Жан мен тәннің байланысы: аурудың түпкі себебі – санада ма?

 

 el24.kz Адам денсаулығы тек дәрі-дәрмек пен тамаққа ғана емес, ішкі жан күйіне де тікелей байланысты. Соңғы жылдары ғалымдар мен рухани ұстаздар аурудың көпшілігі санадағы теріс ойлар мен эмоциялардан туындайтынын жиі айтып жүр.

Біз әдетте ауруды сыртқы себептерден іздейміз: суық тиді, шаршадық, дұрыс тамақтанбадық дейміз. Ал шын мәнінде, адамның ой-санасы мен ішкі күйі денеге тікелей әсер етеді.

Қорқыныш, реніш, ашу, кінә сияқты эмоциялар энергия деңгейінде бұғаттар тудырып, белгілі бір ағзада сырқаттың пайда болуына себеп болады.

Мысалы, ұзақ уақыт ренішті ұстаған адамда бауыр мен өттің жұмысы бұзылады, ал қорқынышта өмір сүретіндерде бүйрек әлсірейді дейді шығыс медицинасы. Ал сүйіспеншілік пен ризашылық сезімі, керісінше, жасушаларға өмір қуатын береді.

Көптеген рухани ұстаздар «ауру – жанның белгі беру тәсілі» дейді. Яғни дене ауырғанда, ол бізге «тоқта, өзіңе қара, ішкі дүниеңді тазартып ал» деп ескертеді. Бұл тұрғыда адам аурумен күресіп емес, оны түсініп қабылдауы керек.

Ғылыми тұрғыдан да эмоция мен дененің байланысы дәлелденген. Стресстік гормондар (кортизол, адреналин) ұзақ уақыт бойы жоғары деңгейде болса, иммунитет төмендеп, созылмалы аурулар пайда болады.

Сондықтан денсаулықты сақтаудың басты шарты – жанның тыныштығы. Кешірім, ризашылық, өз-өзіне деген махаббат – ең жақсы ем.

 

Қазақстанда АИ-92 бензині мен дизель отынының бағасын көтеруге мораторий енгізілді

 

  el24.kz 2025 жылдың 16 қазанынан бастап Қазақстан Үкіметі АИ-92 маркалы бензин мен дизель отынының бағасын көтеруге мораторий жариялады. Бұл шешім елдегі баға тұрақтылығын сақтау және инфляцияны тежеу мақсатында қабылданды.

Энергетика министрлігі мен Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігіне өңірлерде жанармай бағасын бақылау және заңсыз баға өсіміне жол бермеу тапсырылды. Сонымен қатар, ішкі нарықты үздіксіз отынмен қамтамасыз ету міндеті жүктелді.

 Мораторий не үшін енгізілді

Үкіметтің ресми түсіндіруінше, бұл шешім инфляцияны төмендету және халықтың әлеуметтік жағдайын қорғау үшін қабылданған.

Соңғы айларда мұнай мен отын бағасының әлемдік нарықта құбылуы ішкі нарыққа да әсер ете бастаған. Сондықтан мемлекет бағаның негізсіз өсуіне уақытша шектеу қоюды жөн көрді.

Мораторий тек АИ-92 маркалы бензин мен дизельге қатысты, өйткені бұл екі отын түрі халық арасында ең кең қолданылатын және стратегиялық маңызы бар өнімдер қатарына жатады.

 

  

 

Хайп қуған блогерлер шектен шықты: Мәжіліс депутатынан ұсыныс

 

 el24.kz Соңғы уақытта әлеуметтік желілерде қоғамды дүрліктіретін, тіпті қорқыныш туғызатын бейнероликтер көбейді. Әсіресе «пранк» форматындағы видеоларда азаматтардың намысына тиіп, психологиялық соққы келтіретін көріністер жиіледі.

