбұлы.

Қазір Ақпарат және қоғамдық даму министрлігі блогерлердің қызметін заңмен реттеу жөніндегі түзетулерді әзірлеп жатыр. Егер ұсыныстар қолдау тапса, пранк арқылы жұрттың психикасына әсер ететін бейнелерге нақты жаза қарастырылмақ.

 

Қазақстанда көлік әкелуге жаңа шектеулер енгізілді

 

  el24.kz 20 қазаннан бастап Қазақстанда жеке пайдалану мақсатында көлік құралдарын сырттан әкелуге қатысты жаңа шектеулер күшіне енеді. Бұл өзгерістер Еуразиялық экономикалық комиссия кеңесінің (ЕЭК) 2025 жылғы 23 мамырдағы №45 шешіміне сәйкес қабылданған.

Жаңа талаптарға сай, енді елге тек ЕЭК коллегиясының 2017 жылғы 30 маусымдағы №74 шешімімен бекітілген тізімге енгізілген көлік түрлерін ғана әкелуге рұқсат беріледі.

Шектеулер жеңіл автокөліктерге (медициналық арнайы көліктерден басқа), сондай-ақ квадроциклдерге, қарда жүретін көліктерге, жолсыз жерлерге арналған техникаларға, мотоциклдерге, мотороллерлер мен мопедтерге қатысты. Сонымен қатар, 12 орынға дейінгі автобустар мен жалпы салмағы 5 тоннаға дейінгі жүк көліктері де белгілі СЭҚ ТН кодтары бойынша аталған тізімге енгізілген.

Барлық әкелінетін көлік құралдары «Доңғалақты көлік құралдарының қауіпсіздігі туралы» техникалық регламентке сай болуы қажет. Бұл талапқа сәйкестікті растайтын басты құжат – көлік құралының конструкциясының қауіпсіздігі туралы куәлік (СБКТС) болып саналады.

Егер бұл құжат болмаса, жеке тұлғалар көлікті кедендік рәсімдеуден өткізе алмайды, электрондық паспорт (ЭПТС) ала алмайды, утилизациялық алымды төлей алмайды және ең бастысы — көлікті тіркеуге қоя алмайды.

Осылайша, бекітілген тізімге кірмейтін кез келген автокөлікті Қазақстан аумағына әкелу мүлде мүмкін болмайды. Мұндай көліктерге қатысты рәсімдеу, кедендік тазарту және тіркеу жүргізілмейді.

Мамандардың айтуынша, бұл өзгерістер Еуразиялық экономикалық одақ елдері арасындағы техникалық талаптарды біріздендіруге және сертификаты жоқ көліктердің импортын шектеуге бағытталған.

Алматыдағы зілзала кезінде қосылмай қалған дабыл үшін бірнеше шенеунік сотталды

 

   el24.kz    Былтыр Алматыда болған жер сілкінісі кезінде тұрғындарға ескерту дабылы қосылмай қалғаны ел есінде. Осы оқиға бойынша тергеу амалдары аяқталып, кінәлілерге қатысты сот үкімі шықты.

Белгілі болғандай, дабыл жүйесінің істен шығуына байланысты Алматы қаласы Төтенше жағдайлар департаменті басшысының үш орынбасары, сондай-ақ мердігер ұйым мен техникалық бақылау өкілдері жауапқа тартылды.

Тергеу материалдарына сәйкес, TNS-INTEC атты компания қала бойынша ескерту жүйесін орнату кезінде техникалық талаптарды сақтамаған. Жабдықтардың бір бөлігі жарамсыз болып шыққанымен, қабылдау актілері заңсыз түрде рәсімделген. Бұл фактілерге ТЖД басшылығы мен техникалық қадағалау мамандарының немқұрайлығы себеп болған.

Сот шешімімен аталған лауазымды тұлғалар әртүрлі мерзімге бас бостандығынан айыру және мемлекеттік қызмет атқаруға тыйым салу жазасына кесілді.

Айта кетейік, былтырғы зілзала кезінде дабыл жүйесі автоматты түрде іске қосылуы тиіс болған, алайда техникалық ақауға байланысты ескерту сигналы халыққа жетпеген. Бұл жайт қоғамда кең талқыланып, жауаптыларды жазалау талабын күшейтті.

Мамандардың айтуынша, мұндай жағдай қайталанбауы үшін қазір қаладағы ескерту жүйелерін жаңарту және цифрлық бақылауды күшейту жұмыстары жүргізіліп жатыр.

ІІМ басшысы: алкоголь тек арнайы дүкендерде сатылуы тиіс

 

  Қазақстан Ішкі істер министрі Ержан Саденов алкоголь өнімдерін тек мамандандырылған дүкендерде сатуды ұсынды,-деп хабарлайды el24.kz тілшісі.

Министрдің айтуынша, елде мас күйінде жасалатын қылмыстар азаймай отыр. Жыл сайын шамамен 10 мың қылмыс, оның ішінде 1,400-ден астамы ойын-сауық орындарында тіркеледі.

