Каспийде итбалықтар қырылып жатыр, 88 өлексе табылды

 

el24.kz 2025 жылғы мамыр айының басында Каспий теңізінің жағалауында тағы бір экологиялық қасірет тіркелді.

Маңғыстау облысының Түпқараған ауданындағы теңіз жағалауынан Қазақстанның Қызыл кітабына енген 88 Каспий итбалығының (Pusa caspica) өлексесі табылды. Бұл туралы облыстық экология департаменті хабарлады.

Мамандардың айтуынша, батыс бағыттағы жел салдарынан итбалықтар жағалауға шығып қалған. Алайда табылған денелердің шіру деңгейі өте жоғары болғандықтан, нақты өлім себептерін анықтау мүмкін болмай отыр. Мамандар олардың өлгеніне 2–3 апта өткен болуы мүмкін екенін айтады. Барлық өлексе арнайы полигонда жойылды.

Қазіргі уақытта мамандар өлекселердің неден қырылғанын анықтау үшін зертханалық сараптама жүргізіп жатыр. Итбалықтардың өлекселері негізінен Ақшұқыр ауылы мен Форт-Шевченко қаласының маңынан табылған.

Департамент өкілдерінің айтуынша, өлекселердің сыртқы қабатында зақымдану белгілері байқалмаған, сондықтан су жануарларының жаппай қырылуына нақты не себеп болғаны әзірге белгісіз.

Еске салсақ, Каспий итбалығы әлем бойынша тек осы теңізде ғана мекендейтін, сирек әрі ерекше түр болып табылады. Соңғы жылдары олардың популяциясы күрт азайып, Қазақстан мен Ресей тарапынан қорғауға алынып отыр. Мамандар экологиялық апаттың себептері ретінде теңіз суының ластануы, түрлі жұқпалы аурулар немесе табиғи факторларды атап өтеді.

Тиісті органдар жағалау бойында тұрақты мониторинг жүргізіп, жағдайды бақылауда ұстап отыр. Қоғамдық ұйымдар мен жергілікті тұрғындар билік тарапынан бұл мәселені мұқият зерттеп, итбалықтарды қорғау бойынша нақты шаралар қабылдауын талап етуде.

Экологтар Каспий итбалығының популяциясын сақтау үшін халықаралық деңгейде ынтымақтастықты күшейтіп, табиғи ортаны қорғау жұмыстарын жүйелі жүргізу қажеттігін алға тартуда.

Бұл жағдай қоғамда үлкен алаңдаушылық туғызып отыр. Табиғат жанашырлары мен сарапшылар экожүйенің тепе-теңдігін сақтау мақсатында шұғыл әрекет ету қажет екенін айтуда.

Қазақстандағы салық заңнамасындағы 2025 жылғы өзгерістер: халық нені білуі керек?

 

Ақтау, 8 сәуір – el24.kz 

2025 жылдың 1 қаңтарынан бастап Қазақстанда салық және әлеуметтік төлемдер жүйесіне бірқатар маңызды өзгерістер енгізілді. Бұл жаңалықтар кәсіпкерлер мен жалдамалы қызметкерлер үшін де өзекті.

1. Әлеуметтік төлемдер мөлшерлемесі артты

  • Әлеуметтік аударымдар – 3,5%-дан 5%-ға дейін өсті.
  • Әлеуметтік салық – 9,5%-дан 11%-ға дейін көбейді.
  • Жұмыс берушінің міндетті зейнетақы жарнасы – 1,5%-дан 2,5%-ға дейін артты.

Бұл төлемдерді жұмыс берушілер өз қызметкерлері үшін ай сайынғы еңбекақы қорынан аударып отырады.

2. Жеке кәсіпкерлерге арналған жеңілдетілген режим

  • Қызметкерлер саны 30 адамнан аспауы тиіс.
  • Филиалдары болмауы қажет.
  • POS-терминал, онлайн-касса және ERP жүйесін пайдаланбайтын ЖК үшін жарты жылдық айналым шегі – 24 038 АЕК.
  • Ал толық интеграцияланған жүйе қолданатын ЖК үшін айналым шегі – 94 086 АЕК.

ЖК салықты жылына екі рет төлейді: 25 тамызға дейін және келесі жылдың 25 ақпанына дейін.

