Жан мен тәннің байланысы: аурудың түпкі себебі – санада ма?

 

 el24.kz Адам денсаулығы тек дәрі-дәрмек пен тамаққа ғана емес, ішкі жан күйіне де тікелей байланысты. Соңғы жылдары ғалымдар мен рухани ұстаздар аурудың көпшілігі санадағы теріс ойлар мен эмоциялардан туындайтынын жиі айтып жүр.

Біз әдетте ауруды сыртқы себептерден іздейміз: суық тиді, шаршадық, дұрыс тамақтанбадық дейміз. Ал шын мәнінде, адамның ой-санасы мен ішкі күйі денеге тікелей әсер етеді.

Қорқыныш, реніш, ашу, кінә сияқты эмоциялар энергия деңгейінде бұғаттар тудырып, белгілі бір ағзада сырқаттың пайда болуына себеп болады.

Мысалы, ұзақ уақыт ренішті ұстаған адамда бауыр мен өттің жұмысы бұзылады, ал қорқынышта өмір сүретіндерде бүйрек әлсірейді дейді шығыс медицинасы. Ал сүйіспеншілік пен ризашылық сезімі, керісінше, жасушаларға өмір қуатын береді.

Көптеген рухани ұстаздар «ауру – жанның белгі беру тәсілі» дейді. Яғни дене ауырғанда, ол бізге «тоқта, өзіңе қара, ішкі дүниеңді тазартып ал» деп ескертеді. Бұл тұрғыда адам аурумен күресіп емес, оны түсініп қабылдауы керек.

Ғылыми тұрғыдан да эмоция мен дененің байланысы дәлелденген. Стресстік гормондар (кортизол, адреналин) ұзақ уақыт бойы жоғары деңгейде болса, иммунитет төмендеп, созылмалы аурулар пайда болады.

Сондықтан денсаулықты сақтаудың басты шарты – жанның тыныштығы. Кешірім, ризашылық, өз-өзіне деген махаббат – ең жақсы ем.

 

Қазақстанда АИ-92 бензині мен дизель отынының бағасын көтеруге мораторий енгізілді

 

  el24.kz 2025 жылдың 16 қазанынан бастап Қазақстан Үкіметі АИ-92 маркалы бензин мен дизель отынының бағасын көтеруге мораторий жариялады. Бұл шешім елдегі баға тұрақтылығын сақтау және инфляцияны тежеу мақсатында қабылданды.

Энергетика министрлігі мен Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігіне өңірлерде жанармай бағасын бақылау және заңсыз баға өсіміне жол бермеу тапсырылды. Сонымен қатар, ішкі нарықты үздіксіз отынмен қамтамасыз ету міндеті жүктелді.

 Мораторий не үшін енгізілді

Үкіметтің ресми түсіндіруінше, бұл шешім инфляцияны төмендету және халықтың әлеуметтік жағдайын қорғау үшін қабылданған.

Соңғы айларда мұнай мен отын бағасының әлемдік нарықта құбылуы ішкі нарыққа да әсер ете бастаған. Сондықтан мемлекет бағаның негізсіз өсуіне уақытша шектеу қоюды жөн көрді.

Мораторий тек АИ-92 маркалы бензин мен дизельге қатысты, өйткені бұл екі отын түрі халық арасында ең кең қолданылатын және стратегиялық маңызы бар өнімдер қатарына жатады.

 

  

 

Хайп қуған блогерлер шектен шықты: Мәжіліс депутатынан ұсыныс

 

 el24.kz Соңғы уақытта әлеуметтік желілерде қоғамды дүрліктіретін, тіпті қорқыныш туғызатын бейнероликтер көбейді. Әсіресе «пранк» форматындағы видеоларда азаматтардың намысына тиіп, психологиялық соққы келтіретін көріністер жиіледі.