Сондықтан ІІМ мынадай шектеулер енгізуді қарастыруда:

  • алкоголь тек арнайы лицензиясы бар дүкендерде сатылуы;
  • түнгі уақытта сату шектелуі;
  • үйге жеткізу және онлайн-сатуға толық тыйым салу.

Ержан Саденовтың сөзінше, бұл шара толық тыйым емес, тек реттеу және қоғамдық қауіпсіздікті күшейтуге бағытталған.

«Түнге дейін ішіп отыру – дұрыс емес. Алкоголь тек белгілі уақытта және арнайы орындарда сатылуы керек», — деді министр.

Қазір бұл ұсыныс талқылау кезеңінде. Сарапшылар оның тиімділігі мен ықтимал салдарын қарастырып жатыр.

Подробности
Категория: Әлем жаңалықтары

Бас сүйек пішіндес ірі астероид Жерге 38 миллион шақырым қашықтықта өтеді.  Астрономдар адамның бас сүйегіне ұқсайтындықтан «Өлім кометасы» деп атаған ірі астероид  бүгін жерге барынша жақындайды.

 Ғалымдардың пікірінше, бұл жолы астероид жер тұрғындарына қауіп төндірмей, жанынан өтіп кетеді. Алайда қайта оралған кезде қауіпті болуы мүмкін. NASA 2015TB145 астероидын өлі құйрықты жұлдыздың бірі деп есептейді. 

Подробности
Категория: Әлем жаңалықтары

Ферғана облысындағы Бешарык аудандық сотында 13 жастағы қыздың ісі қаралды деп жазады centralasian.org.

Сот залында жәбірленушінің өз еркімен интимдік қатынасқа барғаны айтылды.

«Қыздың денесінде ешқандай зорлық белгілері табылмады. Ол ер адамдармен өз еркімен жыныстық қатынасқа түскен. Сондай-ақ сот сараптамасы қызға 5000 сом берілгенін анықтады. Тек жәбірленуші алданып қалған», − дейді құқық қорғау органының қызметкері.

Подробности
Категория: Елең еткізер

8 қарашада қаруланған белгісіз біреулер Шамалған стансасындағы кафеге басып кірген. 

Күдіктілер дәмхана қожайынын байлап, ұрып-соққан. Олар екі ойын автоматын, ұялы телефон және қомақты қаржыны өздерімен алып кеткен. Қарасай ауданының полицейлері бірнеше сағат ішінде күдікті 4 ер адамды ұстады.  
 
«Жедел іздестіру барысында қылмысқа қатысы бар деген күдікпен көрші ауылдың тұрғындары (1971-1986 жылғы ) ұсталды. Кафеден ұрлап кеткен заттар тәркіленіп, иесіне қайтарылды. Ұсталғандар қазір аудандық полиция бөлімінің уақытша қамау изоляторына қамалды», – дейді облыстық полиция департаментінің баспасөз қызметі.  

Подробности
Категория: Сырласу

Жуықта Астанада тұратын анамның туған әпкесі ауруханаға түсіпті дегенді естіп, анамды алып Қарағанды қаласынан Астанаға сапар шектік. Туғаны ауырып қалды дегенді естіген соң, анам тыныш отырсын ба, алып-ұшып ауруханаға жеттік. Аллаға тәуба, Күлзат апам беті бері қарап, ауруханадан үйіне шықты.

Подробности
Категория: Егіз жүрек

Болған оқиғаның ізімен...

Ғани Әлихан

Бәйбіше не десін , Сәкең жақсы адам дегеннен басқа жауап ала алмадым . Онан әрі тәптіштеп сұрап жатуға менің шамам жетпеді . Несіне езе берейін өзі аурудан көз ашпаған қатыннан не сұрайсың . Менің болса ақылым айран . Сонда да сұрақты төтесінен қойып тікелей төсекке тірегім келген . Алайда қазіргінің жастары төсектен басқа айтпай ма деп ойлап қалар деп тағыда үнсіз қалдым .

Подробности
Категория: Егіз жүрек

Болған оқиғаның ізімен...

Ғани Әлихан

Анамның көңіл күйі болмағанын түсінемін , өйткені көкейінде маған деген күдікпен қауіп бар . Қалай болғанда да ол да ана ғой, менің киген киімдеріммен қол сөмкемді іштей есептеп шыққаны анық . Себебі бас аяғын қосқанда үш жүздің үстінде , сондай - ақ қалтамда жүз мыңдай ақша тағы бар . Бұл дегенің осыдан он бес жыл бұрын үлкен ақша ғой . Міне анамның маған үрпие қарағанының себебі де осы .

Подробности
Категория: Сырласу

Ішімдегі сырыммен бөліссем деймін. Мен 25 жасымда 1жасар баламмен жесір қалдым. Балам өте аурушаң болды. Айлап ауруханада жатып журдік.