3. Салық мөлшерлемелері

  • ЖТС – 1,5%
  • Әлеуметтік салық – 1,5%
  • Міндетті зейнетақы жарнасы – 10%
  • Әлеуметтік аударым – 5%
  • Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жарнасы – ең төменгі жалақының 5%-ы

4. Төлемдерді кім және қалай төлейді?

  • Өзін-өзі жұмыспен қамтушылар өз табысынан жоғарыдағы жарналарды дербес төлейді.
  • Жалдама қызметкерлері бар кәсіпкерлер әр қызметкер үшін жоғарыдағыдай төлемдерді толық аударуға міндетті.

5. Жаңа жүйенің мақсаты Бұл реформалар әлеуметтік қорғау жүйесін күшейтуге, зейнетақы қорын толықтыруға және медицина саласына қосымша қаражат тартуға бағытталған.

 

 

Алматыда полицей әйелін пышақтап өлтірген

 

Алматыда әйелін пышақтап өлтірген полицей қанды қылмысты балаларының көзінше жасаған.
 
Көрші-қолаңды шырылдап көмекке шақырған да сол кішкентай ұл-қыздары екен. Қанжоса болған келіншек жедел жәрдем жеткенше жан тапсырған. Кейін күдікті өзінің тамағын пышақпен орып жіберіпті. Қазір оның беті бері қарап, жансақтау бөлімінен палатаға ауыстырылды.

Жаныңды түршіктіретін оқиға сенбі күні тапа-тал түсте бұл есіктің ар жағында болған. 39 жастағы ер адам өз паәтерінде әйеліне бірнеше рет пышақ сұққан. Алған жарақаттарынан келіншек тіл тартпай кетіпті. Ал қанды оқиға болған пәтердің есігі қазір мөрленген. Сорақысы сол, мұның бәрі кішкентай ұл-қыздардың көз алдында болған. Ерлі-зайыптының үш баласы бар. Көршілерін көмекке солар шақырған. Мұндағы тұрғындар қанды қылмыстан қатты шошығандықтан, камераға ашық сөйлеуден сескеніп отыр.
– Шулап жатты, үй жақта жүрген кезімізде, содан көмек сұрады кішкентай қыздары мен үлкен балалары. Сонымен үйден шығып бардым. Жаңағы жағдай болып жатыр. Пышақтаған. 103 пен 102 шақырылды. Келді. 4-5 минуттың ішінде келіп, ары қарай көмек көрсету басталды.

Үш баласын анасынан айырған қатыгез әке кейін өзіне қол салмақ болып, тамағын пышақпен орып, ішіне пышақ сұққан. Қазір ол күзеттің бақылауымен ауруханада жатыр. Жағдайы орташа ауыр дейді дәрігерлер. Ал кикілжіңге отбасындағы жанжал себеп болған. Көрші-қолаң олардың жиі ұрысатынын, ал күдіктінің ішімдікке әуес болғанын айтып отыр.
— Бұл ер адам жиі ішімдік ішкен екен. Полиция қызметкері болған. Пәтерде үнемі төбелес болатын. Ерлі-зайыпты үнемі жанжалдасып жататын. Ресми мәліметке сүйенсек, 39 жастағы күдікті сол күні сап-сау болған әрі ол шынымен де полиция қызметкері болып шықты. 
Салтанат Әзірбек, Алматы ПД ресми өкілі: – Адам өлтіру дерегі бойынша Наурызбай ауданы ПБ қылмыстық іс тіркеліп, тергелуде. Бұрын-соңды бұл азамат Алматы облысы ПД қарасты бөлімшелердің бірінде қызмет істеген.
 
Бейресми мәлімет бойынша, қанды қылмыс жасаған қызметкер полиция департаменті айтқандай, жұмыстан шығарылмаған, тіпті сенбі күні түсте тәулік кезекшілігінен шыққан. Қазір оның беті бері қарап, хирургия бөлімшесіне ауыстырылған. Ал күйеуінің қолынан қаза тапқан 34 жастағы әйел Ұзынағаш ауылындағы балабақшада директор қызметін атқарған.
 