Мәселен, елордалық блогерлердің бірі достарымен бірге жеделсатыда адамдарды әдейі қорқытып, бейнежазба түсірген. Ал Алматыда жас блогерлер аула сыпырушыларға қоқыс лақтырып, мазақ еткен видео таратқан. Мұндай әрекеттер қоғамда наразылық туғызды.

Осыған байланысты Мәжіліс депутаты Нартай Арайбұлы өрескел пранк жасаушыларды жазаға тарту мәселесін көтерді.

«Адамдарды әдейі үркітіп, олардың психикасына әсер ететін мұндай бейнероликтер қоғамда агрессияны күшейтеді. Еркіндік пен жауапкершілік қатар жүруі керек. Блогерлік атақ қуалау ешкімнің намысына тиіп, қауіпсіздігіне қатер төндіруге себеп болмауы тиіс», – деді депутат.

Халық қалаулысының пікірінше, мұндай контенттерді әзірлейтін блогерлерге қатысты заңнаманы күшейту қажет. Қазір мұндай істер Әкімшілік кодекстің 434-бабымен («Ұсақ бұзақылық») немесе Қылмыстық кодекстің 293-бабымен («Бұзақылық») қаралуы мүмкін.

Депутаттың ұсынысы – қоғамдық қауіп төндіретін пранктерге арнайы бап енгізу, яғни әлеуметтік желі арқылы үрей тудыруды жеке құқықбұзушылық ретінде тану.

«Көру санын арттыру үшін елдің зәресін алу — өнер де, ерлік те емес. Мұндай контенттер қоғамның моральдық деңгейін төмендетеді. Әр блогер жариялайтын материалы үшін заң алдында жауап беруі тиіс», – деді Нартай Арайбұлы.

Қазір Ақпарат және қоғамдық даму министрлігі блогерлердің қызметін заңмен реттеу жөніндегі түзетулерді әзірлеп жатыр. Егер ұсыныстар қолдау тапса, пранк арқылы жұрттың психикасына әсер ететін бейнелерге нақты жаза қарастырылмақ.

 

Қазақстанда көлік әкелуге жаңа шектеулер енгізілді

 

  el24.kz 20 қазаннан бастап Қазақстанда жеке пайдалану мақсатында көлік құралдарын сырттан әкелуге қатысты жаңа шектеулер күшіне енеді. Бұл өзгерістер Еуразиялық экономикалық комиссия кеңесінің (ЕЭК) 2025 жылғы 23 мамырдағы №45 шешіміне сәйкес қабылданған.

Жаңа талаптарға сай, енді елге тек ЕЭК коллегиясының 2017 жылғы 30 маусымдағы №74 шешімімен бекітілген тізімге енгізілген көлік түрлерін ғана әкелуге рұқсат беріледі.

Шектеулер жеңіл автокөліктерге (медициналық арнайы көліктерден басқа), сондай-ақ квадроциклдерге, қарда жүретін көліктерге, жолсыз жерлерге арналған техникаларға, мотоциклдерге, мотороллерлер мен мопедтерге қатысты. Сонымен қатар, 12 орынға дейінгі автобустар мен жалпы салмағы 5 тоннаға дейінгі жүк көліктері де белгілі СЭҚ ТН кодтары бойынша аталған тізімге енгізілген.

Барлық әкелінетін көлік құралдары «Доңғалақты көлік құралдарының қауіпсіздігі туралы» техникалық регламентке сай болуы қажет. Бұл талапқа сәйкестікті растайтын басты құжат – көлік құралының конструкциясының қауіпсіздігі туралы куәлік (СБКТС) болып саналады.

Егер бұл құжат болмаса, жеке тұлғалар көлікті кедендік рәсімдеуден өткізе алмайды, электрондық паспорт (ЭПТС) ала алмайды, утилизациялық алымды төлей алмайды және ең бастысы — көлікті тіркеуге қоя алмайды.

Осылайша, бекітілген тізімге кірмейтін кез келген автокөлікті Қазақстан аумағына әкелу мүлде мүмкін болмайды. Мұндай көліктерге қатысты рәсімдеу, кедендік тазарту және тіркеу жүргізілмейді.