Мәселен, елордалық блогерлердің бірі достарымен бірге жеделсатыда адамдарды әдейі қорқытып, бейнежазба түсірген. Ал Алматыда жас блогерлер аула сыпырушыларға қоқыс лақтырып, мазақ еткен видео таратқан. Мұндай әрекеттер қоғамда наразылық туғызды.

Осыған байланысты Мәжіліс депутаты Нартай Арайбұлы өрескел пранк жасаушыларды жазаға тарту мәселесін көтерді.

«Адамдарды әдейі үркітіп, олардың психикасына әсер ететін мұндай бейнероликтер қоғамда агрессияны күшейтеді. Еркіндік пен жауапкершілік қатар жүруі керек. Блогерлік атақ қуалау ешкімнің намысына тиіп, қауіпсіздігіне қатер төндіруге себеп болмауы тиіс», – деді депутат.

Халық қалаулысының пікірінше, мұндай контенттерді әзірлейтін блогерлерге қатысты заңнаманы күшейту қажет. Қазір мұндай істер Әкімшілік кодекстің 434-бабымен («Ұсақ бұзақылық») немесе Қылмыстық кодекстің 293-бабымен («Бұзақылық») қаралуы мүмкін.

Депутаттың ұсынысы – қоғамдық қауіп төндіретін пранктерге арнайы бап енгізу, яғни әлеуметтік желі арқылы үрей тудыруды жеке құқықбұзушылық ретінде тану.

«Көру санын арттыру үшін елдің зәресін алу — өнер де, ерлік те емес. Мұндай контенттер қоғамның моральдық деңгейін төмендетеді. Әр блогер жариялайтын материалы үшін заң алдында жауап беруі тиіс», – деді Нартай Арайбұлы.

Қазір Ақпарат және қоғамдық даму министрлігі блогерлердің қызметін заңмен реттеу жөніндегі түзетулерді әзірлеп жатыр. Егер ұсыныстар қолдау тапса, пранк арқылы жұрттың психикасына әсер ететін бейнелерге нақты жаза қарастырылмақ.

 

Қазақстанда көлік әкелуге жаңа шектеулер енгізілді

 

  el24.kz 20 қазаннан бастап Қазақстанда жеке пайдалану мақсатында көлік құралдарын сырттан әкелуге қатысты жаңа шектеулер күшіне енеді. Бұл өзгерістер Еуразиялық экономикалық комиссия кеңесінің (ЕЭК) 2025 жылғы 23 мамырдағы №45 шешіміне сәйкес қабылданған.

Жаңа талаптарға сай, енді елге тек ЕЭК коллегиясының 2017 жылғы 30 маусымдағы №74 шешімімен бекітілген тізімге енгізілген көлік түрлерін ғана әкелуге рұқсат беріледі.

Шектеулер жеңіл автокөліктерге (медициналық арнайы көліктерден басқа), сондай-ақ квадроциклдерге, қарда жүретін көліктерге, жолсыз жерлерге арналған техникаларға, мотоциклдерге, мотороллерлер мен мопедтерге қатысты. Сонымен қатар, 12 орынға дейінгі автобустар мен жалпы салмағы 5 тоннаға дейінгі жүк көліктері де белгілі СЭҚ ТН кодтары бойынша аталған тізімге енгізілген.

Барлық әкелінетін көлік құралдары «Доңғалақты көлік құралдарының қауіпсіздігі туралы» техникалық регламентке сай болуы қажет. Бұл талапқа сәйкестікті растайтын басты құжат – көлік құралының конструкциясының қауіпсіздігі туралы куәлік (СБКТС) болып саналады.

Егер бұл құжат болмаса, жеке тұлғалар көлікті кедендік рәсімдеуден өткізе алмайды, электрондық паспорт (ЭПТС) ала алмайды, утилизациялық алымды төлей алмайды және ең бастысы — көлікті тіркеуге қоя алмайды.