Дереккөз:КТК телеканал

Мұқағали Мақатаевты қорлаған блогерге қатысты сот ісі басталды

 

el24.kz Қазақстанның атақты ақыны Мұқағали Мақатаевты қорлаған блогер Алишер Теменовке қатысты сот ісі Алматы қаласының Наурызбай аудандық сотында қаралуда.

Алишер Теменов өзінің әлеуметтік желідегі эфирінде Мұқағали Мақатаевты «сорлы еркек» деп атаған болатын.

Мұқағали Мақатаевтың ұлы Жұлдыз Мақатаев бұл әрекетті қазақ халқының рухани құндылықтарына нұқсан келтірген деп бағалап, блогердің үстінен арыз түсірді. Іс Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 131-бабы 2-тармағы бойынша қаралып жатыр. Бұл бап «Қорлау» үшін жауапкершілікті қарастырады.

Жұлдыз Мақатаев моральдық зиян ретінде 10 миллион теңге өтемақы талап етуде. Айтуынша осы оқиғадан кейін қатты күйзеліске түскен және әулетіміздің атына нұқсан келтірді- дейді. 

Қазіргі уақытта сот отырысы жалғасып жатыр. Теменов өз сөзін эмоция үстінде айттым деп кешірім сұрағанымен, талапкер тарап оның кешірімін жеткіліксіз деп есептейді.

Қоғам белсенділері мен мәдениет қайраткерлері бұл сот ісін маңызды деп санап, шығармашылық тұлғалардың абыройын қорғау мәселесіне назар аударуды талап етуде.

Жүргізуші куәлігінің мерзімі біткен жағдайда емтихан тапсыру міндеттеледі ме?

 

Соңғы кездері әлеуметтік желілер мен қоғам арасында «жүргізуші куәлігінің мерзімі біткен жағдайда қайтадан емтихан тапсыру қажет болады» деген ақпарат кеңінен таралуда.

Осыған байланысты көптеген азаматтардың көкейінде сұрақ туындауда. Бұл рас па? Жаңа ереже енгізілді ме? Біз бұл мәселені ресми ақпарат көздеріне сүйене отырып el24.kz тілшісі зерттеп көрді.

Қазіргі жағдай

Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес, жүргізуші куәлігінің мерзімі аяқталған жағдайда оны ауыстыру үшін қайтадан емтихан тапсыру талап етілмейді. Бұл рәсім тек құжатты жаңартуға қатысты және төмендегідей құжаттар қажет:

  • Жеке куәлік;
  • 083/у нысанындағы медициналық анықтама;
  • Мемлекеттік баж салығының төленгенін растайтын түбіртек (1,25 АЕК);
  • Бұрынғы жүргізуші куәлігі.

Құжаттарды мамандандырылған Халыққа қызмет көрсету орталығына (ХҚКО) апару жеткілікті. Сондай-ақ, медициналық тексерістен сол орталықта өтуге болады.

Жаңалықтар мен ұсыныстар

Иә, жақында жүргізуші куәлігіне қатысты бірқатар өзгерістер мен ұсыныстар айтылды:

  • Мәжіліс депутаты Екатерина Смышляева 2024 жылдың жазында жүргізуші куәлігіне емтиханды онлайн форматта тапсыру мүмкіндігін ұсынды. Бұл ұсыныс әлі заң ретінде қабылданған жоқ, тек талқылау деңгейінде тұр.
  • 2024 жылдың қарашасынан бастап теориялық емтихан тапсыруға екі факторлы аутентификация енгізілді. Бұл жаңашылдық емтихан тапсыру кезінде алаяқтықтың алдын алуға бағытталған.

Дегенмен, қазіргі уақытта мерзімі өткен куәлікті жаңарту үшін емтихан тапсыру міндеттелмеген. Бұл туралы ресми ақпарат egov.kz және gov.kz сайттарында нақты жазылған.

Қорытынды

Қазіргі заңнама бойынша, жүргізуші куәлігінің мерзімі біткен жағдайда оны ауыстыру үшін емтихан тапсыру қажет емес. Алайда, бұл салада өзгерістер мен ұсыныстар айтылып жатыр, сондықтан ресми көздерге сүйене отырып, жаңалықтарды қадағалап отыру маңызды.

Сіздің де жүргізуші куәлігіңіздің мерзімі аяқталуға жақын болса – уақыт оздырмай, қажетті құжаттарды дайындап, құжатыңызды жаңартып алыңыз.

