Жан мен тәннің байланысы: аурудың түпкі себебі – санада ма?

 

 el24.kz Адам денсаулығы тек дәрі-дәрмек пен тамаққа ғана емес, ішкі жан күйіне де тікелей байланысты. Соңғы жылдары ғалымдар мен рухани ұстаздар аурудың көпшілігі санадағы теріс ойлар мен эмоциялардан туындайтынын жиі айтып жүр.

Біз әдетте ауруды сыртқы себептерден іздейміз: суық тиді, шаршадық, дұрыс тамақтанбадық дейміз. Ал шын мәнінде, адамның ой-санасы мен ішкі күйі денеге тікелей әсер етеді.

Қорқыныш, реніш, ашу, кінә сияқты эмоциялар энергия деңгейінде бұғаттар тудырып, белгілі бір ағзада сырқаттың пайда болуына себеп болады.

Мысалы, ұзақ уақыт ренішті ұстаған адамда бауыр мен өттің жұмысы бұзылады, ал қорқынышта өмір сүретіндерде бүйрек әлсірейді дейді шығыс медицинасы. Ал сүйіспеншілік пен ризашылық сезімі, керісінше, жасушаларға өмір қуатын береді.

Көптеген рухани ұстаздар «ауру – жанның белгі беру тәсілі» дейді. Яғни дене ауырғанда, ол бізге «тоқта, өзіңе қара, ішкі дүниеңді тазартып ал» деп ескертеді. Бұл тұрғыда адам аурумен күресіп емес, оны түсініп қабылдауы керек.

Ғылыми тұрғыдан да эмоция мен дененің байланысы дәлелденген. Стресстік гормондар (кортизол, адреналин) ұзақ уақыт бойы жоғары деңгейде болса, иммунитет төмендеп, созылмалы аурулар пайда болады.

Сондықтан денсаулықты сақтаудың басты шарты – жанның тыныштығы. Кешірім, ризашылық, өз-өзіне деген махаббат – ең жақсы ем.

 

Қазақстанда АИ-92 бензині мен дизель отынының бағасын көтеруге мораторий енгізілді

 

  el24.kz 2025 жылдың 16 қазанынан бастап Қазақстан Үкіметі АИ-92 маркалы бензин мен дизель отынының бағасын көтеруге мораторий жариялады. Бұл шешім елдегі баға тұрақтылығын сақтау және инфляцияны тежеу мақсатында қабылданды.

Энергетика министрлігі мен Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігіне өңірлерде жанармай бағасын бақылау және заңсыз баға өсіміне жол бермеу тапсырылды. Сонымен қатар, ішкі нарықты үздіксіз отынмен қамтамасыз ету міндеті жүктелді.

 Мораторий не үшін енгізілді

Үкіметтің ресми түсіндіруінше, бұл шешім инфляцияны төмендету және халықтың әлеуметтік жағдайын қорғау үшін қабылданған.

Соңғы айларда мұнай мен отын бағасының әлемдік нарықта құбылуы ішкі нарыққа да әсер ете бастаған. Сондықтан мемлекет бағаның негізсіз өсуіне уақытша шектеу қоюды жөн көрді.

Мораторий тек АИ-92 маркалы бензин мен дизельге қатысты, өйткені бұл екі отын түрі халық арасында ең кең қолданылатын және стратегиялық маңызы бар өнімдер қатарына жатады.

 

  

 

Хайп қуған блогерлер шектен шықты: Мәжіліс депутатынан ұсыныс

 

 el24.kz Соңғы уақытта әлеуметтік желілерде қоғамды дүрліктіретін, тіпті қорқыныш туғызатын бейнероликтер көбейді. Әсіресе «пранк» форматындағы видеоларда азаматтардың намысына тиіп, психологиялық соққы келтіретін көріністер жиіледі.

Мәселен, елордалық блогерлердің бірі достарымен бірге жеделсатыда адамдарды әдейі қорқытып, бейнежазба түсірген. Ал Алматыда жас блогерлер аула сыпырушыларға қоқыс лақтырып, мазақ еткен видео таратқан. Мұндай әрекеттер қоғамда наразылық туғызды.

Осыған байланысты Мәжіліс депутаты Нартай Арайбұлы өрескел пранк жасаушыларды жазаға тарту мәселесін көтерді.

«Адамдарды әдейі үркітіп, олардың психикасына әсер ететін мұндай бейнероликтер қоғамда агрессияны күшейтеді. Еркіндік пен жауапкершілік қатар жүруі керек. Блогерлік атақ қуалау ешкімнің намысына тиіп, қауіпсіздігіне қатер төндіруге себеп болмауы тиіс», – деді депутат.