Мамандардың айтуынша, бұл өзгерістер Еуразиялық экономикалық одақ елдері арасындағы техникалық талаптарды біріздендіруге және сертификаты жоқ көліктердің импортын шектеуге бағытталған.

Алматыдағы зілзала кезінде қосылмай қалған дабыл үшін бірнеше шенеунік сотталды

 

   el24.kz    Былтыр Алматыда болған жер сілкінісі кезінде тұрғындарға ескерту дабылы қосылмай қалғаны ел есінде. Осы оқиға бойынша тергеу амалдары аяқталып, кінәлілерге қатысты сот үкімі шықты.

Белгілі болғандай, дабыл жүйесінің істен шығуына байланысты Алматы қаласы Төтенше жағдайлар департаменті басшысының үш орынбасары, сондай-ақ мердігер ұйым мен техникалық бақылау өкілдері жауапқа тартылды.

Тергеу материалдарына сәйкес, TNS-INTEC атты компания қала бойынша ескерту жүйесін орнату кезінде техникалық талаптарды сақтамаған. Жабдықтардың бір бөлігі жарамсыз болып шыққанымен, қабылдау актілері заңсыз түрде рәсімделген. Бұл фактілерге ТЖД басшылығы мен техникалық қадағалау мамандарының немқұрайлығы себеп болған.

Сот шешімімен аталған лауазымды тұлғалар әртүрлі мерзімге бас бостандығынан айыру және мемлекеттік қызмет атқаруға тыйым салу жазасына кесілді.

Айта кетейік, былтырғы зілзала кезінде дабыл жүйесі автоматты түрде іске қосылуы тиіс болған, алайда техникалық ақауға байланысты ескерту сигналы халыққа жетпеген. Бұл жайт қоғамда кең талқыланып, жауаптыларды жазалау талабын күшейтті.

Мамандардың айтуынша, мұндай жағдай қайталанбауы үшін қазір қаладағы ескерту жүйелерін жаңарту және цифрлық бақылауды күшейту жұмыстары жүргізіліп жатыр.

ІІМ басшысы: алкоголь тек арнайы дүкендерде сатылуы тиіс

 

  Қазақстан Ішкі істер министрі Ержан Саденов алкоголь өнімдерін тек мамандандырылған дүкендерде сатуды ұсынды,-деп хабарлайды el24.kz тілшісі.

Министрдің айтуынша, елде мас күйінде жасалатын қылмыстар азаймай отыр. Жыл сайын шамамен 10 мың қылмыс, оның ішінде 1,400-ден астамы ойын-сауық орындарында тіркеледі.

Сондықтан ІІМ мынадай шектеулер енгізуді қарастыруда:

  • алкоголь тек арнайы лицензиясы бар дүкендерде сатылуы;
  • түнгі уақытта сату шектелуі;
  • үйге жеткізу және онлайн-сатуға толық тыйым салу.

Ержан Саденовтың сөзінше, бұл шара толық тыйым емес, тек реттеу және қоғамдық қауіпсіздікті күшейтуге бағытталған.

«Түнге дейін ішіп отыру – дұрыс емес. Алкоголь тек белгілі уақытта және арнайы орындарда сатылуы керек», — деді министр.

Қазір бұл ұсыныс талқылау кезеңінде. Сарапшылар оның тиімділігі мен ықтимал салдарын қарастырып жатыр.

Подробности
Категория: Әлем жаңалықтары

 

Қазандағы атыстан Қайтыс болғандардың арасында 26 жастағы шет тілі мұғалімі де болған.

Ағылшын тілі пәнінің мұғалімі Эльвира Игнатьева қылмыскер өтіп бара жатқан сәтте дәлізде жүрген. Алдын ала мәліметтер бойынша, мұғалім басқа оқушыны құтқармақ болып, кеудесін оққа тосқан. Мұғалім көз жұмбас бұрын балалармен қоштасып үлгерген көрінеді.