Күйеуім қыз-қырқынға құмар

 

 Күйеуім екеуміз жас кезде танысып, көп жыл қол ұстасып бірге жүріп, шынайы сезіммен үйлендік. Ештеңеден қыжалат болған жоқпыз – орташа жағдайы бар, көпбалалы отбасы болдық.

Өзім шығармашылық бағытта білім алғанмен, бала тәрбиесімен үйде отырып қалдым. Уақыт өте күйеуімнің мансабы жоғарылап, материалдық жағдайымыз арта түсті. Балаларымыз туылып, жеке үйге де қол жеткіздік. Шет елдерге шығып демалатын жағдайға да жеттік. Отбасылық кілтипанның барлығы да сол кезде басталды...

Арада уақыт өте келе күйеуім екеуміздің арамыз суып, бір-бірімізге деген сезім әлсіреді. Ол басқа әйелдермен кездесе бастады. Соның әсерінен ұрыс-жанжал да болып тұратын. Бірақ мен тез қайтып кешіруден жалықпадым. Алайда ол бұл әдетін қоймады. Бір-бірімізді түсінуден қалдық. Ақырында күйеуімнің екінші әйелі бар екенін білдім. Ол кезде бұған төзу мүмкін еместей көрінді. Бәрі біткен шығар деп, ажырасуға арыз бермек болдым. Бірақ үлкен кісілердің ақыл-кеңесінің арқасында райымнан қайтып, жағдайға басқа қырынан қарауға тырыстым.

Көп адамның кеңесін тыңдап, өзімді іздей бастадым. Әртүрлі тренингтерге қатысып, көп кітап оқып, әйелдерге тән жаттығулар жасадым. Соның арқасында болып жатқан дүниенің бәрі менің ішкі ойымның көрінісі екенін түсіндім. «Күйеуімнің бұл әрекеті менің ішкі қорқынышым мен уайымымның туындаған екен» деген ой түйіп, өзімді өзгерте бастадым.

Осыдан кейін күйеуім маған, балаларына басқаша қарайтын болды. Көп уақытын бізбен өткізді. Екеумізде ортақ әңгімеміз көбейіп, бұрынғыдай жиі әңгімелестік. Әртүрлі тақырыпта сөз қозғадық. Ол мені өзіне жақын тартып, досындай көрді. Бұрын істеген әрекеттері үшін өкінетіндей көрінді. Жиі әңгімелесу барысында оның неліктен екінші әйелге көңілі ауғанына көзім жеткендей. Қарап отырсам, неше жыл бойы күйеуім, балаларым деп жүріп өзімді мүлде ұмытыппын. Бұл сынақ маған өзімді, өмірімді басқа арнаға бұруға түрткі болғандай. Санама серпіліс бергендей.

Арада біраз уақыт өтті. Барлығына көз жұмып, жағдайды қабылдауға тырысып бақтым. Десе де, күйеуім басқа әйелмен тұрады, бос уақытының бәрін бізге емес, соған арнайды дегенді ойлау мен үшін өте қиын. Бірақ байқағаным ол екінші әйеліне де разы болмай, үшінші әйел алуды да көздеген сияқты. Дегенмен оның бәрі бір басына үлкен жауапкершілік түсіретінін біліп жүрсе керек.

«Күйеуіме не жетіспейді?» дегенді ойласам, санам сан саққа жүгіреді. Бәлкім оның ішкі әлеміне бірдеңе жетіспейтін шығар? Ол менен де, әлгі әйелінен де нағыз жанына керек дүниені ала алмай жүргенін сезінемін. Психологтардың жазбасы, өмірлік оқиғалар желісі ер адамның сырттан көңілдес іздей бастауы әйеліне көңілі толмай, бос кеуде боп жүргенінде дейді.

Мен күйеуіме көмектескім келеді. Жарымның ішкі әлемін қалай байыта аламын? Маған толық көңілі толуы үшін не істеуім керек? Арамыздағы сезім мен сенімді қайта тұтату үшін қандай әрекет жасаған дұрыс?

Венера, 30 жас

syrlasu.kz

 

Подробности
Категория: Бүгін

Соғыс жайлы әңгіме тыңдап па едің?