Халық қалаулысының пікірінше, мұндай контенттерді әзірлейтін блогерлерге қатысты заңнаманы күшейту қажет. Қазір мұндай істер Әкімшілік кодекстің 434-бабымен («Ұсақ бұзақылық») немесе Қылмыстық кодекстің 293-бабымен («Бұзақылық») қаралуы мүмкін.

Депутаттың ұсынысы – қоғамдық қауіп төндіретін пранктерге арнайы бап енгізу, яғни әлеуметтік желі арқылы үрей тудыруды жеке құқықбұзушылық ретінде тану.

«Көру санын арттыру үшін елдің зәресін алу — өнер де, ерлік те емес. Мұндай контенттер қоғамның моральдық деңгейін төмендетеді. Әр блогер жариялайтын материалы үшін заң алдында жауап беруі тиіс», – деді Нартай Арайбұлы.

Қазір Ақпарат және қоғамдық даму министрлігі блогерлердің қызметін заңмен реттеу жөніндегі түзетулерді әзірлеп жатыр. Егер ұсыныстар қолдау тапса, пранк арқылы жұрттың психикасына әсер ететін бейнелерге нақты жаза қарастырылмақ.

 

Қазақстанда көлік әкелуге жаңа шектеулер енгізілді

 

  el24.kz 20 қазаннан бастап Қазақстанда жеке пайдалану мақсатында көлік құралдарын сырттан әкелуге қатысты жаңа шектеулер күшіне енеді. Бұл өзгерістер Еуразиялық экономикалық комиссия кеңесінің (ЕЭК) 2025 жылғы 23 мамырдағы №45 шешіміне сәйкес қабылданған.

Жаңа талаптарға сай, енді елге тек ЕЭК коллегиясының 2017 жылғы 30 маусымдағы №74 шешімімен бекітілген тізімге енгізілген көлік түрлерін ғана әкелуге рұқсат беріледі.

Шектеулер жеңіл автокөліктерге (медициналық арнайы көліктерден басқа), сондай-ақ квадроциклдерге, қарда жүретін көліктерге, жолсыз жерлерге арналған техникаларға, мотоциклдерге, мотороллерлер мен мопедтерге қатысты. Сонымен қатар, 12 орынға дейінгі автобустар мен жалпы салмағы 5 тоннаға дейінгі жүк көліктері де белгілі СЭҚ ТН кодтары бойынша аталған тізімге енгізілген.

Барлық әкелінетін көлік құралдары «Доңғалақты көлік құралдарының қауіпсіздігі туралы» техникалық регламентке сай болуы қажет. Бұл талапқа сәйкестікті растайтын басты құжат – көлік құралының конструкциясының қауіпсіздігі туралы куәлік (СБКТС) болып саналады.

Егер бұл құжат болмаса, жеке тұлғалар көлікті кедендік рәсімдеуден өткізе алмайды, электрондық паспорт (ЭПТС) ала алмайды, утилизациялық алымды төлей алмайды және ең бастысы — көлікті тіркеуге қоя алмайды.

Осылайша, бекітілген тізімге кірмейтін кез келген автокөлікті Қазақстан аумағына әкелу мүлде мүмкін болмайды. Мұндай көліктерге қатысты рәсімдеу, кедендік тазарту және тіркеу жүргізілмейді.

Мамандардың айтуынша, бұл өзгерістер Еуразиялық экономикалық одақ елдері арасындағы техникалық талаптарды біріздендіруге және сертификаты жоқ көліктердің импортын шектеуге бағытталған.

Алматыдағы зілзала кезінде қосылмай қалған дабыл үшін бірнеше шенеунік сотталды

 

   el24.kz    Былтыр Алматыда болған жер сілкінісі кезінде тұрғындарға ескерту дабылы қосылмай қалғаны ел есінде. Осы оқиға бойынша тергеу амалдары аяқталып, кінәлілерге қатысты сот үкімі шықты.

Белгілі болғандай, дабыл жүйесінің істен шығуына байланысты Алматы қаласы Төтенше жағдайлар департаменті басшысының үш орынбасары, сондай-ақ мердігер ұйым мен техникалық бақылау өкілдері жауапқа тартылды.

Тергеу материалдарына сәйкес, TNS-INTEC атты компания қала бойынша ескерту жүйесін орнату кезінде техникалық талаптарды сақтамаған. Жабдықтардың бір бөлігі жарамсыз болып шыққанымен, қабылдау актілері заңсыз түрде рәсімделген. Бұл фактілерге ТЖД басшылығы мен техникалық қадағалау мамандарының немқұрайлығы себеп болған.

Сот шешімімен аталған лауазымды тұлғалар әртүрлі мерзімге бас бостандығынан айыру және мемлекеттік қызмет атқаруға тыйым салу жазасына кесілді.

Айта кетейік, былтырғы зілзала кезінде дабыл жүйесі автоматты түрде іске қосылуы тиіс болған, алайда техникалық ақауға байланысты ескерту сигналы халыққа жетпеген. Бұл жайт қоғамда кең талқыланып, жауаптыларды жазалау талабын күшейтті.