Осылайша, бекітілген тізімге кірмейтін кез келген автокөлікті Қазақстан аумағына әкелу мүлде мүмкін болмайды. Мұндай көліктерге қатысты рәсімдеу, кедендік тазарту және тіркеу жүргізілмейді.

Мамандардың айтуынша, бұл өзгерістер Еуразиялық экономикалық одақ елдері арасындағы техникалық талаптарды біріздендіруге және сертификаты жоқ көліктердің импортын шектеуге бағытталған.

Алматыдағы зілзала кезінде қосылмай қалған дабыл үшін бірнеше шенеунік сотталды

 

   el24.kz    Былтыр Алматыда болған жер сілкінісі кезінде тұрғындарға ескерту дабылы қосылмай қалғаны ел есінде. Осы оқиға бойынша тергеу амалдары аяқталып, кінәлілерге қатысты сот үкімі шықты.

Белгілі болғандай, дабыл жүйесінің істен шығуына байланысты Алматы қаласы Төтенше жағдайлар департаменті басшысының үш орынбасары, сондай-ақ мердігер ұйым мен техникалық бақылау өкілдері жауапқа тартылды.

Тергеу материалдарына сәйкес, TNS-INTEC атты компания қала бойынша ескерту жүйесін орнату кезінде техникалық талаптарды сақтамаған. Жабдықтардың бір бөлігі жарамсыз болып шыққанымен, қабылдау актілері заңсыз түрде рәсімделген. Бұл фактілерге ТЖД басшылығы мен техникалық қадағалау мамандарының немқұрайлығы себеп болған.

Сот шешімімен аталған лауазымды тұлғалар әртүрлі мерзімге бас бостандығынан айыру және мемлекеттік қызмет атқаруға тыйым салу жазасына кесілді.

Айта кетейік, былтырғы зілзала кезінде дабыл жүйесі автоматты түрде іске қосылуы тиіс болған, алайда техникалық ақауға байланысты ескерту сигналы халыққа жетпеген. Бұл жайт қоғамда кең талқыланып, жауаптыларды жазалау талабын күшейтті.

Мамандардың айтуынша, мұндай жағдай қайталанбауы үшін қазір қаладағы ескерту жүйелерін жаңарту және цифрлық бақылауды күшейту жұмыстары жүргізіліп жатыр.

ІІМ басшысы: алкоголь тек арнайы дүкендерде сатылуы тиіс

 

  Қазақстан Ішкі істер министрі Ержан Саденов алкоголь өнімдерін тек мамандандырылған дүкендерде сатуды ұсынды,-деп хабарлайды el24.kz тілшісі.

Министрдің айтуынша, елде мас күйінде жасалатын қылмыстар азаймай отыр. Жыл сайын шамамен 10 мың қылмыс, оның ішінде 1,400-ден астамы ойын-сауық орындарында тіркеледі.

Сондықтан ІІМ мынадай шектеулер енгізуді қарастыруда:

  • алкоголь тек арнайы лицензиясы бар дүкендерде сатылуы;
  • түнгі уақытта сату шектелуі;
  • үйге жеткізу және онлайн-сатуға толық тыйым салу.

Ержан Саденовтың сөзінше, бұл шара толық тыйым емес, тек реттеу және қоғамдық қауіпсіздікті күшейтуге бағытталған.

«Түнге дейін ішіп отыру – дұрыс емес. Алкоголь тек белгілі уақытта және арнайы орындарда сатылуы керек», — деді министр.

Қазір бұл ұсыныс талқылау кезеңінде. Сарапшылар оның тиімділігі мен ықтимал салдарын қарастырып жатыр.

Подробности
Категория: Сырласу

  • Сәлеметсіздер ме, құрметті оқырман! Сіздерден сұрай-тұғын ақыл-кеңесім бар. Менің жеңгем бар. Үйімізге келін болып түскеніне бірнеше жылдың жүзі болды. Айтсам өзімізді мақтағандай боламын. Дегенмен, өтірік айтып не қылам, айтқанымның ешқайсысы жалған емес. 