Мен соғыс жайлы айтсам,сен күлесің,
Жаңылтпақ ойың бар ма,елдің есін,
Інішек-ау,мынаны айтшы маған
Тыңдап па едің атаңның әңгімесін?

Подробности
Категория: Мырс етер

Салтанат Абылбекова

 

"Əзілің жарасса атаңмен ойна"- деген сөз бар ғой. Бірақ атаммен ойнағалы отырған мен жоқпын . Көрші апайдың 'қайнатаң қашан келеді'- деп қоймай сұрап жүргеніне бір түрлі қарағаным рас. Бір емес, екі емес, жап-жас болып алып -сенің қайнатаңның аяғының размері қанша- деген де тіптен шок болдым. Онысымен қоймай; 

Подробности
Категория: Бүгін

Ұлы Жеңіс мерекесі күні Талдықорған қаласындағы Тәуелсіздік көшесінің бойымен орталық алаңнан «Жастар» мәдени-демалыс саябағына дейін «Жаужүрек полк» колоннасымен жүріп өткен мыңнан астам талдықорғандық майдангерлерді құрметпен еске алды, - деп хабарлайды Алматы облысы әкімінің баспасөз қызметі.

Подробности
Категория: Сырласу

Қайырлы күн,  сайт ұжымы!  Ішімдегіні шығару үшін сіздерден басқа ешкімді  таба алмадым.  Есімім - Закира. Жамбыл облысының тумасымын.  Жамбылда  жұмыс реті болмай, Алматыға келгелі - жеті жыл өтті.  Бар жерде жұмыс жасадым. Асхана қызметкерінен бастап, кеңсе қызметкеріне дейін. Алла берген төрт балам үшін кез-келген жұмысты жасаймын. Арланбаймын. Балаларымның тамағынан арам ас өткізбесем болды.

Сол соңғы қызметімдегі басшылықтың беті қалыңдау болды. Жұмысқа итше жегіп, табан ақы маңдай терімді  бермей қор қылды. 

Подробности
Категория: Әлем жаңалықтары

Арктикаға сапар шеккен экспедиция құрамындағы Андрей Головнёв Facebook әлеуметтік желісіндегі өзінің парақшасында Коль түбегінде ұшқышсыз ұшатын аппараттың көмегімен таңғажайып көріністі таспаға тартып алыпты: бұғылардың "биін". 

Солтүстікті мекендейтін жануарлардың бұлай істеуінің сыры неде? Осы сауалға бас қатырып, жауап іздеген екен. Дәлірегі, аталған әлеуметтік желідегі достарынан сауалдың жауабын күткен секілді.

Подробности
Категория: Керек кеңес

Ер азаматтың көңілін жаулау оңай шаруа емес. Ерекше қошеметке ие болып, таңдаңдыру үшін сұлу әрі тартымды болу қажет. Сізге ер адам қызыға қарауы үшін, ең алдымен ол сізге назар аударуы керек. Әрине, әрбір қыз -келіншектер өздігінше әдемі. Топ арасынан ерекшеленіп шығып, өзінізге ұнайтын жаннын назарын қалай аударсаңыз болады? Ерсі естілгенімен, дегенмен ер адам ең алдымен сыртқы сұлулыққа аса мән береді.

 Ең алдымен, қыздардын көркін келтіретін ол дене күтімі мен жүріс тұрысы. Сіздің күлкініз, киім киісіңіз, тіпті тұрысыңызға да еркек тарапынан назар аударылады.

Подробности
Категория: Сырласу

Нәзікжандылар жігіттерді әртүрлі топқа бөледі ғой, мысалы: "крутой", "карьерист", "симпот". Сол сияқты қазіргі уақытта қыздар арасында "женатый жігіт" деген махаббат термині пайда болған. Кез келген қыз-келіншектермен әңгімелесіп отырсаң, барлығының басында бір оқиға, бір сарынды әңгіме:

Подробности
Категория: Әлем жаңалықтары

Қытайдың шығысындағы Уань қаласының полицейлері 118 баланы асырап алған әйелді қамауға алды.

Ал балалар үйін жапты. Ли Лицзюань 1996 жылдан бастап балаларды асырап ала бастаған. 2007 жылы «Махаббат ауылы» атты балалар үйін ашты.