Мамандардың айтуынша, мұндай жағдай қайталанбауы үшін қазір қаладағы ескерту жүйелерін жаңарту және цифрлық бақылауды күшейту жұмыстары жүргізіліп жатыр.

ІІМ басшысы: алкоголь тек арнайы дүкендерде сатылуы тиіс

 

  Қазақстан Ішкі істер министрі Ержан Саденов алкоголь өнімдерін тек мамандандырылған дүкендерде сатуды ұсынды,-деп хабарлайды el24.kz тілшісі.

Министрдің айтуынша, елде мас күйінде жасалатын қылмыстар азаймай отыр. Жыл сайын шамамен 10 мың қылмыс, оның ішінде 1,400-ден астамы ойын-сауық орындарында тіркеледі.

Сондықтан ІІМ мынадай шектеулер енгізуді қарастыруда:

  • алкоголь тек арнайы лицензиясы бар дүкендерде сатылуы;
  • түнгі уақытта сату шектелуі;
  • үйге жеткізу және онлайн-сатуға толық тыйым салу.

Ержан Саденовтың сөзінше, бұл шара толық тыйым емес, тек реттеу және қоғамдық қауіпсіздікті күшейтуге бағытталған.

«Түнге дейін ішіп отыру – дұрыс емес. Алкоголь тек белгілі уақытта және арнайы орындарда сатылуы керек», — деді министр.

Қазір бұл ұсыныс талқылау кезеңінде. Сарапшылар оның тиімділігі мен ықтимал салдарын қарастырып жатыр.

Подробности
Категория: Елең еткізер

Ақтауда автокөліктің капотынан жылан шыққан.

Болған жағдайды көлік жүргізушісі телефон камерасына түсіріп, видеоны желіге жүктеген.

Бейнежазбада жыланның автокөліктің капотынан  ыршып шыққаны көрінеді. 

Мамандардың айтуынша, жылан жылы жер іздеп көліктің капотына кірген. «Судан шыққан жылан жылы жер іздеп, көліктің капотына кіріп кеткен болу керек. Автокөлік жүргізушісі суға жақын жерде болған.

Подробности
Категория: Сырласу

Сәлеметсіздер ме?Мен сіздермен сырласып, пікірлеріңізді білгім келген. Тұрмыс құрғанымызға осы жылдың жазында бес жыл болады. Жолдасым өзімнен 13 жас үлкен. Бұрын үйленіп ажыраскан. Танысқан кезімізде өзін өте жақсы жағынан көрсетті. Ішпейді, шекпейді, жұмысы бар. Менің адамым осы шығар деп ойладым. Жарты жыл жүріп үйлендік. 

Подробности
Категория: Сырласу

«Үйлену – оңай, үй болу – қиын» деген рас екен. Отбасылық өмірде түрлі қиындықтар, жылайтын да, мұңаятын да сәттер кездесіп тұрады. 

Сондайда қолды бір сілтеп, жұбайыңды енді көрместей болып ашуланғаныңмен ашуды сабыр­ға жеңдірсең соңы жақсылыққа ұласатыны сөзсіз.  Бұлай деуіме өз басымнан өткізген жағдай себеп болып отыр.

Подробности
Категория: Елең еткізер

Қызылорда облысы Жаңақорған ауданында бір азаматша жергілікті тұрғынға бал ашып, жолын жеңілдетіп беретінін айтып сан соқтырып кеткен.

Жәбірленушіге келтірілген шығын 8 млн 853 мың теңгені құрайды. Құқық қорғау саласының мамандары халықтың балгер мен тәуіптерге алданып қалатынын айтады. Қазір облыста мұндай деректер жиі орын алады.

Солардың бірі  Жаңақорған ауданында болған осы оқиға. Өзін балгер ретінде көрсеткен әйел жергілікті тұрғынға «жолыңды жеңілдетіп беремін, байып кетесің», - деген желеумен бірнеше мәрте ақша алған. 

Подробности
Категория: Керек кеңес

Шайды көп ішетін адамдардың глаукомаға сирек шалдығатыны белгілі болды

Ғалымдар зерттеу жүргізіп, ыстық шайдың қандай пайдасын барын анықтады. 

Зерттеу нәтижесі шайды көп ішетін адамдардың глаукомаға сирек шалдығатынын көрсетті. Мақала British Journal of Ophthalmology басылымында жарияланған.

Подробности
Категория: Проза

Әділбек Нұрымбетов 

Болған оқиға желісімен...

Бүгін жұмыстан соң көптен көрмеген танысыммен кездесуге барғанмын. Жұмысым ерте бітіп, кездесетін жерге ерте барып алдым. Ол әлі шықпағандықтан күтуге тура келді. Даладағы отырғышқа отырып алып, телефонымды шұқылап отырғанмын.