Подробности
Категория: Проза

 

Фариза Амангелдіқызы

Әңгіме
 
Асан жоғары оқу орнына өз күшімен түсті. Бұйырса болашақта инженер болып шығады. Мамандықты да өзі таңдады. Алғашқы оқу жылында пәтерден қатынап жүрді.
Тегін оқу болғандықтан жатақхана берілетінін айтып еді, бас тартты. Сонымен оқу жалғасып жатты. Инженер мамандығы болған соң группада 2 қыз ғана.

Подробности
Категория: Керек кеңес

 

Сіздің әрдайым Алладан қол жайып, көмек сұрайтыныңызды білеміз, ал сіз Алланың қолын жайып сұрағанды құр қайтаруға ұялатынын білесіз. Ендеше, бүгін өзіңіз үшін әрі барлық мұсылман бауырлар, туған-туыс, ата-ана, таныстарыңыз үшін дұға жасауға қалай қарайсыз?

Муслимнің сахих хадистер жинағында мынадай хадис бар: «Мұсылманның мұсылманға жасаған дұғасы қабыл болады. Мұсылман бауыры үшін тілек айтқанда, періштелер: «Әумин, Алла саған да бауырың үшін сұрағаныңды берсін» дейді екен.

Подробности
Категория: Әлем жаңалықтары

 

12 мамыр Татарстанда аза тұту күні болып жарияланды.

Подробности
Категория: Проза

Фариза Амангелдіқызы

Әңгіме
 
Бүгін анасы өте кеш келді. Асханада шу шығып, касса толық емес, ақша ұрланған деп жұмысшыларды түнге дейін ұстапты.
Құдай оңдағанда Дәмет кассаға мүлде жоламайды. Қолы қалт етсе жұмысшылар бөлмесінен шықпайды. Тығылып тоқыма тоқиды. Онысы тоқыма нәски, жәкет, қалпақтар. Кейде сұрап тапсырыс  беретіндер де бар. Шүкір осы өміріме дейді. Бірақ алда қандай қиындықтар күтіп тұрғанынан бейхабар жесір, жалғыз басты ана барынша еңбектеніп алға ұмтылып келеді. Енді міне, асхана иесі барлық жұмысшыларды жұмыстан босатамын деп отыр. Ертең мәселе шешілетін болды деп түн ортасында қайтарды. Үйіне келсе Әсел мен Асан анасын күтіп әлі отыр екен.

Подробности
Категория: Проза

 

Әңгіме

 Фариза Амангелдіқызы

Екі көзін есіктен алмай, "Апам қашан келеді екен?" деп кешке дейін жатқан Асан, бетін терезеге бұрды. Күн де Асанның беймаза күйіне алаңдаулы кейіпте қимай ұясына батып барады.
Білмеймін неге екенін, Асан күнді осылай елестетті. Маған жаны ашып, қызараңдап батып бара жатыр деп ойлады іштей. Осы кезде есіктің тұтқасын арғы жағынан біреу ұстағандай болды. Елең ете қалған Асан орнынан атып тұрды. Жоқ, апасы емес екен. Әпкесі мектептен қайтыпты.

Подробности
Категория: Әлем жаңалықтары

 

2050 жылға қарай жасы 65-ке келген және бұл межеден асқан қарттар қарасы 2019 жылғы мәліметпен салыстырғанда екі есеге көбейеді, яғни, 3,4 млн адамға етеді.

Бұл жайында Islam.kz порталы Біріккен Ұлттар Ұйымының ел тұрғындары саласындағы қорының таяуда жарияланған баяндамасында келтірілген дерекке сілтеме жасай отырып мәлім етеді.

Подробности
Категория: Әлем жаңалықтары

 

Беларусь Республикасының Президенті Александр Лукашенко №2 "Егемендік пен конституциялық құрылымды қорғау туралы" декретке қол қойды. Бұл туралы Беларусь президентінің баспасөз қызметі жариялады, деп хабарлайды Stan.kz ақпарат агенттігіне сілтеме жасап el24.kz.