"Əйелдін қырық жаны бар" деген ғой тынымсыз жұмыс істедім. Талай күндер таң атқанша Алладан жалбарынып, балам ауырғанша мен ауырайын деп жылап таңды талай атырған едім. Қаратпаған жерім жоқ, құдайға шүкір балам қазір 7 жаста. Ауруынан құлан таза айығып кетті. Жүгіріп жүріп жұмыс істеп Астанадан шағын бөлме сатып алдым. Сөйтіп араға 5 жыл салып екінші рет тұрмыс құрдым.

Подробности
Категория: Ғибратты әңгімелер

Ерсін Ерғалиев

Өткен ғасырдың 60 жылдары ауыл халқының тұрмысы тым жүдеу еді. Сталинның қанды шеңгелінен құтылып, Хрущевтің темір қақпанына тұтылған кез. Бірақ ауыл адамдары бір - бірімен барын бөліскен ұйымшыл ауыл болды. Анам «Батыр ана». Ол кезде ауылда көп балалы жанұя болу қалыпты жағдай тұғын. Анам ұстаз, әрі үйдегі бала-шағаның қамын жасайтын. Анамның осы шаруалардан-ақ қолы босамайтын. Біз балалары анамызға қолқабыс жасауға тырысушы едік.

Подробности
Категория: Елең еткізер

Елордалық полиция департаментінің криминалдық полиция қызметкерлері Тараздың 23 жастағы тұрғынын интернетте алаяқтық жасады деген күдікпен ұстады, - деп хабарлайды Тengrinews.kz тілшісі полиция баспасөз қызметіне сілтеме жасап. 

Полиция мәліметінше, алаяқ қыз Instagram желісінде жалған аккаунттар ашып, ішік сататынын және жеткізіп беретінін жазған. Ол бағаны төмендетіп сататынын да жазған. "Сатып алушыларды осылайша тартып, қыз бала неше түрлі ішіктің суреттерін жариялап, сонымен қатар, сауда үйлерінің мекенжайларын жалған көрсетіп отырған. 

Подробности
Категория: Егіз жүрек

Болған оқиғаның ізімен...

Ғани Әлихан

Сәкеңнің үндемей жүргенін түсінемін , бірақ жұрттың еркектері жалмаңдап тұрған соң қайтейін . Өйткені соңғы айларда еркек біткеннен аяқ алып жүруден қалдым . Қайда барсам да қайда отырсамда сол бір сұрақ . Қарындас таныссақ болама , қарындас сұлу екенсіз , қарындас нмер беріңізші тағы да сол сияқты сөздер . Тіпті енді біреулері аңдысып бітті . Еркек дегенде ес болмайды дегені рас екен . Қымбат көлікпен қымбат киім киген қызға еркек атаулы да өш болатынын енді ғана түсінгендеймін .

Подробности
Категория: Сырласу

38 жастағы Лилия екі рет тұрмысқа шыққан. Екеуінен де әйел бақытын сезіне алмаған ол, енді үшінші рет отбасын құруға сескеніп қалғанын айтады деп жазады NUR.KZ.

Лилияның айтуынша, ол жас кезінде сұлу болған. Алайда, махаббаттан еш жолы болмапты. 18 жасында кездескен жігіті оның жүкті екенін білген соң тастап кеткен.

Подробности
Категория: Бүгін
Маңғыстау облысының әкімі Ералы Тоғжанов Мемлекет басшысына өңірдегі коммуналдық қызметтер тарифтері туралы баяндады. Ақордада Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың төрағалығымен өткен Қауіпсіздік Кеңесінің отырыста электр және жылу энергиясына қолданыстағы тарифтердің қалыптасуы, сондай-ақ энергетикалық қызмет нарығында баға белгілеуді бақылауды қамтамасыз ететін мемлекеттік органдардың қызметі талқыланды.

Подробности
Категория: Керек кеңес

Бас ауыруының түрлі себептері бар: қатты ашулану, дұрыс ұйықтамау, күйзеліс, уақытылы тамақтанбау, компьтердің алдында ұзақ отыру т.б. Ондай кездері дәріге жүгінбей-ақ, табиғи жолмен бас ауруынан қалай айығуға болады? Ол үшін төмендегі кеңестерге құлақ түріңіз. 

1. Басыңыз ауырғанын сезсеңіз дереу таза бір стақан су ішіп алыңыз. 

2. Басқа, мойынға, құлақтың сырғалығына массаж жасаңыз. 

Подробности
Категория: Әлем жаңалықтары

Америка Құрама Штаттарының ғалымдары жиі қызғанатын адамдар санатын анықтады.

Ғалымдар бірнеше жүз адаммен сұхбаттасып, ең қызғаншақ адамдар санаты - жастар екенін анықтады. Адамның жасы ұлғайған сайын оның эмоцияға берілуі де бәсеңдейді. Кімге қызығады, қызғанады? Көбінесе құрдастарына, сосын жасы кіші немесе үлкендерге қызғанышпен қарайды екен. 
  1. Ол менің анам емес…
  2. Өлгеннен кейін донор болуға дайынсыз ба? 
  3. Байлар да жылайды...(4- бөлім)
  4. Сәбіз шырынының 10 пайдасы