 
 Жергілікті БАҚ жүзден астам баланы тәрбиелеп, өсірген әйел туралы көп жазған. Соның арқасында Ли Лицзюань Қытайға танылған. 

Подробности
Категория: Сырласу

Айналайын, қарақтарым! Есімім - Гала. Ұзақ жылдар  ауруханада терапевт болып, елдің алғысын алған əйелмін. Қазақстанға Қырымнан  көшіп келгенбіз. Құдайға мың шүкір! Ауылдасым -ағайыным секілді. Өзі жақсы адамға қай жерде де бір кісілік орын болатынына күмəнім жоқ.   Он жеті жасымда осы топырақты бастым. Осы жақта келін болдым. "Əр жүректе бір арман болады "дегендей  жолдасым екеуміз бір перзентке зар болған бейбақтармыз. 

Подробности
Категория: Сырласу

Әйеліммен жастайымнан қосылдым.Осы уақытқа дейін арамызда, жәй ұрыс –керіс болса да,жанға тиер ренжісу болған емес.Балаларымыз әлі жас.Аяққа тұрып кеткен жоқ.Ал келіншегім ауру.Сауығуынан  күдер  үзген ол,маған үйлен дейтінді  шығарды.

-Уақытым аз қалды.Балаларымды жетілдіре алмай барамын.Көзіммен көріп,аманаттайын,үйленші- дейді.

Подробности
Категория: Даңқ пен Дақпырт

Танымал әнші Мәскеуден емделіп келгенде күйеуі оған басқа әйелді жүкті қылып қойғанын және соған үйленгісі келетінін айтыпты.

«Бір күні Мәскеуден келдім. Самат маған "сенің ақылың бар ғой" деп сөзді ар жақтан бастады. Мен «иә, ақылдымын» деп отырсам. «Оның аяғы ауыр» деді. Мен бірден «Онда үйлену керек» дедім. «Бала өмірге келеді» деген сөз менің жүрегімді қозғады. Менде еш реніш болмады.

Подробности
Категория: Мырс етер

Пернебай Бердалыұлы Сапаров

Қазақ шіркін ақыл айтпаса басы ауырады ғой, «Осы сен нағып ешкі асырамайсың?» деді көршім. «Ана сарайың соғұрлым бос тұр ғой». «Ана сарайым» ұзындығы үш, ені екі метр жаман там еді, о баста ешкі асырауға емес, көмір түсіруге сала салғам әшейін. Соны айтып ем, көршім екіленіп кетті, «соны да сөз деп тұрсың ба? Ешкінің пайдасы қандай екенін білесің бе өзі, қазақ атам есің кетсе ешкі жи деген, ешкі деген жарықтық жылына екі рет туады, кейбірі егізден табады, ары кетсе үш жылда байып шыға келесің»...

Подробности
Категория: Телеәлем

"Салмақ сөз"

Медине Гүлгүннің "Естелік" кітабынан

Аудармамды Əн ағам ,Бірімжанов Әнуарбек  Жәлелұлына арнадым

Мен елге ұқсамаймын. Мен ел секілді емеспін. Ағам десе, алты құрлықты жаяу кезіп кетуге бармын.  Аға деген сөз - ағасы жоқ жандар үшін ең қадірлі сөз.  Ағасы барлар ағаның тау тұлғасын көрсем деп,  мен секілді сəби шағынан қол жайып дұға  жасамағаны анық. Ағасы барлар қорғаны бар екенін кейде біліп, кейде білмейді де. Өмірдің заңы болар, зобалаң жылдармен балалығым тұстас келіп, мен ешкімді ағалай алмадым.  Ішімде өлмеген бір арман қалды, ащы аңсар тұншықты.

Подробности
Категория: Керек кеңес

Қазақстан Республикасы Президентінің Халықаралық «Болашақ» бағдарламасы бойынша стипендия иегері, Психологтардың Қазақ Ассоциация мүшесі, «Жан шуағы» психологиялық орталығының директоры,психолог-практик Елшібаева Күлмаш Ғалымжанқызы

  1. Жұбайын қызғанған Ким Чен Ын фотографты итеріп жіберді (видео)
  2. Суретке түсейікші
  3. Әкемнің екінші әйелі бар...
  4. Қазақстанда түнгі тыныштықты бұзғандарға қандай айыппұл салынады