Подробности
Категория: Елең еткізер

Омбы тұрғыны бес жыл бойы туған қызын зорлап келген. 

 
Қыз әжесі мен анасына әкесінің қылығы туралы тіс жармаған. Бірақ шыдамы таусылып, құрбыларына жасырмай айтқан.
 
 Омбы тұрғыны туған қызын зорлағаны үшін қатаң тәртіптегі колонияға 13 жылға сотталды. Бұл туралы РФ аймақтық ТК хабарлайды.

Подробности
Категория: Сырласу

 Сәлеметсіздер ме достар!

   Менің баяғыда бір жігітім болған.Менен 15- жас үлкен.Мен оны қатты жақсы көрдім.Бірақ жанымдағы құрбыларым”үлкен жігітті қайтесің,сен жассың ғой,оны тастап кетсейші “дейтін.Құрбыларым үнемі айта бергесін ойланып қалдым да,оған ештеңе айтпастан хабарсыз кеттім.1- айдан соң бұрынан сөз салып жүрген жігітпен жүріп кеттім.Ол менің бұрынғы жігітім жайлы білетін.Талай  рет бірге жүргенімізді де көрген болатын.Бірақ тұрақсыз деп сөге көрмеңізші, соңғы жігітімді де ұнатып,соған тұрмысқа шығып кеттім.

Подробности
Категория: Керек кеңес

"Сіз мен үшін, алып бәйтерексіз мен сіздің саяңыздағы көлеңкеңізбін"Қанапияева Б.Н 
Әйел адам өз теңін тауып бас қосқаннан кейін, ерінің көңілін тауып жанынан табылуы тиіс. Ерді ер етіп, жоғарыға көтеріп сүйрейтінде әйел адам. Әйел адам қаншалықты нәзік болған сайын тез қапаланғыш, тек қана күйеуі көңіл бөлгенін қалайды. Ер адамда сізден сондай жұбату мен көңілді күтеді. Ендеше төмендегі психологтың кеңесіне құлақ түріңіздер: 

Подробности
Категория: Сырласу
   Менің жағдайым басқалардан күрделілеу. Мен əу бастан  мінезі ауыр жанмын. Ешқашан басымнан сөз асырып көрмедім. Жастайымнан спортпен айналыстым. Оқыдым. Өз нанымды өзім тауып жеуге дағдыландым. Қазір жұмыссызбын.  Бұрын  колледжде "дене тəрбиесінен" сабақ бергенмін. Тұрмыстамын. Күйеуім жəне екі қызым бар. Адамдар өте өзімшіл болады екен. 

Подробности
Категория: Әлем жаңалықтары

Температура көтерілсе, қайта түспейтін көрінеді. Сол кезде Жер бетінде адамның тіршілік кешуі қиынға соқпақ, деп хабарлайды Baq.kz ақпарат агенттігі altaynews.kz сайтына сілтеме жасап. 

Зерттеу жұмыстары Жердің орташа температурасы адамзат бақылауынан шығып бара жатқанын көрсетеді. 4-5 градусқа көтеріліп кетуі мүмкін.

Подробности
Категория: Керек кеңес
 Судан
Оптимист болу үшін қолды жиі жуу керек. Сенбейсіз бе? Жақында Кельн университетінің ғалымдары зерттеу жүргізіп, оптимист адамға тән ерекшеліктерді анықтады. Social Psychological and Personality Science журналында жарық көрген зерттеуде қолды жиі жуу зиянды бактериялардан ғана емес, кеселді ойдан арылуға да көмектеседі делінген.

Подробности
Категория: Сырласу

 Жасым келгендіктен болар,отбасылы еркектер маған жүруге ұсыныс жасайтын болыпты.Тағдырым шығар жасым 28- ге келсе де біреудің етегінен ұстау бақыты бұйырмапты.

  Оқу оқып жүріп қалдым.Карьера қудым деп те айта алмаймын.Көптің бірімін.Қарапайыммын.Орта арнаулы ғана білімім бар.Тұз -дәм көтермесе қыз бала қанша талпынса да пайдасы жоқ екен.25- тен асқан соң ойлана бастадым.

Подробности
Категория: Әлем жаңалықтары

Моңғолияның оңтүстік-шығысында жолаушылар пойызы рельстен шығып кетті

Оқыс оқиға салдарынан алты адам зардап шекті, оның үшеуі - жас бала. 

Пойызда жалпы 328 жолаушы болған. Қазір оқиға орнында құтқару қызметтері жұмыс істеп жатыр, пойыздың апатқа ұшырау себептері әлі жария етілген жоқ.

  1. Жұлдызнама
  2. Лавр жапырағының адам денсаулығына пайдасы 
  3. Айжан қалай адасты?
  4. Дарабоз