    Осы уақытқа дейін жеңгемді сыйлап келдім. Үйді сықитып жуып, балаларын шомылдырып, бар ыдысты өзім жалтыратып жуып отырмын. Ал енесі, яғни менің анам нағыз алтын ене.

    Подробности
    Категория: Проза

    Болған оқиға желісімен...

    Ғани Әлихан

    Қазірше менің ең жақын құрбым бұл Мика деген қыз. Өзі Семей жақтан, алыс ауылдан келген қыз. Жас шамасы өзіммен түйдес құрдас, тіпті бір айда туыппыз.Тек оның менен үш - ақ күнге үлкендігі  бар. Осы екеуміздің етене араласып бастағанымызға бір айдың жүзі болды  Екеуміз Қазақстанның екі бұрышынан келсекте тезде танысып тіл табысып кеттік.

    Подробности
    Категория: Керек кеңес
    Мұндай қолайсыз жағдайға тап болған жан араларыңыздан міндетті түрде табыларына еш күмәнім жоқ. Әсіресе, қоғамдық орындарда киіміне сағыз жабыстырып алып, одан қалай «құтылудың» жолын таппай жататындар көп кездеседі. Ендеше, киімге жабысқан сағызды тазалаудың жолдарын қарастырып көрелік.

    Жалпы, сағызды киімнен тазалау үшін ол киімнің материалына, түр-түсіне, сапасына аса мән берген жөн. Мысалы, түсі оңып кететін маталарға сағыз жабысқан жағдайда ацетон немесе спирт, сондай-ақ ыстық суды да қолданбаған жөн.

    Подробности
    Категория: Сырласу
       Басындағы бақты кеш білетін адамның қашанғыдан бергі əдеті десем, артық айтқаным болмас. Менің де басымнан бір   сабақ болар жағдай өтті. Өзім екі құрсақ көтерген анамын.  Екеуі де ұл перзент. Сол екі ұлымды да ел  қатарлы өсіріп, екеуін де аяқтандырдым. Бірінші келінімді келген күннен ұната қоймадым. Өзі Ашхабадтың қазағы еді. Ауызындағы сөзін дұрыстап сөйлей алмайтын адам деп қарайтынмын, айтар сөзін суырып алатындай көретінмін. 

    Подробности
    Категория: Проза

    Болған оқиға желісімен

    Ғани Әлихан

    Барымды бойыма тағып, қымбат киімдерімді киіп өзім ойлаған күні темір жол вокзалына жеттім . Қалтамда жүз мың теңгеден көп қомақты ақшам бар. Ол күнгі жүз мың теңге дегенің осы күнгі миллионнан құдіретті ақша ғой. Ал жанымда сөмкемді көтеріп құрдай жорғалаған сомбалдай азамат Оралхан жүр. Тек, өкініштісі сол бұл жігіттің тап бүгін құшағын көруді құдай жазбады.

    Подробности
    Категория: Телеәлем
    М. Идаятқызы
    Аударма Мұсабеков Алмасқа арналады.

    Бəрінен жалыққанда,
    Жүрегім зарыққанда.
    Бал күнді сағынамын,
    қош деген бір-ақ таңда.

    Подробности
    Категория: Әлем жаңалықтары

    Үндістанда жаңадан отау құрған азамат жарымен бір апта тұрған соң ажырасуға арыз берді. Сол уақытқа дейін ол әйелінің түрін бояусыз көрмеген деп хабарлайды Lemurov.net сайтына сілтеме жасаған NUR.KZ.

    Үндістанда қалыптасқан дәстүр бойынша, жігітке қалыңдықты туыстары таңдап, тойда ол бетін орамалмен жауып алған. Оған қоса қалың бояудан да оның шын бейнесін көру мүмкін болмапты.