Құжатта ел басшысы қастандық, терроризм актісі, сыртқы агрессия, басқа да зорлық әрекеттері салдарынан қайтыс болған жағдайда барлық мемлекеттік органдар, олардың лауазымды тұлғалары Қауіпсіздік кеңесі шешімдеріне сәйкес әрекет етеді. Қауіпсіздік кеңесінің отырыстарына премьер-министр басшылық етеді.

Подробности
Категория: Әлем жаңалықтары

 

ХХI ғасырдың екінші жартысында Африка құрлығы мен Таяу Шығыс жер бетіндегі «тандыр» аймаққа айналады. Дәлірегі, ауа температурасы 60 °C-қа дейін көтерілуі мүмкін.

Бұл жайында islam.kz порталы бұл бағытта арнайы жүргізілген зерттеу нәтижесі жарияланған Climate and Atmospheric Science мерзімді басылымы мен осы турасында хабар таратқан nature.com ақпарат көзіне сілтеме жасай отырып мәлім етеді.

Подробности
Категория: Проза

 

Әңгіме

Фариза Амангелдіқы

Айдынды көтеріп Қалима үйге кірді. Мөлдір де бетіне сүйіп қайта-қайта құшақтап жатыр.

- Неге тоғай жаққа кетіп қалғансың балам? Түнде жалғыз қалып кетсең не болар еді?
- Апа, ол мені ұрды.
- Жарайды балам, байқамай қалған ғой...
- Жоқ, ол әпкемді ұрды, кейін мені итерді,- деді кішкентай Айдын қорқақтап. Мөлдір жылап жіберді:
- Апа, кетейікші бұл үйден. Қалаға кетейікші. Ол жақта да жұмыс көп қой. Мен сабақтан шыққан соң жұмыс жасайм. Нағашы әпкемнен ақылы пәтер сұрап көреміз. Мұнда бәрібір жақсы өмір сүрмейміз ғой апа.

Подробности
Категория: Проза

Әңгіме

Фариза Амангелдіқызы

Фариза Амангелдіқызы Атаева : 1991жылы  Түркістан облысы, Жетісай ауданында дүниеге келген. Тұрмыста, 3 баланың анасы. Бала тәрбиесімен үйде отырған педагог ана өлең, әңгіме жазып  шығармашылық қасиетін дамытуда. Инстаграмм әлеуметтік желісінде өте белсенді , танымал.

Подробности
Категория: Әлем жаңалықтары

 

1973 жылдан бері ерлердің сперматозоид мөлшері осы уақытқа дейін 60%-ға дейін кеміп кеткен.

Химикаттық ластану кесірінен. Егер бұл тенденция сақталатын болса, 2045 жылға қарай ұрпақ өрбіту қабілетінен айырылып қалу қатері жоғары.

Подробности
Категория: Бүгін

 

Ақтау, Ақтөбе және Атырау гарнизондарының әскери бөлімдерінде егу үшін жылжымалы вакцинациялау пункттері ұйымдастырылды.

 Персоналды вакцинациялау ерікті түрде жүзеге асырылды. Барлық дәрежедегі командирлер мен медициналық қызмет өкілдері вакцинацияның артықшылығы мен қажеттілігі туралы жеке құраммен түсіндіру түсіндіру жұмыстарын ұйымдастырды.

Подробности
Категория: Керек кеңес

 

Адам тани аласыз ба?


Суретке қарап, төрт адамның қайсысы ұры деп ойлайсыз, соны анықтаңыз. Содан соң сурет нөміріне сәйкес өзіңіз туралы деректі оқыңыз.

  1. Қазақстандық бизнесмен Қырғызстан президентінің кеңесшісі болып тағайындалды
  2. «Өлгенің артық еді» деген…
  3. Цой Маминге эпидемиологиялық жағдайды баяндады
  4. Оразада салмақ қоспаудың 8 жолы