    Подробности
    Категория: Сырласу

    Сәлеметсіздерме қыз –келіншектер! Менің жаныма бір сұрақ маза бермейді.Соның жауабын тапқым келеді.Негізі қарапайым отбасынан боламын.Сап –сау,денелі,денсаулығы мықты әкем аяқ астынан ауырып 49- жасында қайтыс болды.

     Анама, екі ініме, маған бұл өте ауыр соққы болды.

    Подробности
    Категория: Проза

    Болған оқиға желісімен...

    Ғани Әлихан

    Бүгінгі таңғы ас бәрінен де ерекше болды . Өйткені бір үстелде бірге отырып тамақ ішіп көрмеген Болатым жанымда отыр . Отырғанда жәй отырмай , ананы - мынаны аузыма тосып , өліп - өшіп отыр . Кеше ғана қабағына қар жауған қатал адам, бүгін кеп неге сонша қамқоршы бола қалды бұл ?

    Подробности
    Категория: Проза

    Болған оқиға желісімен...

    Ғани Әлихан

     Жүйткіген қымбат көліктің терезесінен төменге қарап көз тастап ойға батып келемін . Көктемнің алғашқы күндері емес пе , сұлу қала Алматы көк желек жамыла бастаған кез .

    Подробности
    Категория: Сырласу

    Арма, ағайын! Мендегі мəселе - күйеуім. Екі жыл бұрын бір тал  інімнің денсаулық жағдайы  нашарлап, ініме қарауға мəжбүр болдым. Сол інімді  қараймын деп, күн сайын Ақтаудан- Бейнеуге барып жүрдім. Анам мен əкеме ауырлық түспесін деп, туысқаныма қарап барынша қолдан келген көмегімді бергім келген.Бірақ,сол жағдай күйеуіме жақпады. Екі күннің бірінде үйіме баруым оған ұнамады. Бəрін түсіндіруге  тырыстым. Түсінгісі келмеген адамға мың жерден  түсіндірсең де пайда жоқ.

    Подробности
    Категория: Керек кеңес

    Адам баласы ешуақытта мінсіз болған емес. Әрдайым жақсы, жаман қасиеттері өзара алмасып көрініс тауып отырады. Бір адам жібектей нәзік мінезін бағаласа, екіншісі керісінше дәл осы адамды қатыгез жан деп біледі. Есесіне жақсы, жаман қасиеттерімізді білу арқылы бір-бірімізге түсіністікпен қарай аламыз.

    Подробности
    Категория: Елең еткізер
    Ақмола облысының күш құрылымдарын аяғынан тік тұрғызып, дүйім жұртты шулатқан қаскөй тәртіп сақшыларының көзінше өзі кепілге алған қарияға пышақ сұқпақ болған. Қаланың бір ауданында бой тасалаған қауіпті азамат көпке дейін берілмей, полицейлерді біраз әбігерге салыпты. Оқиға куәгерлері болған жайтты камераға түсіріп, әлеуметтік желілерге жариялаған. Қаскөй түрмеден қалай қашқан? Қылмыскер кім және ол қазір қайда? Бұл туралы Еуразия бірінші арнасы хабарлайды.

    Подробности
    Категория: Сырласу

    Баршаңызға сəлем, "Сырласу"  клубы! 

    Қай ғасырда өмір сүріп жатырмыз? Оңтүстіктің қызымын.Адамды алып қашып жар қылудан қашан арылар екенбіз? Не деген жабайылық? Қызды өз қалауынан тыс нəрсе жасату мүмкін бе? Мүмкін емес. Жасым жиырма жетіге келсе де, мен өз қалауыммен күйеуге шыққым келеді. Құда түсіп, сырғамды салып алғанын қалаймын. 

    1. Қазақстандықтар шілде айында қанша күн демалады 
    2. Түнгі Ханшайым (7-бөлім)
    3. Түнгі ханшайым  (6- бөлім)
    4. Күйеуімнің қызын көргім келмейді